Δημοσιευστε στο Blog

Σχολιάστε όπως εσείς κρίνετε τις αναρτήσεις μας κάνοντας κλικ στην επιλογή "σχόλια" κάτω από κάθε ανάρτηση ή στείλτε το άρθρο σας στο email: giangais@aol.com

Κυριακή 31 Ιουλίου 2011

Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζύγιου της Τουρκίας διευρύνεται

Την επόμενη μέρα που ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας καθησύχαζε τις αγορές, προβλέποντας σταθερό πληθωρισμό και στον περιορισμό του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, τα εμπορικά δεδομένα που κυκλοφόρησαν την Παρασκευή έδειξαν ένα ακόμη ρεκόρ στο χάσμα συναλλαγών για τον Ιούνιο.
Παρά τους ψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που οδηγεί τη χώρα του ο κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τα σύννεφα ανησυχίας μαζεύονται λόγω της εκτίναξης του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου

Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της Τουρκίας διευρύνθηκε στα $ 10,2 δις τον Ιούνιο, χειρότερα από τις προβλέψεις και σχεδόν διπλάσιο από αυτό του περασμένου Ιουνίου $ 5.7 δις, σύμφωνα με στοιχεία από την τουρκική στατιστική υπηρεσία. Οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 42%, σε σύγκριση με 19% ετήσια αύξηση για τις εξαγωγές.


Τα εμπορικά νούμερα της Παρασκευής και η παρουσίαση του διοικητή της κεντρικής τράπεζας Erdem Basci της έκθεσης για τον πληθωρισμό την Πέμπτη παρακολουθήθηκαν στενά από τους επενδυτές. Παρά την ταχεία ανάπτυξη της Τουρκίας, τον ισχυρό τραπεζικό τομέα και τους καλούς μακροπρόθεσμους βασικούς δείκτες, οι επενδυτές ξεπούλησαν τη λίρα κατά τις τελευταίες εβδομάδες λόγω της ανησυχίας ότι η κυβέρνηση αγνοούσε το φούσκωμα του ελλείμματος
τρεχουσών συναλλαγών της χώρας. Η ισορροπία μεταξύ εξαγωγών και εισαγωγών είναι το μεγαλύτερο στοιχείο στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, μαζί με άλλους παράγοντες, όπως οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και μεταβιβάσεις.

Οι ανακοινώσεις
της Πέμπτης του κ.Basci  έτυχαν ανάμεικτης υποδοχής. Αρχικά προκάλεσαν περαιτέρω πωλήσεις της λίρας, όταν είπε ότι είχε κολλήσει με τις προβλέψεις του πληθωρισμού, αλλά στη συνέχεια η λίρα αυξήθηκε περισσότερο από 1% όταν έκανε σαφές ότι η τράπεζα παρακολουθούσε το επίπεδο του νομίσματος και ήταν πρόθυμος να ενεργήσει σε περίπτωση που περαιτέρω αδυναμία αυτού προκαλούσε κινδύνους πληθωρισμού.

Παράλληλα, ο κ. Basci απέρριψε τις αυξανόμενες ανησυχίες των επενδυτών για το μέγεθος του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο είχε ως συνέπεια βουτιά στην αξία της λίρας τη Δευτέρα και προειδοποιήσεις για  "ανώμαλη προσγείωση" από την εταιρεία αξιολόγησης Standard & Poors. Η τουρκική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμό 11% κατά το πρώτο τρίμηνο, με ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης από ό, τι η Κίνα με το ίδιο τρίμηνο.
"Δεν βλέπουμε κανέναν κίνδυνο υπερθέρμανσης ή μια ανώμαλη προσγείωση",
δήλωσε ο κ. Basci στη συνέντευξη Τύπου της Πέμπτης. Επίσης προέβλεψε ότι το έλλειμμα θα αρχίσει να μειώνεται, σε αντίθεση με την πρόβλεψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ότι θα χτυπήσει το 10,5% μέχρι το τέλος του έτους. Το ΔΝΤ προβλέπει επίσης ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 4,6% φέτος, έναντι 8,9% το 2010.

Τα εμπορικά στοιχεία της Παρασκευής έδειξαν ότι σε εποχικά προσαρμοσμένη βάση, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 2,9% και οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά μόλις κάτω από 1% τον Ιούνιο, σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Αλλά αναλυτές επικεντρώθηκαν στα ετήσια στοιχεία, που δίνουν λίγη άνεση.
Ο κ. Basci δεν έδωσε καμία ένδειξη ότι σχεδιάζει να αλλάξει την ανορθόδοξη τακτική της τράπεζας που διατηρεί χαμηλά
αποτρέποντας ασταθείς βραχυπρόθεσμες επενδυτικές ροές. Αλλά οι αναλυτές είπαν ότι αξιωματούχοι της τράπεζας φαίνεται να έχουν αναγνωρίσει ότι έχουν ένα πρόβλημα επικοινωνίας με τις αγορές. Την Παρασκευή, ο κ. Basci και άλλοι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας συναντήθηκαν με μια μεγάλη ομάδα αναλυτών για να εξηγήσουν τις πολιτικές τους.

Τις τελευταίες ημέρες, ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Αλί Μπαμπατζάν, ο οποίος έχει το συνολικό έλεγχο της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης, έχει επίσης προσκαλέσει Τούρκους και ξένους αναλυτές για συνομιλίες. "Είπε ότι ήταν στη διαδικασία της ακρόασης», είπε ένας επενδυτής, ο οποίος συνάντησε τον κ. Μπαμπατζάν. Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Οικονομίας δεν έδωσε κανένα στοιχείο για το αν η κυβέρνηση θα εφαρμόσει αυστηρότερη δημοσιονομική πολιτική, όταν δημοσιεύσει τελικά ένα νέο οικονομικό πρόγραμμα, πιθανώς το Σεπτέμβριο, είπε ο επενδυτής.

Ο κ. Μπαμπατζάν φώναζε πριν από τις εκλογές της 12 Ιούνη στην Τουρκίας καθησυχάζοντας τις αγορές ότι η μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών θα είναι κορυφαία προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης. Αυτό οδήγησε τους επενδυτές να συμπεράνουν ότι η κυβέρνηση θα παρουσιάσει ένα πρόγραμμα δημοσιονομικής λιτότητας όταν η προεκλογική εκστρατεία θα έχει τελειώσει και ότι η κεντρική τράπεζα ήταν πολύ πιθανό να ξεκινήσει μια αυστηρότερη νομισματική πολιτική.


Από τις εκλογές και μετά, ωστόσο, ο κ. Μπαμπατζάν σιωπούσε και η κυβέρνηση φαίνεται να έχει επιλέξει μια στάση αναμονής "περιμένουμε να δούμε" σε ό, τι συμβαίνει στην παγκόσμια οικονομία. Με τις ΗΠΑ, ιδίως στα πρόθυρα σημαντικών αποφάσεων σχετικά με την οροφή του χρέος της, μια νέα παγκόσμια ύφεση θα μπορούσε να πυροδοτηθεί από την οικονομία της Τουρκίας χωρίς να υπάρχει ανάγκη για αύξηση των επιτοκίων, σύμφωνα με τους αναλυτές.


"Υποθέτω ότι η ώθηση, τόσο από την άποψη της δημοσιονομικής όσο και της νομισματικής πολιτικής, όταν σε εθνικό και σε παγκόσμιο επίπεδο όσον αφορά στις οικονομικές προοπτικές είναι τόσο ασαφής, είναι να αγοράσετε περισσότερο χρόνο, για να έχουμε περισσότερα δεδομένα στη διάθεσή μας" είπε ο Tim Ash, οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών της Royal Bank of Scotland, σε ένα ερευνητικό σημείωμα την Πέμπτη. "Θα παραμείνει η παγκόσμια οικονομία σε κατάσταση στασιμότητας και η τουρκική οικονομία θα επιβραδυνθεί με τη δική της ατμομηχανή; Η κριτική φαίνεται να είναι και με τις δύο περιπτώσεις."

Εν τω μεταξύ, όμως, ο Πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και ο νέος υπουργός Οικονομίας Zafer Caglayan, πρώην υπουργός εμπορίου, έχουν πει επανειλημμένα ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, προκαλώντας νευρικότητα στην αγορά.


Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών της Τουρκίας είναι μια χρόνια αδυναμία για την οικονομία, κυρίως λόγω του ότι ο κατασκευαστικός τομέας της χώρας -κλειδί για την ανάπτυξη των εξαγωγών-στηρίζεται σε μεγάλες ποσότητες εισαγόμενων πρώτων υλών και ημιτελή προϊόντα με σκοπό την παραγωγή. Σύμφωνα με τα πτωτικά στοιχεία για το εμπορικό ισοζύγιο του Ιουνίου από τη στατιστική υπηρεσία την Παρασκευή, 71% του ελλείμματος των $ 10,2 δις οφείλεται σε ενδιάμεσα αγαθά, η οποία περιλαμβάνει πρώτες ύλες, 15,7% επενδυτικά αγαθά και 12. 8%  αγαθά κατανάλωσης.

Ακόμα διαπιστώνουμε τα προβλήματα. Πότε θα τα επιλύσουμε;

"Το πραγματικό πρόβλημα στην Ελλάδα δεν είναι η περικοπή των φόρων αλλά το να διασφαλίσουμε ότι δεν έχουμε φοροδιαφυγή".

Τι είναι αυτό που μόλις διαβάσατε; Μήπως είναι η άποψή μου, που την έχω γράψει επανειλημμένα σε σχόλια και αναλύσεις σ' αυτό το blog; (Ρίξτε μια ματιά στις αντίστοιχες σελίδες μας για να φρεσκάρετε τη μνήμη σας) Αυτά δε σας λέω συνέχεια κρίνοντας ότι οι αερολογίες του Σαμαρά περί μείωσης των φορολογικών συντελεστών δεν είναι μόνο άστοχες αλλά και επικίνδυνες, γιατί θα εκτινάξουν τα ελλείμματα σε δυσθεώρητα ύψη και θα βαρέσουμε μπιέλες από την πρώτη ώρα που θα τολμήσει να το κάνει. Και αυτό γιατί όσο οι φοροεισπρακτικοί μηχανισμοί είναι υπό κατάρρευση, στη μείωση των κρατικών εσόδων, λόγω της μείωσης των φορολογικών συντελεστών, θα προστίθεται και πάλι η φοροδιαφυγή.

Βέβαια για να είμαστε ειλικρινείς στη πρότασή του ο Σαμαράς περιλαμβάνει και το "πάγιο αίτημα" για πάταξη της φοροδιαφυγής, το οποίο το ακούω από τότε που κατάλαβα τον εαυτό μου και ποτέ δεν το έχω δει, αλλά με αυτήν την εξαγγελία έχουν κερδίσει εκλογές και εκλογές οι πολιτικοί μας είτε γιατί κανείς δεν τους πίστευε και έκανε ότι τους πιστεύει είτε, οι πιο αφελείς, τους πίστευαν και περίμεναν την περιβόητη πάταξη μπας και δουν καμία αύξηση στο μισθό τους ή καμία άλλου είδους παροχή ή διορισμό στο δημόσιο. Το γεγονός ότι τελικά όλα γίνονταν, αλλά με συνεχή δανεισμό δεν ενδιέφερε κανέναν. Μερικές φορές μάλιστα, όταν κάποιοι - αφελέστεροι των πολιτών -πολιτικοί τολμούσαν να ξεστομίσουν ότι υποθηκεύεται το μέλλον των παιδιών μας, εν ριπή οφθαλμού εξαφανίζονταν από τον πολιτικό χάρτη ταπεινωμένοι, ντροπιασμένοι και κατάπτυστοι.

Αυτή είναι δυστυχώς η πραγματικότητα. Και όταν κανένας sui generis τύπου Πάγκαλου τα λέει στα ίσια, τον παίρνουμε με τις πέτρες, γιατί ούτε ν' ακούσουμε δε θέλουμε γι αυτά τα πράγματα, και, όπως είπε και ο Φρόυντ (παιδιά εκεί που φτάσαμε και τη ψυχανάλυση απαραίτητη τη βλέπω), ό,τι μας συνθλίβει, μας διαλύει και μας δημιουργεί αβάστακτες ενοχές, το καταχωνιάζομε στα βάθη του υποσυνείδητου, το κλειδώνουμε εκεί και είναι σαν να μην υπάρχει. Και όταν έρχονται μετά κάποιοι που τα βγάζουν την επιφάνεια, για να μην κάνουμε χαρακίρι κάτω από το βάρος των ενοχών μας, προτιμούμε να εξοντώνουμε αυτούς που τόλμησαν να πουν την αλήθεια.

