Πώς η Μαλάλα ανάγκασε τους τρομοκράτες σε άμυνα

• CNN
• By Gordon Brown*

* O Gordon Brown είναι Ειδικός Διαμεσολαβητής του ΟΗΕ για την Παγκόσμια Εκπαίδευση. Ήταν πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου.

Κατά τις τελευταίες εβδομάδες και μόνο, 14 νεαρές γυναίκες ανατινάχθηκαν όταν το λεωφορείο που τους μετέφερε από το κολέγιο πυρπολήθηκε. Ένας διευθυντής σχολείου σκοτώθηκε και οι μαθήτριές του ακρωτηριάστηκαν στο φως της ημέρας κατά την τελετή απονομής βραβείων που γινόταν στην αυλή ενός σχολείου θηλέων στο Καράτσι. Και μία δασκάλα πυροβολήθηκε μπροστά στο γιό της, ενώ αυτή πήγαινε να διδάξει σε ένα άλλο κολλέγιο θηλέων.

Οι Ταλιμπάν βρίσκονται τώρα σε άμυνα, μετά την παραδοχή ότι η προσπάθειά τους να δολοφονήσουν τη Μαλάλα Γιουσαφζάι ήταν αντιπαραγωγική.

Πρόκειται για μια αξιοσημείωτη στροφή της ιστορίας που έλαβε χώρα λόγω του θάρρους ενός πληγωμένου 16χρονου κοριτσιού που ανάγκασε έναν ολόκληρο στρατό τρομοκρατών - με όλες τις βόμβες τους,τα όπλα και τισ χειροβομβίδες - να κάνει πίσω.

Παραπαίοντας από τα αρνητικά σχόλια σε όλο τον κόσμο, ο Αντνάν Ρασίντ, ο διοικητής των Ταλιμπάν που μίλησε την Τετάρτη, προσπάθησε να δείξει ότι οι Ταλιμπάν στο μόνο που αντιτίθενται είναι η δυτική παιδεία. Όμως, στην προσπάθειά του να απεγκλωβίσει τους Ταλιμπάν από την κατηγορία ότι αντιτίθενται τελείως στην εκπαίδευση κοριτσιών, τα σχόλιά του αποκαλύπτουν ότι στη μόνη εκπαίδευση που είναι υπέρ είναι η κατήχηση και η μόνη μορφή διακυβέρνησης που αγκαλιάζουν ειναι η θεοκρατική.

Οι ενστάσεις του Ρασίντ έρχονται σε αντίθεση με την πραγματικότητα των 1.000 κλειστών σχολείων στο Πακιστάν και το Αφγανιστάν, λόγω των εμπρησμών - και τις απειλές του ίδιου. Πράγματι, σχολεία έχουν κλείσει εκατοντάδες μίλια μακριά από κάθε πακιστανική στρατιωτική παρουσία, υπονομεύοντας τον ισχυρισμό ότι οι επιθέσεις γίνονται μόνο στα σχολεία που χρησιμοποιούνται ως στρατιωτικές βάσεις.

Κατά τις τελευταίες εβδομάδες και μόνο, 14 νεαρές γυναίκες ανατινάχθηκαν όταν το λεωφορείο που τους μετέφερε από το κολέγιο πυρπολήθηκε. Ένας διευθυντής σχολείου σκοτώθηκε και οι μαθήτριές του ακρωτηριάστηκαν στο φως της ημέρας κατά την τελετή απονομής βραβείων που γινόταν στην αυλή ενός σχολείου θηλέων στο Καράτσι. Και μία δασκάλα πυροβολήθηκε μπροστά στο γιό της, ενώ αυτή πήγαινε να διδάξει σε ένα άλλο κολλέγιο θηλέων.

Οι θηριωδίες μαρτυρούν το συνεχή πόλεμο κατά της εκπαίδευσης. Ούτε μια λέξη των Ταλιμπάν σχετικά με το δικαίωμα των κοριτσιών, όπως της Μαλάλας, να πάνε στο σχολείο θα γίνει πιστευτό, μέχρι να σταματήσουν τους βομβαρδισμούς των σχολείων, να σκοτώνονουν εκπαιδευτικούς και να σφαγιάζουν κορίτσια.

