The Wall Street Journal Europe
By MARC CHAMPION
 |
| Παρά τους ψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που οδηγεί τη χώρα του ο κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τα σύννεφα ανησυχίας μαζεύονται λόγω της εκτίναξης του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου |
Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της Τουρκίας διευρύνθηκε στα $ 10,2 δις τον Ιούνιο, χειρότερα από τις προβλέψεις και σχεδόν διπλάσιο από αυτό του περασμένου Ιουνίου $ 5.7 δις, σύμφωνα με στοιχεία από την τουρκική στατιστική υπηρεσία. Οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 42%, σε σύγκριση με 19% ετήσια αύξηση για τις εξαγωγές.
Τα εμπορικά νούμερα της Παρασκευής και η παρουσίαση του διοικητή της κεντρικής τράπεζας Erdem Basci της έκθεσης για τον πληθωρισμό την Πέμπτη παρακολουθήθηκαν στενά από τους επενδυτές. Παρά την ταχεία ανάπτυξη της Τουρκίας, τον ισχυρό τραπεζικό τομέα και τους καλούς μακροπρόθεσμους βασικούς δείκτες, οι επενδυτές ξεπούλησαν τη λίρα κατά τις τελευταίες εβδομάδες λόγω της ανησυχίας ότι η κυβέρνηση αγνοούσε το φούσκωμα του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών της χώρας. Η ισορροπία μεταξύ εξαγωγών και εισαγωγών είναι το μεγαλύτερο στοιχείο στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, μαζί με άλλους παράγοντες, όπως οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και μεταβιβάσεις.
Οι ανακοινώσεις της Πέμπτης του κ.Basci έτυχαν ανάμεικτης υποδοχής. Αρχικά προκάλεσαν περαιτέρω πωλήσεις της λίρας, όταν είπε ότι είχε κολλήσει με τις προβλέψεις του πληθωρισμού, αλλά στη συνέχεια η λίρα αυξήθηκε περισσότερο από 1% όταν έκανε σαφές ότι η τράπεζα παρακολουθούσε το επίπεδο του νομίσματος και ήταν πρόθυμος να ενεργήσει σε περίπτωση που περαιτέρω αδυναμία αυτού προκαλούσε κινδύνους πληθωρισμού.
Παράλληλα, ο κ. Basci απέρριψε τις αυξανόμενες ανησυχίες των επενδυτών για το μέγεθος του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο είχε ως συνέπεια βουτιά στην αξία της λίρας τη Δευτέρα και προειδοποιήσεις για "ανώμαλη προσγείωση" από την εταιρεία αξιολόγησης Standard & Poors. Η τουρκική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμό 11% κατά το πρώτο τρίμηνο, με ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης από ό, τι η Κίνα με το ίδιο τρίμηνο.
"Δεν βλέπουμε κανέναν κίνδυνο υπερθέρμανσης ή μια ανώμαλη προσγείωση", δήλωσε ο κ. Basci στη συνέντευξη Τύπου της Πέμπτης. Επίσης προέβλεψε ότι το έλλειμμα θα αρχίσει να μειώνεται, σε αντίθεση με την πρόβλεψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ότι θα χτυπήσει το 10,5% μέχρι το τέλος του έτους. Το ΔΝΤ προβλέπει επίσης ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 4,6% φέτος, έναντι 8,9% το 2010.
Τα εμπορικά στοιχεία της Παρασκευής έδειξαν ότι σε εποχικά προσαρμοσμένη βάση, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 2,9% και οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά μόλις κάτω από 1% τον Ιούνιο, σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Αλλά αναλυτές επικεντρώθηκαν στα ετήσια στοιχεία, που δίνουν λίγη άνεση.
Ο κ. Basci δεν έδωσε καμία ένδειξη ότι σχεδιάζει να αλλάξει την ανορθόδοξη τακτική της τράπεζας που διατηρεί χαμηλά αποτρέποντας ασταθείς βραχυπρόθεσμες επενδυτικές ροές. Αλλά οι αναλυτές είπαν ότι αξιωματούχοι της τράπεζας φαίνεται να έχουν αναγνωρίσει ότι έχουν ένα πρόβλημα επικοινωνίας με τις αγορές. Την Παρασκευή, ο κ. Basci και άλλοι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας συναντήθηκαν με μια μεγάλη ομάδα αναλυτών για να εξηγήσουν τις πολιτικές τους.
Τις τελευταίες ημέρες, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Αλί Μπαμπατζάν, ο οποίος έχει το συνολικό έλεγχο της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης, έχει επίσης προσκαλέσει Τούρκους και ξένους αναλυτές για συνομιλίες. "Είπε ότι ήταν στη διαδικασία της ακρόασης», είπε ένας επενδυτής, ο οποίος συνάντησε τον κ. Μπαμπατζάν. Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Οικονομίας δεν έδωσε κανένα στοιχείο για το αν η κυβέρνηση θα εφαρμόσει αυστηρότερη δημοσιονομική πολιτική, όταν δημοσιεύσει τελικά ένα νέο οικονομικό πρόγραμμα, πιθανώς το Σεπτέμβριο, είπε ο επενδυτής.