Λοιπόν, αυτά τα ωραία που διαβάσατε στην αρχή και σας τα έβαλα δίκην κουίζ είναι τα λόγια του Γιώργου Παπανδρέου σε πρόσφατη συνέντευξη στο Bloomberg News, γιατί τώρα η μόδα είναι να δίνουμε συνεχώς συνεντεύξεις, κατά προτίμηση στον ξένο τύπο, μιας και δεν έχουμε τι άλλο να κάνουμε εδώ κάτω. Δε ξέρω αν το καταλάβατε αλλά η πολιτική αντιπαράθεση σε ανώτατο επίπεδο γίνεται πλέον μέσω συνεντεύξεων στον ξένο τύπο και δευτερευόντως στον ελληνικό. Τη μια βδομάδα έχουμε συνέντευξη του Σαμαρά στη WSJ την άλλη απαντά ο Παπανδρέου μέσω του Bloomberg.

Έτσι λοιπόν αυτά τα όμορφα (δεν κάνω πλάκα, είναι πράγματι όμορφα, εμένα τουλάχιστον, σε επίπεδο διατύπωσης, με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο) τα είπε ο πρωθυπουργός για να απαντήσει στο επίμονο αίτημα του Σαμαρά για μείωση των φορολογικών συντελεστών. Και είπε πράγματι το αυτονόητο. Αυτό που όλοι ανεξαιρέτως οι Ευρωπαίοι ηγέτες του το λένε, αλλά ο άλλος έχει έχει βάλει μπουντέλια και δεν κάνει χιλιοστό πίσω, γιατί πιστεύει ότι έτσι θα πάρει τις εκλογές. Και άντε τις πήρε. Που θα τις πάρει, να μου το θυμηθείτε, και μάλιστα με αυτοδυναμία έτσι απελπισμένοι που είμαστε. Αλλά εκείνο που ίσως δεν έχει καταλάβει είναι ότι δε θα προλάβει να μείνει ούτε μισό χρόνο. Τον βλέπω να φεύγει με ελικόπτερο από το Μαξίμου (έτσι έφευγαν οι Αργεντίνοι πρόεδροι παιδιά το 2001, όταν μέσα σε μία βδομάδα άλλαξαν 4 προέδρους) για να γλυτώσει τη μήνη του κόσμου, αφού ο κόσμος ναι μεν έχει εθιστεί στο παραμύθι τόσα χρόνια, αλλά αυτό τότε βόλευε όλους, ενώ τώρα βρίσκεται σε τέτοια άθλια κατάσταση, που δε σηκώνει πλέον ούτε μύγα στο σπαθί του και τα χρεώνει όλα στους πολιτικούς.

Αλλά εγώ ρωτώ: Καλά, ποιος διαπιστώνει ότι το πρόβλημα είναι η φοροδιαφυγή; Εγώ; Εσείς; Εγώ και σεις έχουμε αυτό το δικαίωμα. Ο πρωθυπουργός όμως το έχει; Εγώ θα πω το  έχει. Έχει πράγματι το δικαίωμα - και την υποχρέωση - να διαπιστώνει και να διατυπώνει τα διάφορα προβλήματα. Και πολύ περισσότερο όταν αυτά πράγματι είναι υπαρκτά.  Και η φοροδιαφυγή, ας μη γελιόμαστε, είναι τέτοια. Αλλά ποιος θα μας λύσει το πρόβλημα; Εγώ ή εσείς; Ποιος έχει το μαχαίρι και το πεπόνι; Εγώ ή εσείς; Αυτοί δεν τόχουν; Γιατί δε μας λύνουν το πρόβλημα; Πόσες δεκαετίες ακόμα θέλουν; Πόσα παραμύθια περί πάταξης της φοροδιαφυγής ακόμα θα μας πούνε; Θα βάλουν επιτέλους το μαχαίρι στο κόκκαλο; Ή θα φωνάξουμε τους Γερμανούς να μας το λύσουν μια κι έξω;

Δε σας κρύβω ότι μετά από 2 χρόνια περίπου, πρωτοφανούς για την σύγχρονη ιστορία μας κρίσης, περίμενα κάποια ουσιαστικά βήματα προς την επίλυση αυτού του προβλήματος. Δεν έχουμε δει τίποτα. Εξακολουθούν να βρίσκονται σε επίπεδο διαπίστωσης και σε επίπεδο μεγάλων λόγων (ο Βενιζέλος είναι μανούλα σ' αυτά) περί  "Εθνικού Φορολογικού Συστήματος" (μου θυμίζει το Εθνικό Σύστημα Υγείας, που σήμερα βρίσκεται ερείπιο μπροστά στα πόδια σας) και διάφορα τέτοια βαρύγδουπα. Τώρα εγώ άμα ακούω τέτοιες μεγάλες κουβέντες λέω από μέσα μου "Ωχ, πάλι ετοιμάζουν πογκρόμ για τους εργαζόμενους και μισθωτούς", γιατί μάθαμε πια, ότι πίσω από τις λέξεις κρύβεται ο Αλέξης. Και πάντα όταν λένε μεγάλες κουβέντες ετοιμάζουν την επόμενη τσουκιά, που θα 'ναι όλη δικιά μας. Και επιμένουν - εγώ λέω σκόπιμα - να μας αποκρύβουν ότι τα κέντρα αποφάσεων έχουν μετακομίσει προ πολλού προς τα βόρεια και όλα όσα λένε ότι θα κάνουν, βρίσκονται πάντα υπό την αίρεση να τύχουν της έγκρισης των μεγάλων (Ε.Ε. , ΔΝΤ κ.τ.λ).

Άρα όλα αυτά τα ακούμε βερεσέ και πρέπει πλέον να έχουμε τα αυτιά και τα μάτια στραμμένα κατά Βερολίνο μεριά για να γνωρίζουμε τι ακριβώς μας ξημερώνει. Και να δείτε ότι θα χάσουν μερικούς μήνες σε συζητήσεις περί Εθνικών Φορολογικών Συστημάτων και μεγάλες εξαγγελίες και αφού θα έχουν καταλήξει κάπου θα έλθει η Τρόικα (Ε.Ε./ΔΝΤ/ΕΚΤ) θα πατήσει delete και θα πει "παιδιά, αρκετά παίξατε, πάρτε τώρα ακόμα κανένα μέτρο να περιορίσετε τα ελλείμματα που σας ξέφυγαν και πάλι και όταν υπάρξουν καλύτερες συνθήκες ελάτε να συζητήσουμε μαζί και όχι μεταξύ σας". Αυτό το σενάριο έχει ξαναπαιχτεί, λίγο πριν πάρει πόδι το Παπακωνσταντίνου, όταν αποφάσιζαν μέσα στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ να αλλάξουν κάποιους όρους του Μνημονίου επί το ηπιότερο και ήλθε μετά η Τρόικα η οποία όχι μόνον δεν τους άφησε ως είχαν αρχικά συμφωνηθεί, αλλά τους έκανε και δυσμενέστερους. Αυτά να τα βλέπει και ο Σαμαράς που νομίζει ότι έτσι εύκολα γίνονται οι επαναδιαπραγματεύσεις, όταν είσαι δεμένος χειροπόδαρα.

Αυτή είναι η κατάσταση παιδιά  και όσο πιο γρήγορα προσαρμοστούμε σ' αυτήν τόσο πιο ήσυχα θα πιούμε το φρέντο καπουστίνο στις παραλίες, περιμένοντας τον Γκοντό...συγγνώμη... το φθινόπωρο, που θα μας προσγειώσει στη σκληρή πραγματικότητα.

Παρασκευή 29 Ιουλίου 2011

Λυκοφιλία: Δύο Έλληνες αντίπαλοι κρατούν το μέλλον του έθνους σε ισορροπία.

  • The Wall Street Journal Europe
  • BY MARCUS WALKER Athens

Καθώς οι διαδηλωτές συγκρούονταν με την αστυνομία έξω από το Κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα σε μια κόλαση από πέτρες και δακρυγόνα, ο πολιορκούμενος Έλληνας πρωθυπουργός εναπόθετε τις ελπίδες του σε μια μυστική τηλεφωνική κλήση προς έναν παλιό φίλο.
Ο Αντώνης Σαμαράς, αριστερά, επισκέπτεται το Γιώργο Παπανδρέου, δεξιά, το περασμένο έτος. Οι δύο φίλοι, ο καθένας με πολύ διαφορετικές συνταγές για την οικονομική σωτηρία-κρατούν την τύχη της Ελλάδας στα χέρια τους, καθώς η χώρα προσπαθεί να θέσει το σχεδόν $ 500 δις δημόσιο χρέος υπό έλεγχο.

"Ας σχηματίσουμε κυβέρνηση εθνικής σωτηρίας" είπε ο Γιώργος Παπανδρέου, ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός,  στον κύριο ανταγωνιστή του, Αντώνη Σαμαρά, επικεφαλής της συντηρητικής αντιπολίτευσης στην Ελλάδα και φιλαράκο δεδομένου ότι οι δύο άνδρες ήταν συγκάτοικοι στο Amherst College στη Μασαχουσέτη 40 χρόνια πριν.


Οι λεπτομέρειες της μυστικής συνομιλίας τους στα μέσα Ιουνίου αποκαλύπτουν το βαθμό στον οποίο οι δύο φίλοι - ο καθένας με πολύ διαφορετικές θέσεις για την οικονομική σωτηρία-κρατούν την τύχη της Ελλάδα στα χέρια τους καθώς το έθνος προσπαθεί να ελέγξει το σχεδόν $ 500 δις δημόσιο χρέος.


Η επιτυχία ή αποτυχία τους βαρύνει σχετικά με τις δυνατότητες επιβίωσης του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος, του ευρώ, το επιστέγασμα των 60 ετών ευρωπαϊκής ενοποίησης.


Την Τρίτη, οι ευρωπαϊκές αγορές ομολόγων παρέμειναν εύθραυστες μετά την περικοπή αξιολόγησης από την Moodys Investors Service της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας κατά τρεις βαθμίδες χαμηλότερα, στο επίπεδο "junk", προειδοποιώντας ότι η συμφωνία διάσωσης που έγινε την περασμένη εβδομάδα μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και τραπεζών είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προκαλέσει μια ελληνική Αθέτηση, την πρώτη από μια προηγμένη δυτική οικονομία εδώ και δεκαετίες. Η δεινή θέση της Ελλάδα έχει τρομοκρατήσει τις ευρωπαϊκές χρηματοπιστωτικές αγορές εδώ και μήνες.


Η Moody's είπε ότι τα € 109 δισεκατομμύρια (περίπου 157 δις $) διάσωσης για την Ελλάδα δίνουν ένα έναυσμα στην αναζωογόνηση μετά την αναμενόμενη Αθέτηση, με την προϋπόθεση η χώρα μπορεί να επιτύχει ακόμη πιο οδυνηρή δημοσιονομική λιτότητα. Αυτό, όμως, εξαρτάται από την πολιτική σταθερότητα στην Αθήνα-και από την έκβαση του ανταγωνισμού μεταξύ των κ.κ. Παπανδρέου και Σαμαρά. Αν οι λεπτοί χειρισμοί του κ. Παπανδρέου στο Κοινοβούλιο αποτύχουν, ολόκληρο το σχέδιο διάσωσης ενδέχεται να καταρρεύσει.


Η ανορθόδοξη προσπάθεια του Ιουνίου από τους κ.κ. Παπανδρέου και Σαμαρά για να σταματήσουν το διαίρεση στην Ελλάδα σχεδόν οδήγησε σε μια συμφωνία μεταξύ των δύο ανδρών. Στην τηλεφωνική τους συνομιλία της 15ης Ιουνίου, ο κ. Παπανδρέου υποστήριξε ότι μια δικομματική συμφωνία θα μπορούσε να δημιουργήσει μια πιο στέρεα βάση για τις επώδυνες πολιτικές λιτότητας που απαιτούνται για τη διατήρηση της ροής των δανείων διάσωσης.