Αλλά η Μαλάλα έχει δείξει ότι είναι δυνατόν να σταθεί απέναντι στην τρομοκρατία των Ταλιμπάν και, παίρνοντας θάρρος από το θάρρος της, δύο εκατομμύρια Πακιστανοί έχουν υπογράψει αιτήματα για το δικαίωμα των κοριτσιών να πηγαίνουν στο σχολείο, μέρος των τεσσάρων εκατομμυρίων υπογραφών από όλο τον κόσμο. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται και ένα εκατομμύριο υπογραφές από κορίτσια και αγόρια του Πακιστάν, που έχουν εκδιωχθεί από τα σχολεία τους, οι οποίοι υποστήριξαν - σε ορισμένες περιπτώσεις υπογράφοντας το αίτημα με το αποτύπωμα του αντίχειρά τους - μια έκκληση, προς τον πρόεδρο του Πακιστάν και το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, για καθολική εκπαίδευση.

Η Μαλάλα Γιουσαφζάι μιλά στη Συνέλευση της Νεολαίας των Ηνωμένων 

Εθνών τη 12η Ιουλ 2013 στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη

Όπως διαπίστωσα ο ίδιος όταν επισκέφθηκα το Πακιστάν μόλις πριν από λίγους μήνες, η σιωπηλή πλειοψηφία είναι έτοιμη να σταματήσει πλέον να σιωπά. Με τα κορίτσια να φορούν ανοιχτά κορδέλες και t-shirts με το "Είμαι Μαλάλα" και να ταυτίζονται με τα αιτήματα της Μαλάλα και να αψηφούν τις απειλές των Ταλιμπάν -  το Πακιστάν δεν μπορεί να είναι ποτέ ξανά το ίδιο.

Ενας σύγχρονος πολιτικός αγώνας δικαιωμάτων είναι τώρα σε εξέλιξη, οδηγείται απο τους νέους και επηρεάζεται από τις online πληροφορίες σχετικά με το τι συμβαίνει σε άλλες χώρες. Οι νέοι επιμένουν ότι η εκπαίδευση είναι ένα οικουμενικό δικαίωμα, απαιτώντας όλα τα εμπόδια που στέκονται στο δρόμο - η παιδική εργασία, ο γάμος, η εμπορία παιδιών και οι εκτεταμένες διακρίσεις κατά των κοριτσιών - να αρθούν.

Η πρόσφατη αποκάλυψη αφενός της αδυναμίας των Ταλιμπάν και αφετέρου της δύναμης της κοινής γνώμης για την εκπαίδευση θα πρέπει να σηματοδοτήσει κάτι πολύ περισσότερο από ένα σύνολο αιτημάτων: θα πρέπει να είναι η αρχή μιας αποφασιστικής προσπάθειας των Πακιστανών για την επιτάχυνση της παροχής εκπαίδευσης σε κάθε κορίτσι και σε κάθε αγόρι. Το Πακιστάν δεν μπορεί να εκμεταλλευτεί το πλήρες δυναμικό του, μέχρι ότου να εκπαιδευτούν τα κορίτσια και τα αγόρια και για την εργασία τους και ως πολίτες.

Σήμερα υπάρχουν στο Πακιστάν τουλάχιστον επτά εκατομμύρια κορίτσια και αγόρια έξω από τα σχολεία - και τα περισσότερα κορίτσια δεν πρόκειται ποτέ να ολοκληρώσουν την εκπαίδευσή τους. Ακόμη και το 2050, μόνο ένας στους πέντε νέους ενήλικες θα έχουν την ευκαιρία να μορφωθεί σε κολέγιο ή πανεπιστήμιο πάνω στις σύγχρονες τάσεις.

Ο αναλφαβητισμός, ιδίως μεταξύ των κοριτσιών, θα πάει την ανάπτυξη του Πακιστάν πίσω για δεκαετίες, αν δεν γίνει κάτι. Η Κίνα, η Σιγκαπούρη, η Ταϊβάν, η Κορέα ακόμα και το Μπαγκλαντές θα εγγράψουν εκατομμύρια φοιτητές στα κολέγια και τα πανεπιστήμια - αλλά ενώ ο πληθυσμός του Πακιστάν θα αυξηθεί σε 300 ή ίσως 400 εκατ., καθιστώντας το μία από τις πιο πυκνοκατοικημένες χώρες του κόσμου, θα παραμείνει στον αιώνα του σκοταδισμού εξ αιτίας της εκπαίδευσης.