Ο κ. Μπαμπατζάν φώναζε πριν από τις εκλογές της 12 Ιούνη στην Τουρκίας καθησυχάζοντας τις αγορές ότι η μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών θα είναι κορυφαία προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης. Αυτό οδήγησε τους επενδυτές να συμπεράνουν ότι η κυβέρνηση θα παρουσιάσει ένα πρόγραμμα δημοσιονομικής λιτότητας όταν η προεκλογική εκστρατεία θα έχει τελειώσει και ότι η κεντρική τράπεζα ήταν πολύ πιθανό να ξεκινήσει μια αυστηρότερη νομισματική πολιτική.
Από τις εκλογές και μετά, ωστόσο, ο κ. Μπαμπατζάν σιωπούσε και η κυβέρνηση φαίνεται να έχει επιλέξει μια στάση αναμονής "περιμένουμε να δούμε" σε ό, τι συμβαίνει στην παγκόσμια οικονομία. Με τις ΗΠΑ, ιδίως στα πρόθυρα σημαντικών αποφάσεων σχετικά με την οροφή του χρέος της, μια νέα παγκόσμια ύφεση θα μπορούσε να πυροδοτηθεί από την οικονομία της Τουρκίας χωρίς να υπάρχει ανάγκη για αύξηση των επιτοκίων, σύμφωνα με τους αναλυτές.
"Υποθέτω ότι η ώθηση, τόσο από την άποψη της δημοσιονομικής όσο και της νομισματικής πολιτικής, όταν σε εθνικό και σε παγκόσμιο επίπεδο όσον αφορά στις οικονομικές προοπτικές είναι τόσο ασαφής, είναι να αγοράσετε περισσότερο χρόνο, για να έχουμε περισσότερα δεδομένα στη διάθεσή μας" είπε ο Tim Ash, οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών της Royal Bank of Scotland, σε ένα ερευνητικό σημείωμα την Πέμπτη. "Θα παραμείνει η παγκόσμια οικονομία σε κατάσταση στασιμότητας και η τουρκική οικονομία θα επιβραδυνθεί με τη δική της ατμομηχανή; Η κριτική φαίνεται να είναι και με τις δύο περιπτώσεις."
Εν τω μεταξύ, όμως, ο Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο νέος υπουργός Οικονομίας Zafer Caglayan, πρώην υπουργός εμπορίου, έχουν πει επανειλημμένα ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, προκαλώντας νευρικότητα στην αγορά.
Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της Τουρκίας είναι μια χρόνια αδυναμία για την οικονομία, κυρίως λόγω του ότι ο κατασκευαστικός τομέας της χώρας -κλειδί για την ανάπτυξη των εξαγωγών-στηρίζεται σε μεγάλες ποσότητες εισαγόμενων πρώτων υλών και ημιτελή προϊόντα με σκοπό την παραγωγή. Σύμφωνα με τα πτωτικά στοιχεία για το εμπορικό ισοζύγιο του Ιουνίου από τη στατιστική υπηρεσία την Παρασκευή, 71% του ελλείμματος των $ 10,2 δις οφείλεται σε ενδιάμεσα αγαθά, η οποία περιλαμβάνει πρώτες ύλες, 15,7% επενδυτικά αγαθά και 12. 8% αγαθά κατανάλωσης.
Παιδιά περιμένετε και θα δείτε. Η Τουρκία βαδίζει ολοταχώς το δρόμο που χαράξαμε. Πραγματικά δε χαίρομαι καθόλου γι αυτό. Μακάρι οι άνθρωποι να πάνε μπροστά και να ανεβάσουν το βιοτικό τους επίπεδο. Γιατί όσο προοδεύουν οικονομικά τόσο πιο ήσυχοι θα είναι,αφού κανείς δε μπαίνει σε περιπέτειες με αβέβαιο αποτέλεσμα, όταν ευημερεί.
ΑπάντησηΔιαγραφήΦοβάμαι όμως ότι η πολυδιαφημισμένη ανάπτυξη της Τουρκίας πατάει σε ξύλινα πόδια, γιατί το θετικό πρόσημο στο εμπορικό ισοζύγιο αποτελεί τον ακρογονιαίο λίθο για την υγιή ανάπτυξη μιας χώρας. Ρίξτε μια ματιά στις μεγάλες ανερχόμενες οικονομίες όπως η Κίνα, η Βραζιλία, η Κορέα κ.ά. Όλες, παράλληλα με τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, έχουν εμπορικά πλεονάσματα. Το αντίστροφο όμως δεν ισχύει. Δηλαδή αν έχεις εμπορικό πλεόνασμα δε σημαίνει ότι αμέσως εξασφάλισες και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Η Αργεντινή π.χ. όταν χρεοκόπησε το 2001 είχε - και συνεχίζει να έχει - εμπορικό πλεόνασμα, εν αντιθέσει με μας που σε όλα έχουμε αρνητικές επιδόσεις...Μου φαίνεται είμαστε για τα πανηγύρια.