Ο κ. Σαμαράς ζήτησε να παραιτηθεί ο κ. Παπανδρέου. Οι δύο άνδρες σχεδόν συμφώνησαν, αλλά οι συνομιλίες τους χάλασαν, με αποτέλεσμα να κατρακυλήσουν ξανά οι αγορές, αναδεικνύοντας τη δυναμική της πολιτικής αστάθειας στο επίκεντρο της κρίσης του ευρώ.



Αυτή η θεώρηση για τη σχέση μεταξύ των δύο ανδρών βασίζεται σε συνεντεύξεις με περισσότερους από δώδεκα από τους στενότερους συνεργάτες τους και στενούς φίλους. Ο κ. Σαμαράς έδωσε συνέντευξη από στη Wall Street Journal. Ο κ. Παπανδρέου αρνήθηκε.


Ο ήπιων τόνων κ. Παπανδρέου, του οποίου οι θεωρήσεις επηρεάστηκαν από την αμερικανική αντικουλτούρα των νεανικών του χρόνων, είπε κάποτε ο αδελφός του Νικ, ότι αν μπορούσε να πάρει χρόνο μακριά από την ελληνική πολιτική, θα του άρεσε να είναι ειρηνικός μεσολαβητής σε μια διεθνή κρίση -  ή να κάνει ωτοστόπ με μια κιθάρα στην πλάτη του. Αντ 'αυτού, βρίσκει τον εαυτό του να λέει στους Έλληνες ότι πρέπει να αποδεχθούν το μόχθο,  τον ιδρώτα και τα δάκρυα, με τη μορφή της αύξησης της φορολογίας και περικοπές δαπανών για να αποφευχθεί η εθνική χρεοκοπία. Αυτό το μήνυμα έχει πυροδότησε βίαιες διαδηλώσεις.


Ο κ. Σαμαράς, ένας εξωστρεφής συντηρητικός με ιστορικό εθνικιστικής ρητορικής, επιμένει ότι το διεθνές σχέδιο διάσωσης καταστρέφει την Ελλάδα. Λέει ότι μια ριζική μείωση των φόρων θα προωθήσει την ανάπτυξη. Η πρότασή του είναι «μη ρεαλιστική», λένε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.


Η αναμέτρηση μεταξύ των δύο ανδρών θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί το συντομότερο αυτό το φθινόπωρο αν ο κ. Σαμαράς πετύχει το σκοπό του και προκηρυχθούν νέες εκλογές. Μια πολιτική μάχη θα μπορούσε να βάλει μια σειρά εμπόδια στην ΕΕ και το ΔΝΤ και να θέσει τις πολιτικές λιτότητας στην Ελλάδα εν αμφιβόλω.



Για περισσότερο από ένα χρόνο, ο κ. Παπανδρέου είναι ένας από τους πυλώνες της στρατηγικής της Ευρώπης για τη χρηματοδότηση της Ελλάδας, ενώ μειώνει το μεγάλο έλλειμμά της με υψηλότερους φόρους και περικοπές δαπανών. Αλλά ο πόνος απλώνεται βαθιά στην ελληνική κοινωνία. Η ανεργία έχει φτάσει το 16%, διπλάσια από το επίπεδο προ της κρίσης. Οι επιχειρήσεις πεθαίνουν. Θυμωμένοι πολίτες της μεσαίας τάξης, εντάσσονται υπό την ηγεσία των εργατικών συνδικάτων σε διαμαρτυρίες στους δρόμους της Αθήνας. Η διάθεση απελπισίας ενισχύει την υποστήριξη στην υπόσχεση του κ. Σαμαρά για λιγότερο πικρό φάρμακο.



Οι δύο άνδρες είναι εξ ιδιοσυγκρασίας αντίθετοι ακόμη και ως στενοί φίλοι. Ένας συνεργάτης του κ. Σαμαρά παραβρέθηκε ως μάρτυρας σε μια τυχαία συνάντηση μεταξύ των δύο ανδρών έξω από έναν κινηματογράφο. Δεν χαιρέτησε ο ένας τον άλλο, αλλά απλά άρχισαν να μιλάνε σαν να βρίσκονται ήδη στο μέσον μιας συνομιλίας, θυμάται ο συνεργάτης.


Ο κ. Παπανδρέου, 59 ετών, και ο κ. Σαμαράς, 60, γνωρίζουν ο ένας τον άλλον από την παιδική ηλικία στο Κολέγιο Αθηνών, ένα ιδιωτικό σχολείο γνωστό για την ελίτ της κατάρτισης στην Ελλάδα.


Ο κ. Σαμαράς προέρχεται από μια οικογένεια με πατριωτική ιστορία. Στην καρδιά της οικογενειακής παράδοσης: Η μεγάλη γιαγιά του Πηνελόπη Δέλτα, μία διάσημη συγγραφέας που αυτοκτόνησε το 1941 την ημέρα που οι Γερμανοί εισβολείς έβαλαν τη ναζιστική σβάστικα στην Ακρόπολη.


Ο κ. Παπανδρέου, που γεννήθηκε στη Μινεσότα από Αμερικανίδα μητέρα, προέρχεται από μια λαμπρή πολιτική δυναστεία. Ο παππούς του, που ονομαζόταν επίσης Γιώργος Παπανδρέου, ήταν ένας μέτριος πολιτικός. Ο πατέρας του, Ανδρέας, εξέχων οικονομολόγος, έγινε η δάδα των αριστερών φτωχών στην Ελλάδα. Το 1967, Έλληνες αξιωματικοί του στρατού ξεκίνησαν ένα πραξικόπημα για να προκαταλάβουν την αναμενόμενη εκλογική νίκη του κόμματος του Παπανδρέου. Η οικογένεια πήρε το δρόμο της εξορίας στη Σουηδία και τη Βόρεια Αμερική.


Ο κ. Παπανδρέου έγινε ένας φιλελεύθερων τεχνών φοιτητής στο Amherst στις αρχές του 1970, όπου σχημάτισε στενές φιλίες με μια μικρή ομάδα από Έλληνες φοιτητές, όπως ο κ. Σαμαράς. Το ιδιαίτερα πολιτικοποιημένο περιβάλλον που τους διαμόρφωσε χαρακτηρίστηκε "από τους χίπις, τον πόλεμο του Βιετνάμ, την επανάσταση, τον Νίξον, το Watergate, βιβλία που ζητούσαν αλλαγή με κάθε τρόπο", είπε ο κ. Σαμαράς σε μια συνέντευξη σε εφημερίδα.


Ο κ. Σαμαράς, συντηρητικών πεποιθήσεων και ένθερμος αντι-κομμουνιστής, ήταν ένας εξωστρεφής φοιτητής που διοργάνωνε τακτικά εκδρομές σε διάφορα μέρη με σπουδάστριες από σχολές θηλέων, λέει ο Στέφανος Μανουηλίδης, ένας συμπατριώτης Έλληνας συγκάτοικος επίσης με τον κ. Σαμαρά.

Ο κ. Παπανδρέου, ο οποίος στράφηκε αριστερά σαν τον πατέρα του, ήταν ένας ήσυχος φοιτητής, ο οποίος έπαιζε τραγούδια διαμαρτυρίας στην κιθάρα του, λένε οι φίλοι από εκείνες τις ημέρες. Ένα από τα αγαπημένα του ήταν ο ύμνος για τα όνειρα και τη σύγχυση της εποχής του Άγγλου ρόκερ Alvin Lee : "Θα ήθελα πολύ να αλλάξω τον κόσμο / Αλλά δεν ξέρω τι να κάνω ..." Χρόνια αργότερα, ως Έλληνας ηγέτης της αντιπολίτευσης, ο κ. Παπανδρέου είχε το τραγούδι ως ήχο κλήσης του iPhone, λέει μια στενή γνωριμία. 

Οι κ.κ. Σαμαράς και Παπανδρέου ήδη είχαν το μυαλό τους την ελληνική πολιτική. "Θα κυβερνήσουμε την Ελλάδα μαζί", διακήρυξαν μία ημέρα στους κοιτώνες τους στο Amherst, θυμάται ο κ. Μανουηλίδης. Καυχήθηκαν "μεταξύ σοβαρού και αστείου", δεδομένου ότι η Ελλάδα κυβερνιώταν τότε από μια στρατιωτική χούντα, λέει ο κ. Μανουηλίδης. 

Όταν η δημοκρατία αποκαταστάθηκε στην Ελλάδα, τα δύο άτομα μπήκαν το Κοινοβούλιο. Ο κ. Παπανδρέου έζησε στη σκιά του εκδηλωτικού πατέρα του, Ανδρέα, ο οποίος κυριάρχησε στην ελληνική πολιτική μέχρι που πέθανε το 1996. Ο Ανδρέας επέκτεινε σε μεγάλο βαθμό κράτος πρόνοιας στην Ελλάδα, προσφέροντας δημόσιες υπηρεσίες για τους πολλούς φτωχούς αγρότες, για πρώτη φορά. 

Ελλάδα έγινε πιο δίκαιη, αλλά περισσότερο χρεωμένη. Το κόμμα που ιδρύθηκε από τον Ανδρέα, το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, ή  ΠΑΣΟΚ, κυριάρχησε στην κυβέρνηση, ενώ η συντηρητική Νέα Δημοκρατία ήταν ο βασικός της ανταγωνιστής. Και τα δύο κόμματα οικοδόμησαν τις πολιτικές βάσεις τους μοιράζοντας δαπανηρές παροχές-συμπεριλαμβανομένου ενός τεράστιου αριθμού κυβερνητικών θέσεων εργασίας-για να κερδίσουν ψήφους. Μια δημοσιονομική ωρολογιακή βόμβα άρχισε να παίρνει μορφή. 
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο κ. Σαμαράς οικοδόμησε την εθνικιστική του φήμη όταν, ως νεαρός υπουργός Εξωτερικών, πήρε μια ασυμβίβαστη θέση με έναν γείτονα: Τη νέα ανεξάρτητη, πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Οι φλογερές καταγγελίες του κ. Σαμαράς για το όνομα-της νέας χώρας "Μακεδονία" έχουν βαθιά ιστορική αξία μέσα στην ίδια την Ελλάδα που τροφοδότησαν τεράστιες διαδηλώσεις στην Ελλάδα για την υποστήριξη της στάσης του. 

"Η μέθοδός του ήταν συγκρουσιακή. Η Ευρώπη το θυμάται αυτό ", λέει ο Γιώργος Κύρτσος, μια πολύχρονη γνώριμη παρουσία και εκδότης αθηναϊκής εφημερίδας. 

Αφού απολύθηκε ως υπουργός Εξωτερικών, ηγήθηκε μιας ανταρσίας που ανέτρεψε τη δική του κυβέρνηση. Ακολούθησε μια δεκαετία στην πολιτική έρημο. "Πέρασα 11 χρόνια κοιτάζοντας τους τοίχους του σπιτιού μου», λέει. 

Ο κ. Παπανδρέου έγινε ο ίδιος ο υπουργός Εξωτερικών και καθιέρωσε διαφορετικό τόνο με τους γείτονες. Με την ανάληψη των καθηκόντων του το 1999, προσπάθησε να θάψει τον πέλεκυ με τους προαιώνιους εχθρούς της Ελλάδας, τη Τουρκία, πρώτα με την αποστολή μιας ελληνικής ομάδας διάσωσης για τα άτομα που θάφτηκαν σε έναν καταστροφικό σεισμό του 1999 στην Τουρκία. Πολιόρκησε την τουρκική κοινή γνώμη με ιδεαλιστικές ομιλίες, και  χόρεψε μία φορά το στιλ του χορού του Ζορμπά με τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας.


Οι κ.κ. Παπανδρέου και Σαμαράς εξακολουθούσαν να παραμένουν κοντά. Ως ηγέτης του ΠΑΣΟΚ το 2004, ο κ. Παπανδρέου προσπάθησε να φέρει στοχαστές της ελεύθερης αγοράς στο κόμμα του και, με τη μεσολάβηση τρίτου, ρώτησε αν ο κ. Σαμαράς θα επιθυμούσε να ενταχθεί. Ο κ. Σαμαράς είπε ότι ποτέ δεν θα μπορούσε να είναι σοσιαλιστής.