Γνωρίζουμε επίσης ότι οι νέοι που στερούνται ευκαιριών πέφτουν θύματα εξτρεμιστικής προπαγάνδας. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο απαιτείται ένα νέο εκπαιδευτικό σχέδιο στο Πακιστάν, με τη συμμετοχή όλων των ΜΚΟ, και, ενώ αναγνωρίζεται ότι η εκπαίδευση είναι ένα αποκεντρωμένο και όχι ομοσπονδιακό ζήτημα, στο Πακιστάν, μια εθνική συναίνεση για διπλασιασμό των επενδύσεων στα σχολεία είναι πλέον επιτακτική ανάγκη.

Κατά τους τελευταίους μήνες, έχουμε εργαστεί με την κυβέρνηση, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τις αδελφές οργανώσεις των Ηνωμένων Εθνών και τις κυβερνήσεις δωρητών για να καταρτίσουμε προτάσεις για την επέκταση της εκπαίδευσης, που να περιλαμβάνει τα κορίτσια, ιδίως στο σχολείο, και να βοηθήσουμε τις επαρχίες όπου η εκπαίδευση και η φοίτηση είναι χαμηλότερη. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει και την ιδιαίτερη πατρίδα της Μαλάλα, όπου 700.000 παιδιά δεν είναι στο σχολείο, 600.000 από αυτά κορίτσια.

Τις προτάσεις αυτές θα τις συζητήσουμε σε μια συνάντηση κορυφής μεταξύ του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν και του Ναουάζ Σαρίφ, τον Σεπτέμβριο, όταν ο νέος Πακιστανός πρωθυπουργός θα επισκεφθεί τη Νέα Υόρκη. Και εγώ θα επισκεφθώ το Πακιστάν για να συναντήσω τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και να αξιολογήσουμε το ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν στην βελτίωση των εκπαιδευτικών ευκαιριών για τα εκτός εκπαιδευτικού συστήματος εκατομμύρια νέων.

Τα καλά νέα είναι ότι δε χρειαζόμαστε καμία επιστημονική εφεύρεση ή τεχνολογικά επιτεύγματα για την παροχή εκπαίδευσης προς όλους: χρειαζόμαστε, αντ 'αυτού, για να μετακινήσουμε βουνά, την ίδια δύναμη θέλησης που επέδειξε η Μαλάλα,  όταν όρθωσε το ανάστημά της απέναντι στους Ταλιμπάν και άναψε το φυτίλι που θα μπορούσε να εμπνεύσει μια σύγχρονη εκπαιδευτική επανάσταση.

"Τοξικό Σύστημα": Γιατί η λιτότητα ακόμα δεν αποδίδει στην Ελλάδα

• Der Spiegel
• By Anne Seith

Παρά τα δραστικά μέτρα λιτότητας, ένα νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους φαίνεται αναπόφευκτο. Το παλιό σύστημα έχει αποδειχθεί ανθεκτικό στις μεταρρυθμίσεις και τα δισεκατομμύρια της βοήθειας έκτακτης ανάγκης δεν ήταν αρκετά για να αλλάξουν τη ροή των πραγμάτων.

Αφού έβγαλε αρκετά λεφτά κατασκευάζοντας πισίνες, ο Στέλιος Σταυρίδης έχει ανακατευθύνει το επιχειρηματικό του ταλέντο προς την διάσωση της χώρας του.

Το 66χρονο στέλεχος επιχειρήσεων με αριστοκρατικά χαρακτηριστικά, πρόσφατα έγινε επικεφαλής της υπηρεσίας ιδιωτικοποιήσεων της χώρας, η οποία έχει αναλάβει να πωλήσει τα εκατοντάδες ακίνητα κρατικής ιδιοκτησίας, εταιρείες, μαρίνες και αεροδρόμια.