Ο κ. Παπανδρέου στις εκλογές του 2009 εκστράτευσε ως εκσυγχρονιστής και ανέβηκε στην εξουσία. Ο μέχρι τότε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είχε βυθιστεί σε σκάνδαλα διαφθοράς.Κληρονόμησε ένα φιάσκο. Το δημοσιονομικό έλλειμμα για το 2009 αποδείχθηκε ότι ήταν 15,5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, πολύ χειρότερα από ό, τι η προηγούμενη κυβέρνηση είχε αποκαλύψει. 

Την άνοιξη του 2010, η Ελλάδα ζήτησε διεθνή διάσωση. Η κυβέρνηση του κ. Παπανδρέου αφενός μείωσε τις συντάξεις που πλήρωνε ο δημόσιος τομέας αφετέρου αύξησε τους φόρους. Τα συνδικάτα κατέβηκαν σε απεργίες. Οι αναρχικοί πέταξαν βόμβες μολότοφ. 

Ο κ. Σαμαράς ήταν τώρα αρχηγός της αντιπολίτευσης. Υποστήριξε περικοπές των δαπανών, αλλά απαίτησε φορολογικές μειώσεις αντί αύξησή τους. 

Οι υψηλότεροι φορολογικοί συντελεστές πλήττουν την οικονομία, λέει ο κ. Σαμαράς. Επιπλέον, λέει, οι υψηλοί συντελεστές έρχονται σε αντίθεση με την ελληνική κουλτούρα, όπου η φοροδιαφυγή είναι βαθιά ριζωμένη εν μέρει χάρη στην καχυποψία προς τις αρχές, που χρονολογείται από αιώνες από την τουρκική κυριαρχία. Ο κ. Σαμαράς είναι υπέρ ενός κατ 'αποκοπήν φόρου 15% για τους επαγγελματίες, υποστηρίζοντας ότι "θα αλλάξουμε τη νοοτροπία των ανθρώπων, επειδή δε θα τους δώσουμε κανένα ηθικό έρεισμα για φοροδιαφυγή".

Η απλή γοητεία του επιχειρήματος του κ. Σαμαράς άρχισε να ανησυχεί τους διεθνείς πιστωτές στην Ελλάδα αυτή την άνοιξη, όταν η τρέχουσα στρατηγική της κυβέρνησης συνάντησε προβλήματα. Η λιτότητα προκαλούσε εμβάθυνση της ύφεσης. Το έλλειμμα δεν περιοριζόταν αρκετά. 

Η ΕΕ παρότρυνε βαθύτερες περικοπές του προϋπολογισμού και ο κ. Παπανδρέου-εξαρτημένος από τη βοήθεια της ΕΕ και του ΔΝΤ - συμφώνησε. Οι διαμαρτυρίες στους δρόμους κλιμακώθηκαν. Το δικό του κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, άγγιξε τα όρια της εξέγερσης.


Το απόγευμα της 15ης Ιουνίου, σύμφωνα με τον κ. Σαμαρά και αρκετούς συμβούλους που βρίσκονται κοντά στους δύο ηγέτες, ο κ. Παπανδρέου τηλεφώνησε στον φίλο του και του πρόσφερε κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Ο πρωθυπουργός, μόνος στο κομψό νεοκλασικό γραφείο του, δεν είχε συμβουλευτεί το υπουργικό του συμβούλιο. 

Ο κ. Σαμαράς ζήτησε από το φίλο του να παραιτηθεί από το πρωθυπουργικό αξίωμα. "Δεν θέλω να βλάψει τα συναισθήματά σας, αλλά εσείς δεν μπορεί να είναι πρωθυπουργός αυτής της κυβέρνησης," ο κ. Σαμαράς είπε, δηλώνοντας ότι ο πρωθυπουργός είχε χάσει την εμπιστοσύνη των αγορών και του έθνους. 

"Αν πραγματικά είμαι εγώ το πρόβλημα, θα μπορούσα να φύγω", είπε ο κ. Παπανδρέου. Εάν είναι βρεθεί ένας διάδοχος που θα μπορούσε να φέρει στην ατζέντα του τη μεταρρύθμιση στην Ελλάδα, είπε: "Δεν είμαι κολλημένος στο κάθισμα μου." 

Ο κ. Σαμαράς ζήτησε χρόνο για να σκεφτεί, κατόπιν ο κ. Παπανδρέου ξανακάλεσε. Οι δυο τους συμφώνησαν ότι θα ορίσουν έναν ανεξάρτητο πρωθυπουργό, ο οποίος θα μειώσει το έλλειμμα του προϋπολογισμού, αλλά και θα διαπραγματευθεί ευνοϊκότερους όρους με την Ευρώπη και το ΔΝΤ. Μετά από αυτό, συμφώνησαν, ο συνασπισμός τους θα δώσει τη θέση του σε νέες εκλογές. 

Ο κ. Παπανδρέου ζήτησε χρόνο για να συμβουλευτεί τους ανθρώπους του. Το ΠΑΣΟΚ, ωστόσο, βρισκόταν σε αναταραχή. Ένας τηλεοπτικός σταθμός μετέδωσε την είδηση της συνομιλίας, αναφέροντας υψηλού επιπέδου πηγή μέσα κόμμα του κ. Σαμαρά. 

Οι χρηματοοικονομικές αγορές αναταράχτηκαν. Αναρωτήθηκαν αν η Ελλάδα είχε καθόλου κυβέρνηση. Τρομοκρατημένοι σύμβουλοι του πρωθυπουργού τον πίεσαν να προχωρήσει σε ανασχηματισμό.
Ο κ. Παπανδρέου ήταν αναστατωμένος γιατί ο φίλος του, ή κάποιος κοντά του, είχε διαρρεύσει η είδηση ​​της συνομιλίας τους, προφανώς να πετύχει κομματικά οφέλη κάνοντας τον πρωθυπουργό  να φαίνεται αδύναμος. Εκείνο το βράδυ, ο ίδιος τηλεφώνησε στον κ. Σαμαράς για να κλείσει το θέμα. 

"Αυτή η διαρροή δεν έπρεπε να συμβεί", είπε ο κ. Παπανδρέου, περιγράφοντας την ανεπιθύμητη αντίδραση στο εσωτερικό του κόμματός του.
"Μου λες ότι μια τέτοια απόφαση εθνικής σημασίας εγκαταλείπεται λόγω του κουτσομπολιού;" Ο κ. Σαμαράς είπε. 

Ο κ. Σαμαράς βρίσκεται κάτω από τεράστια πίεση από τους Ευρωπαίους ηγέτες να υποστηρίξει το πρόγραμμα λιτότητας και να ξεχάσει τις φορολογικές μειώσεις. Λέει ότι αυτός έχει δίκιο, και η Ευρώπη λάθος, και καταγγέλλει ότι ο κ. Παπανδρέου δεν θα πρέπει να τον είχε αγνοήσει νωρίτερα στην κρίση.
"Όταν το πρόβλημα δεν ήταν τόσο μεγάλο, που δεν μας συμβουλεύονταν", λέει. «Τώρα, με ζητάει".

Τετάρτη 27 Ιουλίου 2011

Virtual Reality σε Real Time

Τζίμι Χέντριξ, 18 Σεπ. '70 (27)
Τζάνις Τζόπλιν, 4 Οκτ. '70 (27)
Τζίμ Μόρισον, 3 Ιουλ. '71, (27)

Έλβις Πρίσλεϊ, 16 Αυγ. '77, (42)
Μαρία Κάλλας, 16 Σεπ. '77, (54)
Δαλιδά, 3 Μαΐου '87, (54)



Χριστίνα Ωνάση, 9 Νοε. '88, (38)
Ρόμι Σνάιντερ, 29 Μαΐου '89, (44)

Χιθ Λέτζερ, 22 Ιαν. '08, (28)

Μάικλ Τζάκσον, 25 Ιαν. '09, (51)
 


















Έιμι Γουάινχάουζ, 23 Ιουλ. '11, (27)








Είναι απλώς ανθρωπίνως αδύνατον.  Υπάρχουν όρια που αν τα ξεπεράσεις δε γυρίζεις πίσω. Επιλέγεις την υπέρτατη θυσία. Αυτόν το δρόμο επέλεξαν γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι δεν υπάρχει τίμημα ανάλογο αυτού που προσφέρεις. 

Πολλοί λένε ότι το star system είναι αμείλικτο. Σε ξεζουμίζει, σε στίβει σαν λεμόνι και μετά σε πετάει. Μπορεί να είναι κι έτσι.  Μπορεί η αγωνία του καλλιτέχνη να μην κατρακυλήσει από κει που βρέθηκε, να μη χάσει το status που έχει κατακτήσει, να τον οδηγεί σε κόσμους ψευδοαισθημάτων, ψευδαισθήσεων και ψευδοηδονών, που τελειώνουν γρήγορα, μοιραία και τραγικά. Ωστόσο το επιχειρούν. 

Είναι πιο γενναιόδωροι από μας. Μας δίνουν απείρως πιο πολλά από αυτά που τους δίνουμε. Εμείς τους δίνουμε απλά τα μέσα για να φτάσουν στην κορυφή, τους κάνουμε είδωλα, χωρίς να ρισκάρουμε τίποτα. Μας επιστρέφουν το σύμπαν. Μας επιστρέφουν τον ουρανό με τ' άστρα, τη virtual reality που τη βλέπουμε να εκτυλίσσεται μπροστά μας σε real time. Τι άλλο θέλουμε για να δημιουργήσουμε τον κόσμο μας; Μπορούμε να φανταστούμε έναν κόσμο χωρίς μύθους και ψευδαισθήσεις; Ο κόσμος αυτός δε θα ήταν ανθρώπινος. Θα ήταν ένας κόσμος ανούσιος, χωρίς αισθήματα, χωρίς αγάπη. Ένας κόσμος μοναξιάς, σαν αυτόν που έζησαν τα είδωλά μας στη σύντομη ζωή τους. 


Έφυγαν νωρίς παίρνοντας μαζί τους και ένα κομμάτι του εαυτού μας. Το πιο ανιδιοτελές και αθώο.

Πέμπτη 21 Ιουλίου 2011

Μπορούν οι Έλληνες να γίνουν Γερμανοί;

  • New York Times 
  •  By Thomas L. Friedman
Η Κατερίνα Σώκου, 37, μία Ελληνίδα οικονομολόγος δημοσιογράφος στην Καθημερινή, ημερήσια εφημερίδα, μου είπε αυτή την ιστορία: Μια ομάδα Γερμανών μελών του Κοινοβουλίου της Βαυαρίας ήρθε στην Αθήνα λίγο μετά την οικονομική κρίση που ξέσπασε εδώ και συναντήθηκε με ορισμένους Έλληνες πολιτικούς, ακαδημαϊκούς, δημοσιογράφους και δικηγόρους σε μια ταβέρνα, για να αξιολογήσουν την ελληνική οικονομία. Η Σώκου, είπε ότι η εντύπωση της ήταν ότι οι Γερμανοί προσπαθούσαν να καταλάβουν αν πρέπει να δανείζουν χρήματα στην Ελλάδα για το σχέδιο διάσωσης. Ήταν σαν ένα έθνος να παίρνει συνέντευξη από ένα άλλο για ένα δάνειο. «Δεν ήταν εδώ ως τουρίστες. Τους δίναμε πληροφορίες σχετικά με το πόσες ώρες δουλεύουμε," υπενθύμισε η Σώκου. "Πραγματικά αισθανόσουν σαν να έπρεπε να τους πείσεις για τις αξίες μας."

Τετάρτη 20 Ιουλίου 2011

Όταν βρίσκεσαι στο χείλος του γκρεμού τι κάνεις;

Σκέψεις εν όψει της διάσκεψης των Βρυξελλών

Εντάξει, βγήκαν μερικές ευρωπαϊκές εφημερίδες και έγραψαν ότι η Ευρώπη δε διαθέτει σήμερα ηγέτες αντάξιους της κρισιμότητας των καταστάσεων που διανύουμε. Μην το κάνουμε όμως και άλλοθι για την απελπιστική κατάσταση που οδηγηθήκαμε από μόνοι μας. Γιατί τελικά και να σε σπρώξουν πέφτεις στον γκρεμό μόνον όταν βρίσκεσαι στο χείλος του. Αν δε βρίσκεσαι εκεί το πολύ πολύ να πέσεις και να ξανασηκωθείς. Αλλά ποιος σου είπε να πας στο χείλος; Κανείς. Μόνος σου το επέλεξες. Άσε που και τώρα κάθε άλλο παρά σε σπρώχνουν. Σου υποδεικνύουν διάφορες λύσεις, σου δείχνουν με το δάκτυλό το σωστό δρόμο και συ αντί να δεις το δρόμο βλέπεις το δάχτυλο.
Θα είχε αυτήν την αγωνία αν δε βρισκόταν εκεί;
Αυτό δε γινόταν επί 1,5 χρόνο; Πλήρης απραξία, εκτός βέβαια από περικοπές στους μισθούς και αυξήσεις στη φορολογία, καμία σοβαρή διαρθρωτική αλλαγή που να σε βγάζει μπροστά και ερχόμαστε τώρα, πάλι με την παλάμη προτεταμένη και ζητάμε νέα βοήθεια για να τη βγάλουμε μέχρι το '14. Τότε και πάλι θα ξαναβγούμε στο μεϊντάνι για άλλη βοήθεια και την ίδια στιγμή θα κατηγορούμε τους Ευρωπαίους εταίρους μας ως κατώτερους των περιστάσεων γιατί δε δίνουν οριστική λύση στο πρόβλημα.


Γιατί, κακά τα ψέματα, έχουμε πέσει παιδιά σε μεγάλη τρύπα χωρίς πάτο και ακόμα οι περισσότεροι από μας δεν τό 'χουν καταλάβει. Σας ρωτώ. Υπάρχει περίπτωση να πληρώσουμε χρέη τουλάχιστον - γιατί μπορεί να αυξηθούν, αν δε δημιουργήσουμε ταχύτατα πρωτογενές πλεόνασμα- 201 δις € μέχρι το '20; Τόσα θέλουμε παιδιά. Να γιατί όλοι φωνάζουν για αναδιάρθρωση του χρέους, κουρέματα, ξυρίσματα και διάφορα συναφή. Το χρέος πρέπει να κατέβει κάτω από - πόσο λέτε ότι το υπολογίζουν οι ειδικοί; - 60% του ΑΕΠ παρακαλώ. Ναι 60%. Ισχυρίζονται ότι ένα χρέος πάνω από αυτό το όριο δεν είναι βιώσιμο για μια χώρα με τα χαρακτηριστικά τα δικά μας. Δεν είναι τυχαίο ότι τελευταία στις ΗΠΑ οι ρεπουμπλικάνοι, και μάλιστα η τάση του Tea Party, πιέζουν τον Ομπάμα απειλώντας τον ότι θα περάσουν από τη Γερουσία και το Κογκρέσο νόμο που να απαγορεύει τη χρηματοδότηση από τη χώρα τους, μέσω του ΔΝΤ, προς χώρες με χρέος άνω του 60% του ΑΕΠ. Εξ ού και η άρον άρον αναχώρηση του Βενιζέλου στις ΗΠΑ μπας και προλάβει τα χειρότερα.

Αυτή - και πολύ χειρότερη - είναι δυστυχώς η κατάσταση  και έρχονται τώρα κάποιοι, δυστυχώς όχι λίγοι και φοβάμαι ότι τείνουν να γίνουν πλειοψηφία, και μας λένε "μη πληρώνετε κανέναν δανειστή, αφού, έτσι κι αλλιώς θα χρεοκοπήσουμε, αν δεν έχουμε χρεοκοπήσει. Κάνετε στάση πληρωμών. Πέστε τους, όπως οι Αργεντίνοι το 2001, ότι δεν έχουμε φράγκα και καθαρίσαμε". Παιδιά σας το λέω ευθέως. Τέτοιες κουβέντες ούτε στο καφενείο μη τις λέτε την ώρα που πίνετε τους φραπέδες ή τα ουίσκια σας . Αν φτάσουμε εκεί, όλα όσα είπε ο Πάγκαλος, περί τανκς που θα βγούνε στους δρόμους για να προστατέψουν τις τράπεζες, δεν είναι τίποτα. Πολύ χειρότερα θα γίνουν. Θα καταρρεύσει το σύμπαν. Τα ασφαλιστικά ταμεία σε μία μέρα θα έχουν χαθεί και μαζί τους οι συντάξεις. Οι μικροκαταθέτες στις τράπεζες δε θα μπορούν να πάρουν ούτε σεντς, γιατί θα περιμένουν τον καθορισμό της νέας ισοτιμίας δραχμής - ευρώ, αφού, εννοείται ότι θα έχουμε επιστρέψει στη δραχμή. Οι μεγαλοκαταθέτες δε θα έχουν πρόβλημα γιατί θα έχουν προλάβει να βγάλουν τα λεφτά τους έξω, αν και οι περισσότεροι το έχουν ήδη κάνει. Και επειδή θα ορμάμε με τα σφυριά και τις βαριοπούλες στις τράπεζες για να πάρουμε ότι μπορούμε με τη μέθοδο του πλιάτσικου, θα εμφανιστούν και τα τανκς στους δρόμους, όπως είπε και ο Πάγκαλος, αλλά, επειδή ό, τι λέει αυτός γίνεται χαμός, αρχίσαμε πάλι να του τα ρίχνουμε γιατί τόλμησε να πει κάποιες αλήθειες.

Και θα μου πείτε, που ξέρεις ότι αυτά είναι αλήθειες. Απλά, μπες τε στο youtube και βρείτε ό, τι υπάρχει από Αργεντινή το 2001 και μετά ελάτε. Και μη μου λέτε ότι άλλο Αργεντινή και άλλο Ελλάδα, γιατί θα σας πω ότι έχετε απόλυτο δίκιο, δεδομένου ότι, όταν η Αργεντινή έπαθε την πλάκα της το 2001, ήταν σε πολύ καλύτερη κατάσταση από μας. Ρίξτε μια ματιά στο άρθρο της International Herald Tribune που αναρτήσαμε στο blog μας πριν ένα μήνα περίπου για να κάνετε τη σύγκριση. Για όσους δεν έχουν το χρόνο και τη διάθεση να το διαβάσουν όλο, συνοψίζω ότι "η Αργεντινή  άφηνε ανεξόφλητα 100 δισ. δολάρια" και όχι 200 ή 300 που θα ήταν τα δικά μας. Επιπλέον, "κατά τη στιγμή της πτώχευσης, η Αργεντινή είχε ένα δημοσιονομικό έλλειμμα του 3,2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Το δημοσιονομικό έλλειμμα στην Ελλάδα το περασμένο έτος ήταν 10,5 % του ΑΕΠ και ως ποσοστό του ΑΕΠ, το χρέος στην Ελλάδα είναι 150 % πολύ χειρότερο από αυτό που είχαν στην Αργεντινή - 54 % - κατά την πτώχευση". Και το κυριότερο, "η Αργεντινή ήταν, και είναι, ένας μεγάλος εξαγωγέας γεωργικών προϊόντων, και διαθέτει πλεόνασμα εξωτερικού εμπορίου. Το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής οικονομίας είναι οι υπηρεσίες, ιδιαίτερα στον τουρισμό, και η Ελλάδα έχει διαρκώς εμπορικό έλλειμμα". Και μετά δείτε, όπως σας είπα, και στο youtube τους Αργεντίνους με τα σφυριά και σκεπάρνια να σπάνε τις πόρτες των τραπεζών και να ζητούν πίσω τις καταθέσεις τους.

Αυτή είναι η σκληρή και οδυνηρή πραγματικότητα. Και αν κάποιοι επιλέγουν να χαϊδεύουν τα αυτιά σας και να στρογγυλεύουν τις γωνίες υποσχόμενοι ότι έχουν τη χρυσή συνταγή για την έξοδο από την κρίση και η οποία δεν περιλαμβάνει δάκρυα και ιδρώτα, προσφέρουν τις χειρότερες υπηρεσίες προς την πατρίδα και τους Έλληνες και κοιτάζουν τελικά μόνο την πάρτι τους, ονειρευόμενοι καρέκλες και εξουσίες, τις οποίες όμως, μοιραία, θα συνδέσουν με τις χειρότερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας μας.Γιατί αυτό κάνει σήμερα ο Σαμαράς.Έχουμε που έχουμε τους κυβερνώντες κατώτερους των περιστάσεων, άβουλους και μοιραίους, με μεγάλα λόγια και καθόλου έργα, έχουμε και το Σαμαρά πιο επικίνδυνο απ' όλους,να ακολουθεί το δήθεν Plan B, το οποίο, με μαθηματική ακρίβεια, μας οδηγεί σε βέβαιη καταστροφή εθνικών διαστάσεων.

Ο Σαμαράς μιλάει και πράττει σαν η Ελλάδα να είναι αυτή που ξέραμε. Σαν να μην πέρασε οδοστρωτήρας από πάνω μας. Σαν να μπορούμε να κινούμαστε και να αποφασίζουμε όπως τις καλές εποχές προ ΔΝΤ. Σαν να μην είμαστε υπό κηδεμονία. Μπορούμε δηλαδή να επαναδιαπραγματευόμαστε ό, τι θέλουμε και με όποιους θέλουμε. Μόλις χθες είπε στην Κλίντον, που τον επισκέφτηκε, ότι είναι κατά της συμμετοχής των ιδιωτών στη χρηματοδότηση για τη διάσωση της Ελλάδας, γιατί, λέει, ότι αυτό θα μας οδηγήσει σε επιλεκτική χρεοκοπία. Ε και; Και ποιος θέλει να χρεοκοπήσουμε. Υπάρχει κανείς - εδώ που τα λέμε, μεταξύ μας, εκτός από τον ίδιο - που να το θέλει; Αλλά για να ρωτήσει και κανέναν Γερμανό και Γάλλο - καλά δε λέω Φιλανδό - αν είναι διατεθειμένος να ρίχνει συνεχώς λεφτά στην μαύρη τρύπα του ελληνικού χρέους; Καλά είναι να λες δε θέλω το ένα δε θέλω το άλλο, δε θέλω φόρους, θέλω αύξηση στις συντάξεις, θέλω επιδοτήσεις στεγαστικών δανείων και διάφορα τέτοια, αλλά ρώτα και αυτούς από τους οποίους περιμένεις να πάρεις τα λεφτά για να τα κάνεις αυτά, τι λένε; Μ' αυτά και μ' αυτά οδηγήθηκε σε πλήρη απομόνωση από τους πάντες και θα έχουμε έναν πρωθυπουργό, γιατί δυστυχώς έτσι απελπισμένοι που είμαστε πίνουμε ό, τι φαρμάκι μας δώσουν, που δε θα έχει καλημέρα με κανέναν Ευρωπαίο ηγέτη και άντε μετά να αποφύγεις το μοιραίο.

Κάτω από αυτές τις ασφυκτικές, μέχρι σημείο πνιγμού, συνθήκες ξεκινάει και η διάσκεψη των ηγετών της ευρωζώνης στις Βρυξέλλες για την εξεύρεση λύσης στο ελληνικό πρόβλημα. Γιατί μέχρι τώρα, είναι αλήθεια, βιώσιμη και ρεαλιστική λύση δεν έχει βρεθεί. Λίγο η διστακτικότητα των Ευρωπαίων ηγετών, λίγο η δική μας αδράνεια και αβελτηρία, που τρέχουμε πάντα μετά τα γεγονότα και ποτέ δεν τα προλαμβάνουμε, μας έχουν φέρει στο χείλος του γκρεμού που λέγαμε. Εγώ παιδιά έχω πειστεί ότι κανείς δε θέλει να μας σπρώξει γιατί φοβάται ότι μετά από μας θα πάρει άλλος τη θέση στην άκρη. Για μας έχω αμφιβολία. Γιατί ποτέ, όταν βλέπεις κάποιον να βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού, ποτέ δεν είσαι βέβαιος, ότι δεν έχει πάρει από μόνος του τη μοιραία απόφαση.