Ο Σταυρίδης είναι το τρίτο άτομο που περνάει από αυτή τη θέση σε μόλις ένα χρόνο, αλλά αυτό δεν μειώνει την επαγγελματική καταξίωσή του. Λέει ότι μόλις είχε ολοκληρώσει "εξαιρετικές" συνομιλίες με τους ελεγκτές από τη λεγόμενη τρόικα, που αποτελείται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), οι οποίοι εξετάζουν τακτικά την πρόοδο της χώρας.

Ωστόσο, ο Σταυρίδης έπρεπε επίσης να ομολογήσει προς την τρόικα ότι η υπηρεσία του είναι απίθανο να επιτύχει τους στόχους της για το τρέχον έτος. Η σχεδιαζόμενη πώληση της κρατικής εταιρείας φυσικού αερίου στο ρώσικο όμιλο Gazprom κατέρρευσε την τελευταία στιγμή, ενώ η συμφωνία των € 652 εκατ. για την ιδιωτικοποίηση του ΟΠΑΠ, της εταιρείας τυχερών παιχνιδιών, έχει πέσει επίσης πάνω στα βράχια, επειδή ο αγοραστής αισθάνεται ότι ξεγελάστηκε.

Δημοτική υπάλληλος αντιδρά στο άκουσμα για πιθανή απόλυσή της

από το δήμο της Αθήνας

Ο Σταυρίδης θεωρεί σχεδόν βέβαιο ότι δε θα μπορέσει να επιτύχει τον αρχικό στόχο του 2013 για ιδιωτικοποιήσεις ύψους € 2,6 δισ. ευρώ. Λόγω αυτών και άλλων δυσκολιών, το σχέδιο χρηματοδότησης για την Ελλάδα αντιμετωπίζει σήμερα το μεγάλο έλλειμμα των € 11,1 δις μέχρι το 2015.

Ακόμα ένα κούρεμα του χρέους;

Οι εταίροι της Ελλάδας στην Ευρωζώνη έχουν ήδη δεσμευτεί για περισσότερα από € 230 δις. σε βοήθεια, και οι κρατικές δαπάνες έχουν επίσης περικοπεί κατά δεκάδες δισεκατομμύρια. Εκπρόσωποι όμως ελληνικών επιχειρήσεων έχουν πειστεί πλέον ότι η χώρα δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς ένα ακόμη κούρεμα του χρέους.

Το θέμα είναι πολιτικά ευαίσθητο, ειδικά στη Γερμανία, επειδή αυτή τη φορά ένα κούρεμα του χρέους θα επηρέαζε τους δημόσιους πιστωτές, οι οποίοι κατέχουν ήδη το 80% του ελληνικού χρέους. Με άλλα λόγια, ένα μεγάλο ποσοστό των γερμανικών δανείων βοήθειας χάνεται ανεπιστρεπτί.

Η Γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ εξακολουθεί να αντιτίθεται σθεναρά σε ένα κούρεμα του χρέους, φοβούμενη ότι ο ενθουσιασμός για τις μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα θα εξαφανιστεί μόλις η οικονομική πίεση υποχωρήσει. Η χώρα δε χρειάζεται μόνο χρήματα για να σταθεί και πάλι στα πόδια της. Ακόμη και το ΔΝΤ στέκεται κριτικά απέναντι στις καταστροφικές επιπτώσεις των προγραμμάτων λιτότητας στην οικονομία της χώρας. Αλλά αυτό είναι μόνο η μισή αλήθεια. Το γεγονός είναι ότι ενώ η Ελλάδα έχει μειώσει δραστικά τις δαπάνες, οι προσπάθειες για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις είναι σε στασιμότητα. Αυτό εμποδίζει επίσης την οικονομική επιτυχία.

Όταν οι παρατηρητές της τρόικας έφτασαν για πρώτη φορά στη χώρα το 2010, έμειναν έκπληκτοι με το πόσο υπερβολικά διογκωμένη ήταν η οικονομία, το πόσο αναποτελεσματική ήταν ολόκληρη η κυβέρνηση και το δικαστικό σύστημα. Ούτε καν το εκτιμώμενο έλλειμμα για το 2009 ήταν σωστό. Όταν υπολογίστηκε εκ νέου, το 6% μετατράπηκε σε 12,7%  και τελικά πήγε ακόμη πιο πάνω στο 15,6%.