Τρίτη 19 Ιουλίου 2011

Χέρι στους χρεωμένους δήμους; Σιγά παιδιά όχι τόσο αυστηροί

"Μνημόνιο και Τρόικα"  θα επιβάλλει η κυβέρνηση σε 58 χρεωμένους δήμους, λέει το ΒΗΜΑ, σε αποκλειστικές πληροφορίες του και γω λέω ότι άμα δείτε εσείς να αλλάζει τίποτα να μου τρυπήσετε τη μύτη. Και γιατί παρακαλώ μόνο σε 58 και όχι σε όλους; Και γιατί όχι σε κάθε νομικό  πρόσωπο δημοσίου και ιδιωτικού τομέα που ανήκει στο ελληνικό κράτος; Γιατί, όλοι οι υπόλοιποι δήμοι και νομικά πρόσωπα λειτουργούν άψογα; Δε γίνεται όργιο σπατάλης εκεί και μάλσιτα ανεξέλεγκτα;
Ο υπουργός εσωτερικών σκέφτεται να επιβάλει τρόικα και μνημόνιο στους χρεωμένους ΟΤΑ.

Αν πάρουμε τη νομοθεσία στα χέρια μας ή αρχίσουμε να διαβάζουμε τι σκέφτεται η κυβέρνηση να νομοθετήσει, εννοείται πάντα στα πλαίσια της μεγαλειώδους μεταρρύθμισης, θα πάθουμε πλάκα. Θα διαπιστώσουμε ότι έχουν γίνει - ή ότι όπου να 'ναι γίνονται - τα πάντα. Τώρα βάζουν - και καλά - χέρι στους ΟΤΑ, όχι όμως σε όλους, αλλά στους χρεωμένους και μέσα από εξαιρετικά πολύπλοκες διαδικασίες, όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ του ΒΗΜΑΤΟΣ, πράγμα το οποίο εγγυάται τη βέβαιη αποτυχία του εγχειρήματος.

Το πρόβλημα όμως δεν παύει να παραμένει στη θέση του και συνοψίζεται στο εξής: Αν θέλετε να προχωρήσετε σε ουσιαστικές περικοπές στις δαπάνες του δημοσίου, ξεκινήστε, αλλά στα σοβαρά, από τους ΟΤΑ. Γιατί εκεί, πίσω από τα μεγάλα λόγια για αυτοδιοίκηση και αποκέντρωση, κρύβεται η κατασπατάληση τεράστιων πόρων, χωρίς κανέναν απολύτως σοβαρό έλεγχο, αφού, είτε δεν προβλέπονται ελεγκτικοί μηχανισμοί, στις περισσότερες των περιπτώσεων, είτε, όταν προβλέπονται, είναι τυπικοί και δεν αγγίζουν απολύτως τίποτα και κανέναν.

Και το βασικότερο. Είστε αποφασισμένοι να βγάλετε τις κομματικές παρωπίδες και να αντιμετωπίσετε αντικειμενικά και απρόσωπα τους ΟΤΑ ή θα συνεχίσετε απτόητοι να χαϊδεύετε τους "δικούς" σας δημάρχους και θα τους αφήνετε μόνιμα στο απυρόβλητο;

Παιδιά, μη γελιέστε καθόλου. Δεν υπάρχει περίπτωση ούτε μία στο εκατομμύριο να αγγίξουν δικούς τους δημάρχους. Αν είχαν σκοπό να δούνε σοβαρά το ζήτημα της σπατάλης των πόρων στους ΟΤΑ (εγώ λέω και σε όλα τα νομικά πρόσωπα του κράτους) θα έπρεπε να ξεκινήσουν από ανεξάρτητους (πραγματικά όμως) ελεγκτικούς μηχανισμούς, οπλισμένους με ευρύτατες δικαιοδοσίες και χωρίς πολύπλοκες διαδικασίες, τις οποίες ο καθένας πολύ εύκολα μπορεί να ξεγελάσει και μάλιστα όταν η δημόσια διοίκηση, παρά τα μεγάλα λόγια, εξακολουθεί να μεροληπτεί.

 Εδώ είμαι και δω είστε. Να δείτε πώς στο τέλος δε θα αλλάξει απολύτως τίποτα και όλος αυτός ο ντόρος γίνεται για το θεαθήναι, λόγω της πρόσφατης εμπλοκής στο ΔΝΤ με την πέμπτη δόση του δανείου εξ αιτίας των χρεών δύο ΟΤΑ.

Δευτέρα 18 Ιουλίου 2011

Η Σύγκρουση των Γενεών

  • New York Times
  • By Thomas L Friedman
Αντιλαμβάνομαι ότι έπρεπε να βρίσκομαι στην Ουάσινγκτον και να παρακολουθώ το δράμα του χρέους που υπάρχει, αλλά, αντί γι αυτό, έχω επιλέξει να είμαι στην Ελλάδα και να παρακολουθώ την εκτός σκηνής έκδοση του δράματος. Υπάρχουν πολλά πράγματα σχετικά με αυτήν την παγκόσμια τραγωδία χρέους που μπορείτε να δείτε καλύτερα από εδώ, σε μικρογραφία, αρχής γενομένης από την πρώτη γραμμή, την οποία κανείς δεν έχει περιγράψει καλύτερα από τον David Rothkopf μελετητή του Carnegie Endowment : «Όταν τελείωσε ο Ψυχρός Πόλεμος, εμείς νομίζαμε ότι επρόκειτο να έχουμε μια σύγκρουση των πολιτισμών. Αποδεικνύεται ότι έχουμε σύγκρουση των γενεών".
Η νέα τους ζωή ξεκινάει με την νέα εποχή που θα σφραγίσει το μέλλον των Ελλήνων για πολλές δεκαετίες

Πράγματι, αν υπάρχει ένα συναίσθημα που ενώνει τις κρίσεις στην Ευρώπη και την Αμερική είναι μια ισχυρή αίσθηση του «η μεταπολεμική γενιά συμπεριφέρονται άσχημα" - μια ισχυρή αίσθηση ότι τη γενιά που ενηλικιώθηκε κατά τα τελευταία 50 χρόνια, η γενιά μου, θα πρέπει να τη θυμόμαστε περισσότερα για την απίστευτη γενναιοδωρία και την ελευθερία που έλαβε από τους γονείς της και το απίστευτο βάρος του χρέους και τους περιορισμούς που άφησε στα παιδιά της.

Δεν είναι περίεργο ότι οι νέοι Έλληνες αντέδρασαν τόσο σκληρά, όταν ο αναπληρωτής πρωθυπουργός τους, ο Θεόδωρος Πάγκαλος, αναφερόμενος σε όλα τα δάνεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις επιδοτήσεις που προώθησαν την ελληνική πιστωτική κραιπάλη μετά το 1981, είπε: «Μαζί τα φάγαμε» - εννοώντας τους πολίτες και τους πολιτικούς. Αυτό ίσχυε και για τη μεταπολεμική γενιά των Ελλήνων, τώρα 50 και 60 ετών, και για τη μεταπολεμική γενιά των πολιτικών. Αλλά αυτοί ακριβώς που ενηλικιώνονται σήμερα ποτέ δεν θα πάρουν ούτε μια μπουκιά. Θα πάρουν μόνο ένα νομοσχέδιο. Και το ξέρουν.

Μπορείτε να το δείτε ότι όταν περπατάτε γύρω από την κεντρική Πλατεία Συντάγματος της Αθήνας, όπου νέοι άνθρωποι σήμερα συγκεντρώνονται κάθε βράδυ για να συζητήσουν την κρίση και για να διαμαρτυρηθούν για μέλλον που τους επιβάλλεται. Οι προσόψεις των τραπεζών γύρω από την πλατεία έχουν παραμορφωθεί, και ανεμίζουν τα δύο μεγάλα πανό. Το ένα λέει "Υπάλληλος της Χρονιάς στο ΔΝΤ" και έχει μια εικόνα του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, και η άλλη λέει ότι "
Υπάλληλος της Χρονιάς στην Goldman Sachs" και εικονίζει το Γιώργο Παπακωνσταντίνου, τον πρώην υπουργό Οικονομικών. (. Και αυτοί είναι τα καλά παιδιά, που προσπαθούν να λύσουν το πρόβλημα), σε κοντινή απόσταση είναι η εικόνα ενός μωρού, που λέει: «Πατέρα, με ποιανού το μέρος ήσουν όταν πωλούσαν τη χώρα μας;" Και τα πιο αιχμηρά: "Τόπο στην οργή ", "Ταξικό πόλεμο, όχι εθνικό" και, τέλος, "Ζωή - όχι μόνο επιβίωση" - ένα μήνυμα που δείχνει πώς θα είναι για την επόμενη δεκαετία η ζωή για τους νέους Έλληνες.

Μου έκανε εντύπωση μια μεγάλη ομοιότητα μεταξύ αυτού που άκουσα στην πλατεία Ταχρίρ στο Κάιρο το Φεβρουάριο και αυτό που ακούω στην Πλατεία Συντάγματος σήμερα. Είναι η λέξη "δικαιοσύνη". Το ακούς περισσότερο από τη λέξη "ελευθερία." Αυτό είναι επειδή υπάρχει μια βαθιά αίσθηση της κλοπής και στις δύο χώρες, μια αίσθηση ότι ο τρόπος με τον οποίο έδρασε ο καπιταλισμός στην Αίγυπτο και την Ελλάδα κατά την τελευταία δεκαετία ήταν, ως επί το πλείστον, στρεβλά στημένος και διεφθαρμένος, αφήνοντας μερικούς ανθρώπους να γίνονται απίστευτα πλούσιοι απλώς και μόνο λόγω της εγγύτητάς τους στην εξουσία. Έτσι, υπάρχει μια πείνα, όχι μόνο για ελευθερία, αλλά και για δικαιοσύνη. Ή, όπως Rothkopf το θέτει, "όχι μόνο για λογιστική, αλλά και για λογοδοσία."

"Δεν υπάρχουν αστεία για αυτή την κρίση,"
μου είπε ο Έλληνας συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης . "Ο καθένας είναι σε κακή διάθεση. Αισθάνεται ότι όλοι είναι εναντίον όλων. Αν η οικονομική κατάσταση επιδεινώνεται και γίνεται όλο και χειρότερη, φοβάμαι γι αυτά που μπορούν να συμβούν. "

Τις προάλλες απεργοί ταξιτζήδες προσπάθησαν να κλείσουν το δρόμο προς το γραφείο του υπουργού  υποδομών - μόνο που ανακάλυψαν ότι ήταν ήδη γεμάτο από απεργούς που εργάζονται στο δικό του υπουργείο. Πάρτε αριθμό προτεραιότητας παρακαλώ.


Αυτό αναδεικνύει μια άλλη ομοιότητα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αμερική: ότι τα αυτονόητα μπορεί να είναι αδύνατα, ότι οι πολιτικοί της μεταπολεμικής γενιάς στην εποχή του Twitter μπορεί να μην είναι επαρκείς για την αντιμετώπιση αυτών των μεγάλων προβλημάτων. Η τρύπα είναι πολύ βαθιά και η ισχύς υπερβολικά κατακερματισμένη. Η μόνη διέξοδος είναι η συλλογική δράση - όπου τα κυβερνώντα και τα κόμματα της αντιπολίτευσης ενώνονται, μοιράζονται τον πόνο και λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει εδώ ή στην Ουάσιγκτον. Υπάρχουν Eric Candors παντού - απερίσκεπτοι πολιτικοί της μεταπολεμικής γενιάς για τους οποίους καμία κρίση δεν είναι τόσο πολύ σοβαρή ώστε να αναιρέσει την πολιτική φιλοδοξία και ιδεολογία.


Αλλά υπάρχει ένας ενήλικας που καραδοκεί. Η Κίνα αγόραζε ισπανικά, πορτογαλικά και ελληνικά ομόλογα για να βοηθήσει στη σταθεροποίηση των κινεζικών εξαγωγικών αγορών. "Περνάμε ευαίσθητους καιρούς και κρατάμε θετική στάση,"
δήλωσε στην βρετανική εφημερίδα The Guardian τον Ιανουάριο ο Yi Gang, αναπληρωτής διοικητής της Τράπεζας του Λαού της Κίνας, 

Αυτός είναι ένας ρόλος που συνήθιζε να παίζει η Αμερική, αλλά δεν μπορούν πλέον να αντέξει οικονομικά. Όποιος νομίζει ότι αυτή η οικονομική κρίση, εάν παραταθεί, δεν θα επιταχύνει επίσης μια παγκόσμια μετατόπιση δύναμης δεν έχει ποτέ ακούσει για το Χρυσό Κανόνα: Όποιος έχει το χρυσό, θέτει τους όρους. "Είμαστε τόσο συνηθισμένοι να βλέπουμε τους Αμερικανούς να παρέχουν τις λύσεις για την Ευρώπη και να ηγούνται", είπε ο Βασίλης Θ. Καρατζάς, Έλληνας οικονομολόγος. "Αλλά τι συμβαίνει όταν είμαστε και οι δύο στην ίδια βάρκα;"


Αυτό που συμβαίνει είναι ότι τόσο τα αμερικάνικα όσο και τα ευρωπαϊκά όνειρα βρίσκονται στην ίδια ζυγαριά. Είτε θα τεθούν τα έθνη μας σε πιο βιώσιμη πορεία ανάπτυξης - η οποία απαιτεί περικοπές, φορολόγηση και επενδύσεις για το μέλλον - ή ψάχνουμε σε έναν κόσμο όπου οι δημοκρατίες πρόκειται να αλλάξουν και να παλέψουν πάνω σε συρρικνωμένες πίτες, με την Κίνα να έχει  αυξημένο λόγο πάνω στο πόσο μεγάλες θα είναι οι φέτες.

Τρίτη 12 Ιουλίου 2011

Υπαρξιακό το πρόβλημα

Μετά τη χθεσινή τορπίλη που πέταξε ο αναπληρωτής υπουργός οικονομικών, Παντελής Οικονόμου, ο οποίος εξελίσσεται ταχύτατα σε Λούκα, έτρεχε και δεν έφτανε σήμερα ο πολύς υπουργός οικονομικών και αντιπρόεδρος, Βενιζέλος, να σβήσει τη φωτιά. Σας θυμίζω ότι ξαφνικά ο φέρελπις υπουργός είπε ότι "τελικά θα πωληθούν πολύ λιγότερα από αυτά που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, λόγω μειωμένου ενδιαφέροντος. Τα υπόλοιπα χρήματα έως τον στόχο των 50 δις θα καλυφθούν από την πάταξη της φοροδιαφυγής".
Ο Έλληνας υπουργός οικονομικών ανακοινώνει τη λύση του προβλήματος που όλοι περιμέναμε με αγωνία

Φέξε μου και γλίστρησα δηλαδή. Το καταφύγιο κάθε πονεμένου πολιτικού, που έμαθε να ταυτίζει την πολιτική με το ψέμα και δεν έχει καταλάβει ότι σήμερα πληρώνουμε ακριβώς αυτά τα ψέματα, που κάναμε ότι τα πιστεύαμε, γιατί ποτέ δεν ψηφίζαμε θετικά, αλλά πάντα "μαυρίζαμε". Δηλαδή, ποτέ δε λέγαμε αυτός είναι καλός ας τον ψηφίσουμε. Εκείνο που λέγαμε είναι ότι "θα τους μαυρίσω και όποιος θέλει ας βγει". Και εκεί επάνω κάναμε πως πιστεύαμε ό, τι μας έλεγαν αυτοί που τους ψηφίζαμε για να μη βγουν οι άλλοι. Δεν ξέρω αν καταλάβατε τι θέλω να πω, εγώ πάντως κατάλαβα.

Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι εγώ τουλάχιστον παιδιά, ενώ είχα αρχίσει προς στιγμή να πιστεύω ότι το σημερινό δράμα που ζούμε έχει αφυπνίσει και μας και κάποιους, έστω λίγους τελικά ρε παιδί μου πολιτικούς, που διαχειρίζονται τις τύχες μας αυτή την πολύ δύσκολη συγκυρία, έχασα τον μπούσουλα όταν άκουσα αυτά τα πράγματα από τον Οικονόμου.

Αντί να βγει και να πει κάτι περίπου σαν κι αυτά που είπε ο Πορτογάλος πρωθυπουργός, Πάσσος Κοέλιο, μόλις κέρδισε τις εκλογές και υπόγραψε το δικό τους μνημόνιο, ότι "εμείς θα κάνουμε πιο πολλά από αυτά που προβλέπει το μνημόνιο και θα μπούμε πιο γρήγορα απ' ότι αναμένεται στις αγορές", βγαίνει και λέει ότι θα αθετήσουμε τις συμφωνίες για τα 50 δις ιδιωτικοποιήσεις και - τι άλλο; Όπως πάντα - θα πατάξουμε τη φοροδιαφυγή. Με τη διαφορά όμως ότι τώρα δεν απευθύνεται πλέον στους αφελείς ψηφοφόρους, δηλαδή σε μας, αλλά στις γάτες της Τρόικα, της Γερμανίας, της Γαλλίας, του ΔΝΤ κ.τ.λ. Καλά αυτό δεν το σκέφτηκε καθόλου; Τι σκ.. πολιτικός είναι αυτός; Για τα πανηγύρια και για τα νταούλια.

Τρόμαξε σήμερα ο πολύς Βενιζέλος να μαζέψει τα ασυμμάζευτα. Άρχισαν να τον παίρνουν από παντού και να τον ρωτάνε αν κάτι έχει αλλάξει στην  ελληνική πολιτική. Αναγκάστηκε τελικά ακόμη και εμπράγματες εγγυήσεις να βάλει στο τραπέζι για να τους καθησυχάσει. Γιατί πρέπει να καταλάβουμε ότι το σύμπαν έχει κάνει ένα φοβερό και τρομερό focus επάνω μας και ακόμη και τι θα πούμε στον περιπτερά της γειτονιάς το μαθαίνουν και το αξιολογούν.

Αλλά με την ευκαιρία ο πάντα πληθωρικός Βενιζέλος  πέταξε και ένα σχήμα λόγου από αυτά που μόνο αυτός τα καταλαβαίνει και μας ξέρανε πάλι. Τι είπε; Κοιτάξτε:: "Είναι υπαρξιακού χαρακτήρα θέμα να πετύχουμε τους στόχους για τα έσοδα". Τι ήταν αυτό το "υπαρξιακού χαρακτήρα" ρε παιδιά; Καλά δεν περιμένω να το καταλάβατε, γιατί αυτά προϋποθέτουν διδακτορικό στο Χάρβαρντ και είναι κομμάτι δύσκολο να το έχετε πολλοί από σας. Τολμώ μόνο να διερωτηθώ, αν τελικά όλες οι θυσίες του ελληνικού λαού γίνονται για υπαρξιακούς λόγους, οπότε λύνοντας το υπαρξιακό μας πρόβλημα καθαρίζουμε και από τα χρέη και όλα τα παρελκόμενα. Παιδιά έπρεπε να 'ρθει ο Βενιζέλος για να αντιληφθούμε την απλότητα του προβλήματος. Για να θυμηθούμε και το απόφθεγμα του Λένιν μετά την Επανάσταση του '17 ότι "η ανθρωπότητα έχει τεράστια προβλήματα, τα οποία όμως λύνονται πολύ εύκολα".. Κρίνετε εσείς αν τον δικαίωσε η Ιστορία.

Ξανά στο ίδιο τέλμα

Διαβάζω στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ τίτλο άρθρου: " «Ξύπνα Ευρώπη» φωνάζουν Αθήνα, Βερολίνο, Μαδρίτη, γιατί, λέει, διαπιστώνεται αναβλητικότητα γύρω από τις προσπάθειες αντιμετώπισης της κρίσης χρέους. Το ΒΗΜΑ γράφει για αγωνιώδη επιστολή του πρωθυπουργού που έστειλε στους ομολόγους του στο Eurogroup που τους καλεί να πάρουν αποφάσεις τώρα για την Ελλάδα αλλά και για την ευρωζώνη και να μην αφήσουν τον χρόνο να περάσει ως τον Σεπτέμβριο.
Ο Π. Οικονόμου βάζει στη θέση τους τους δανειστές μας...δανειστές...λέμε τώρα
 Για να είμαι ειλικρινής, αυτές οι επιστολές οι οποίες διακρίνονται από διπλωματικό τακτ, θα έπρεπε να γράφονται κάπως αλλιώς. Δηλαδή, αν θέλαμε να τους μιλήσουμε με τη γλώσσα της αλήθειας (ωμής όμως) θα έπρεπε να τους λέγαμε: Ελάτε επειγόντως να μας σώσετε, γιατί εδώ κάτω τα έχουμε κάνει (ας το πω έτσι) ... θάλασσα.Αλλά ως συνεπείς ελληναράδες που είμαστε και ποτέ δε φταίμε αλλά πάντα μας αδικούν οι άλλοι, στο τέλος να δείτε που θα τους τα φορτώσουμε όλα γιατί αδρανούν και μετά, αν μας θυμώσουν, θα τους πούμε δε χρωστάμε σε κανέναν αλλά μας χρωστούν και ας αφήσουν τις δυστροπίες. Να δείτε παιδιά ότι θα φτάσουμε εκεί.

Η αλήθεια όμως είναι ότι η αδράνεια των δικών μας είναι ο ορισμός. Η απόκλιση από τους στόχους που θέτουν εξακολουθεί να διευρύνεται. Σήμερα ανακοινώθηκε ότι το έλλειμμα του Κρατικού Προϋπολογισμού για το εξάμηνο Ιανουαρίου - Ιουνίου 2011 διαμορφώνεται στα 12,7 δις € έναντι στόχου 10,3δισ €. Άντε πάλι νέες μαύρες τρύπες, νέα μέτρα, νέες διαμαρτυρίες και νέες ευχάριστες ειδήσεις για το Σαμαρά.

Και δε φτάνουν αυτά, αλλά έρχεται καπάκι και ο Παντελής Οικονόμου, αναπληρωτής υπουργός οικονομικών και τι μας λέει και δεν πίστευα στα μάτια μου; Κάνει την εκτίμηση ότι τελικά θα πωληθούν πολύ λιγότερα από αυτά που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, λόγω μειωμένου ενδιαφέροντος. Τα υπόλοιπα χρήματα έως τον στόχο των 50 δις θα καλυφθούν από την πάταξη της φοροδιαφυγής.

Δηλαδή, οι συνεδριάσεις του Eurogroup, οι συνεδριάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τα Μεσοπρόθεσμα, τα Μνημόνια και όλα τα άλλα, που μας έλεγαν να προχωρήσουμε σε ιδιωτικοποιήσεις 50 δις μέχρι το '15, δεν έχουν καμία απολύτως αξία. Θα πατάξουμε, όπως πάντα, τη φοροδιαφυγή και τελειώσαμε. Καλά, αυτήν την πρωτοφανή και καινοτόμο ιδέα κανείς να μην την έχει σκεφτεί μέχρι τώρα; Και αυτοί οι ανόητοι της Τρόικα, γιατί όταν τους λέμε ότι θα εισπράξουμε και μερικά δις από την πάταξη της φοροδιαφυγής παθαίνουν ψυχικό ταμ τι ρι ριμ και αμέσως κόβουν εν τη γενέσει κάθε τέτοια ιδέα και αυξάνουν τη φορολογία;

Παιδιά, αν η ελληνική πραγματικότητα δεν ήταν τόσο σκληρή και απογοητευτική, θα έλεγα ότι διερχόμαστε την καλύτερη περίοδο των επιθεωρήσεων. Εκείνων των παλιών θεατρικών παραστάσεων που σατίριζαν την επικαιρότητα και που τώρα έχουν χαθεί μαζί με την Ελλάδα που θα νοσταλγούμε.