Αργότερα μετά από έξι προγράμματα λιτότητας, το έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί σε περίπου 4% για το τρέχον έτος. Η εταίροι της Ελλάδας αποδίδουν την επιτυχία στις προσπάθειες του συντηρητικού πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά. "Η σημερινή κυβέρνηση είναι τελικά αποφασισμένη να φέρει μία τάξη στη χώρα", λέει ο Πάνος Καρβούνης, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Αθήνα. "Τα πράγματα κινούνται."

Greek Success Story;

Σύμφωνα με τον Καρβούνη, η χώρα έχει επιτέλους μια πλήρη εικόνα των εσόδων και δαπανών της και ο Σαμαράς έχει σημειώσει πρόοδο με τις μεταρρυθμίσεις του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης. Η αγορά εργασίας έχει αναδιαμορφωθεί ριζικά. Οι δαπανηρές εργοδοτκές συλλογικές συμβάσεις στην Ελλάδα είναι πλέον ιστορία και οι κανόνες που διέπουν τις πληρωμές των απολυθέντων εργαζομένων δεν είναι πλέον τόσο αυστηρές όσο ήταν στο παρελθόν.

Την άνοιξη που μας πέρασε, λόγω αυτών των επιτυχιών, φάνηκε ότι η χώρα ήταν έξω από το δάσος. Το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, που θεωρείται ως δείκτης της ανταγωνιστικότητας μιας χώρας, είχε μειωθεί κατά 10% σε σύγκριση με το 2007, χάρη στη χαλάρωση των ρυθμίσεων για την αγορά εργασίας. Μεγάλες εταιρείες όπως η Unilever, η Philip Morris και η Hewlett-Packard ανακοίνωσαν σημαντικά επενδυτικά σχέδια.

Κατά τη διάρκεια επίσκεψης στο Πεκίνο, ο Σαμαράς όλο αυτό το αποκάλεσε με συτοπεποίθηση "Greek Success Story".

Αλλά όλα αυτά. που οι ξένοι το βλέπουν ως επιτυχείς μεταρρυθμίσεις, έρχονται σε βάρος των απλών Ελλήνων. Λίγες εκατοντάδες μέτρα από το γραφείο του εκπροσώπου της ΕΕ Καρβούνη, ένας συνταξιούχος αυτοκτόνησε πέρυσι, λόγω οικονομικών προβλημάτων. Οι έρευνες δείχνουν ότι το εισόδημα των νοικοκυριών έχει μειωθεί κατά σχεδόν 40% από την έναρξη της κρίσης. Το 64% των νέων είναι άνεργοι και το σύστημα υγείας, μετά από αρκετούς γύρους περικοπών λιτότητας, είναι στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Σε πολλά δημόσια νοσοκομεία, οι ασθενείς πρέπει να πληρώσουν για τους επιδέσμους και τις γάζες τους, ενώ οι συγγενείς καλούνται να φροντίζουν γι 'αυτούς, λόγω έλλειψης νοσηλευτών.

"Το πολιτικό μας σύστημα είναι Τοξικό"

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η τρόικα συχνά έχει προτείνει οι πλούσιοι πρέπει να διαδραματίσουν ισχυρότερο ρόλο στη χρηματοδότηση της κυβέρνησης. Αλλά ακόμη και η κυβέρνηση Σαμαρά δεν τολμά να αμφισβητήσει την επιρροή αυτών των ομάδων πίεσης. Οι Έλληνες πλοιοκτήτες, για παράδειγμα, το πιο ισχυρό επιχειρηματικό λόμπι της χώρας, συμβάλει ελάχιστα στην ανάκαμψη της χώρας. Στην πραγματικότητα, τα άφθονα έσοδά τους από τη ναυτιλία είναι αφορολόγητα.

"Το πολιτικό μας σύστημα είναι τοξικό", λέει η Αντιγόνη Λυμπεράκη, 54, καθηγήτρια Οικονομικών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Σύμφωνα με τη Λυμπεράκη, οι  κυβερνητικές και οικονομικές δομές έχουν καταστραφεί εδώ και δεκαετίες, όπου οι δωροδοκίες και οι πολιτικές σχέσεις ήταν πιο σημαντικές από τις επιδόσεις.