Δευτέρα 11 Ιουλίου 2011

Γερμανικό Δικαστήριο πιθανό να αποφασίσει "Ναι μεν, αλλά" στη διάσωση του Ευρώ

SPIEGEL ONLINE 


Ενεργεί νομίμως η γερμανική κυβέρνηση  προσφέροντας δισεκατομμύρια ευρώ για την διάσωση της Ελλάδας; Η απάντηση του Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου, το οποίο άρχισε να εκδικάζει την υπόθεση την Τρίτη, κατά πάσα πιθανότητα θα είναι «Ναι μεν, αλλά». Οι δικαστές είναι πιθανό να προσφέρουν στο Κοινοβούλιο μεγαλύτερη εξουσία στη λήψη αποφάσεων και ίσως θέσουν ένα ανώτατο όριο για κάθε μελλοντικό πακέτο διάσωσης.
Το γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο θα ματαιώσει το σχέδιο διάσωσης του ευρώ; Μάλλον όχι
Το μέλλον του ευρώ βρίσκεται στα χέρια των δικαστών του γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου, αν πιστέψουμε τις δύο πλευρές που αντιδικούν για το ζήτημα της διάσωσης της Ελλάδας του περασμένου έτους και της ίδρυσης του ταμείου διάσωσης του ευρώ.
Το ανώτατο δικαστήριο της Γερμανίας, το οποίο έχει την έδρα του στη νοτιοδυτική πόλη της  Καρλσρούης, άρχισε τις εργασίες του την Τρίτη με μια δημόσια ακρόαση σχετικά με τη νομιμότητα της συμμετοχής της Γερμανίας στο σχέδιο διάσωσης. Ένα επιφανής συντηρητικός πολιτικός της Βαυαρίας , ο Peter Gauweiler, και μια ομάδα από καθηγητές έχουν εξαπολύσει μια νομική πρόκληση κατά των δράσεων του Βερολίνου του περασμένου έτους που απέβλεπε στο να βοηθήσει το ενιαίο νόμισμα.
 
Κατηγορούν τη γερμανική κυβέρνηση για παραβίαση τόσο του Συντάγματος όσο και του ευρωπαϊκού δικαίου. Θεωρούν ότι η ενίσχυση που καταβάλλεται για την Ελλάδα και η συμβολή στο ταμείο διάσωσης του ευρώ της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν κατά παράβαση του δικαίου της ΕΕ, η οποία ορίζει ότι τα κράτη μέλη δεν πρέπει να αναλαμβάνουν τα χρέη άλλου.
 
"Κάνουμε έκκληση στο Ανώτατο Δικαστήριο να θέσει τέρμα στις ενέργειες των Ευρωπαίων πολιτικών, ώστε να αποτρέψει την οικονομική και νομισματική ένωση να πέσει στην άβυσσο της αποσύνθεσης ", δήλωσε ένας από τους ενάγοντες, ο Wilhelm Nölling, οικονομολόγος και πρώην πρόεδρος της περιφερειακής κεντρικής τράπεζας για την πόλη-κράτος του Αμβούργου.
 
Καταπολεμώντας την αγωγή, ο Franz Mayer, καθηγητής του αστικού δικαίου, ο οποίος εκπροσωπεί το γερμανικό ομοσπονδιακό κοινοβούλιο, την Bundestag, είπε ότι το δικαστήριο "έχει ευθύνη για το μέλλον της νομισματικής ένωσης." Οι δικαστές, υποστήριξε, "πρέπει να αφήνουν περιθώρια για μελλοντικές εξελίξεις."
 
Οι Δικαστές πιθανώς δεν θα ανατρέψουν το σχέδιο Διάσωσης του Ευρώ
 
Είναι απίθανο ότι οι δικαστές να σταθούν αντίθετοι στη διάσωση της Ελλάδας και τις προσπάθειες για να σωθεί το ευρώ. Αλλά είναι εξίσου απίθανο ότι θα δεχθεί απλώς το status quo. Παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν από τους δικαστές μέχρι τώρα δείχνουν ότι θα επιλέξουν μία περιορισμένη έγκριση των ενεργειών της κυβέρνησης - ένα "Ναι μεν, αλλά."
 
Είναι πιθανό το δικαστήριο να θέσει όρια και να απαιτήσει από την κυβέρνηση να διαβουλεύεται με το Κοινοβούλιο περισσότερο στο μέλλον για τις διασώσεις, αλλά πιθανότατα δεν θα θέσει υπό αμφισβήτηση τα μέτρα που λαμβάνονται για τη διάσωση του ευρώ - είτε νόμιμα είτε από την άποψη του κατά πόσο οι ενέργειες θα ήταν οικονομικά ορθές.
 
Ένας από τους ενάγοντες, ο καθηγητής της νομικής στο Freiburg, Dietrich Murswiek, αναφέρθηκε σε προγενέστερη απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου σχετικά με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, στην οποία το Δικαστήριο είχε πει ότι κάθε Γερμανός πρέπει να έχει δημοκρατικό λόγο σε αλλαγές στις Συνθήκες της ΕΕ.
 
Δικαστήριο μπορεί να θέσει όρια στις διασώσεις
 
Ο Murswiek υποστήριξε ότι οι συνθήκες παρερμηνεύτηκαν ή απλά παρακάμφθηκαν στις αποφάσεις διάσωσης, και ότι οι κυβερνήσεις της ΕΕ με αυτόν τον τρόπο διέπραξαν  "εικονική αλλαγή των Συνθηκών" παραβιάζοντας το δημοκρατικό δικαίωμα των Γερμανών πολιτών να συμμετέχουν σε μια τέτοια απόφαση.
 
Αλλά το δεύτερο σκέλος της επίθεσης των εναγόντων φαίνεται να είναι πιο πιθανό ότι εντυπωσιάζει το δικαστήριο - είναι το επιχείρημα των καθηγητών ότι θα έπρεπε να είχε ζητηθεί η γνώμη του γερμανικού κοινοβουλίου σχετικά με τα δισεκατομμύρια ευρώ που υποσχέθηκε το Βερολίνο για τα πακέτα διάσωσης.
 
Ο πρόεδρος του δικαστηρίου, Andreas Vosskuhle, είπε αρκετές φορές ότι «συγκεκριμένα σημεία αναφοράς» ήταν νοητά εδώ. Αυτά θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την απαίτηση το ταμείο διάσωσης του ευρώ να είναι προσωρινό, ότι θα πρέπει να δοθεί η εξουσία στο Κοινοβούλιο να ψηφίζει για κάθε δόση της ενίσχυσης που καταβάλλεται από το ταμείο και ότι οι αποφάσεις για τη διάσωση να λαμβάνονται με ομοφωνία  εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
 
Ο Vosskuhle έθεσε κατ 'επανάληψη τη δυνατότητα να τεθεί ένα όριο στο ποσό που θα έχει την ευθύνη η γερμανική κυβέρνηση να εγκρίνει.
 
Η απόφαση πιθανώς θα ανακοινωθεί το φθινόπωρο. Ο Vosskuhle τόνισε ότι το ίδιο το δικαστήριο περιορίζει τη λήψη των αποφάσεων του σε συνταγματικά θέματα. "Το μέλλον της Ευρώπης και η σωστή οικονομική στρατηγική δεν συζητείται στην Καρλσρούη ", είπε. "Αυτό εξαρτάται από τους πολιτικούς και όχι από τη δικαστική εξουσία".

Κυριακή 10 Ιουλίου 2011

Απλές αντιφάσεις ή ολίσθηση στον εκφασισμό;

"Η ελληνική κοινωνία στα άκρα". Μ' αυτόν τον τίτλο παρουσιάζει το ΒΗΜΑ της Κυριακής την έρευνα της Κάπα Research για τις διαθέσεις της κοινής γνώμης αυτόν τον καιρό. Είναι πράγματι εντυπωσιακό πόσο αντιφατικές είναι οι απαντήσεις των ερωτηθέντων πάνω σε κρίσιμα ερωτήματα.
Το κίνημα των Αγανακτησμένων εκφυλίστηκε βυθισμένο στις αντιφάσεις του. Το διαδέχεται η πόλωση και ο διχασμός.
"Είναι έτοιμοι να συγκρουσθούν με κάθε είδους εξουσία, νιώθουν καλά με τους προπηλακισμούς των βουλευτών, αλλά ταυτόχρονα θέλουν την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, δεν ανέχονται τους «αιώνιους» φοιτητές, δηλώνουν εξοργισμένοι με τους δημοσίους υπαλλήλους, θέλουν τον περιορισμό των προσλήψεων στο κράτος, ακόμη και την απόλυση δημοσίων υπαλλήλων. Και ακόμη θεωρούν πρόκληση τα κλειστά επαγγέλματα, τα βάζουν με τους ταξιτζήδες και γενικώς απορρίπτουν τις συντεχνίες", αναλύει στο άρθρο της η εφημερίδα, όταν την ίδια στιγμή "αντιμετωπίζουν σε ποσοστό σχεδόν 50% αρνητικά την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου, επικρίνουν τους βουλευτές που το ψήφισαν και θεωρούν σε ποσοστό 58,1% ότι η επιλογή τους ορίστηκε κυρίως από την αγωνία για την πολιτική επιβίωσή τους παρά απ΄ οτιδήποτε άλλο, κρίνουν θετικά τη άρνηση του προέδρου της Νέας Δημοκρατίας κ. Αντ. Σαμαρά να ψηφίσει το Μεσοπρόθεσμο, αλλά αποδίδουν τη στάση του, σε ποσοστό 68,4%, σε μικροπολιτικά κίνητρα" , γράφει χαρακτηριστικά το ΒΗΜΑ.


Με λίγα λόγια λέμε όχι στο Μεσοπρόθεσμο, αλλά λέμε ναι σε ό, τι περιέχει. Αν αυτό δε λέγεται πλήρης σύγχυση, η οποία απορρέει από την πλήρη (ναι πλήρη) έλλειψη ενημέρωσης για την πραγματική κατάσταση που αντιμετωπίζουμε, τότε τι είναι; Μετά από 1,5 χρόνο μνημονίων, μεσοπρόθεσμων, συμφωνιών, δεσμεύσεων κ.τ.λ. δυστυχώς δεν έχουμε καταλάβει τίποτα για τη δεινή κατάσταση που έχουμε περιέλθει και για τα ασφυκτικά πλαίσια εντός των οποίων καλούμαστε ως κοινωνία και ως πολιτικό σύστημα να κινηθούμε.

Έτσι, ενώ δεχόμαστε ότι η κοινωνία μας χρειάζεται έναν σαρωτικό και επώδυνο εξορθολογισμό, προτάσσουμε το όχι, όταν αυτά τα πράγματα πρέπει να ακολουθήσουν τη θεσμική και νόμιμη (εγώ λέω και δημοκρατική) οδό. Αλλά πώς να μην γίνει έτσι, όταν η μεν κυβέρνηση δείχνει απλώς να σέρνεται από τις εξελίξεις, τις οποίες παράγουν άλλα κέντρα, και να βυθίζεται είτε στην αδράνεια είτε στη λήψη ατελέσφορων μέτρων που δεν τα πιστεύει ούτε η ίδια; Από την άλλη η αντιπολίτευση είτε να περιορίζεται σε ένα ατέλειωτο και ξερό όχι (όρα Αριστερά) είτε πάλι σε όχι το οποίο το συνοδεύει δήθεν με Plan B (όρα ΝΔ);

Για άλλη μία φορά η ελληνική κοινωνία βυθίζεται στην πόλωση και το διχασμό. Αυτήν τη φορά δε διχάζεται σε μπλε και πράσινα καφενεία, αλλά σε ναι και όχι στα διάφορα σχέδια διάσωσης της χώρας. Και όπως πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις οι νηφάλιες φωνές δεν έχουν θέση στο προσκήνιο. Έχουν θέση μόνο οι δυνάμεις της σύγκρουσης και της πόλωσης. Αρχίζει να γίνεται πλέον μάταια κάθε προσπάθεια δημοκρατικού διαλόγου και ανοχής στην αντίθετη άποψη. Να γιατί καθυβρίζονται και λοιδορούνται οι πολιτικοί. Γιατί δυστυχώς βήμα βήμα βυθιζόμαστε σ' έναν κοινωνικό εκφασισμό, ο οποίος, επειδή διαθέτει κοινωνική αποδοχή, είναι πιο επικίνδυνος από τον απροκάλυπτο φασισμό. Και αυτός ο κίνδυνος είναι πολύ μεγαλύτερος από τον κίνδυνο της πτώχευσης.