Κατά τη διάρκεια των ετών, ισχυρές ομάδες πίεσης ήταν σε θέση να εξασφαλίσουν προνόμια που σήμερα τα υπερασπίζονται με πάθος. Για παράδειγμα, όταν η κυβέρνηση προσπάθησε να εξαλείψει τις υπερτιμημένες άδειες των οδηγών φορτηγών, οι οδηγοί έκλεισαν την κυκλοφορία σε όλη τη χώρα, και ο στρατός έπρεπε να παρέμβει για να μεταφέρει προμήθειες στα νοσοκομεία.

Ήταν μόνο μία από τις εκατοντάδες σκληρές αντιπαραθέσεις πάνω στη σταδιακή απελευθέρωση της υπερβολικά ελεγχόμενης οικονομίας στην Ελλάδα.

Πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι, για παράδειγμα, οφείλουν τις δουλειές τους στο ρουσφέτι της διογκωμένης διοίκησης και όχι στη δική τους ικανότητα. Ακόμα και ο πρωθυπουργός Σαμαράς έχει τοποθετήσει σε ανώτερες θέσεις της κυβέρνησης διάφορους υποστηρικτές από την περιοχή καταγωγής του, την Μεσσηνία, μετά την ανάληψη των καθηκόντων του.

Έως το 2015, η κρατική γραφειοκρατία πρέπει να μειωθεί κατά 150.000 θέσεις εργασίας και άλλοι 15.000 δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να αντικατασταθούν από νέους υποψηφίους με αυξημένα προσόντα. Αλλά η κυβέρνηση από καιρό έχει πέσει έξω στις απολύσεις.

Αντ 'αυτού, η κυβέρνηση προώθησε προγράμματα πρόωρης συνταξιοδότησης και τοποθέτησε 2.000 δημόσιοι υπάλληλους στη λεγόμενη δεξαμενή κινητικότητας. Η Αθήνα είχε υποσχεθεί στην τρόικα ότι οι εργαζόμενοι θα απολύονταν οριστικά αν δεν μπορούσαν να βρεθούν γι αυτούς μέσα σε ένα χρόνο νέες θέσεις εργασίας. Όμως, η κυβέρνηση κατάφερε να βρει δουλειά για όλους που βρίσκονταν στο πρόγραμμα κινητικότητας και η έρευνα για άλλους 12.500 δημοσίους υπαλλήλους που είχε υποσχεθεί εγκαταλείφθηκε. Άνδρες, όπως ο Οδυσσέας Δριβάλας είναι ο λόγος για αυτή την απροθυμία. Ο ηλιοκαμμένος πρώην δημόσιος υπάλληλος είναι ο πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ, της συνδικαλιστικής οργάνωσης ομπρέλα για τους δημοσίους υπαλλήλους. Ως επικεφαλής της Ένωσης που διαθέτει περίπου 400.000 μέλη, θεωρεί ότι είναι  "μύθος" ότι υπάρχουν πάρα πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι. "Σχεδιάζουμε μια άλλη γενική απεργία σύντομα", λέει.

Άνδρες, σαν το Δριβάλα θα έπρεπε να συμμετέχουν στη διαδικασία των μεταρρυθμίσεων, αλλά οι πιθανότητες γι αυτό είναι ελάχιστες. Πολλά μέλη της Ένωσης υποστηρίζουν τον αριστερό Συνασπισμό της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, ή ΣΥΡΙΖΑ, του οποίου ο ηγέτης, ο Αλέξης Τσίπρας, προειδοποιεί ότι η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε "γερμανική αποικία."

Το παλιό σύστημα Αντιστέκεται

Μερικές φορές οι γελοίες συνθήκες των δημοσίων υπηρεσιών στην Ελλάδα είναι ένας από τους κύριους λόγους που η οικονομία πηγαίνει τόσο άσχημα. Για παράδειγμα, το 2010 θεσπίστηκε μια διαδικασία fast-track που είχε ως στόχο να βοηθήσει τους επιχειρηματίες να αποκτήσουν όλες οι άδειες που απαιτούνται εντός 60 ημερών, η οποία αργότερα άλλαξε σε 45 ημέρες. Αλλά τρεις από τους τέσσερις μεγάλους επενδυτές, που ολοκλήρωσαν αυτή τη διαδικασία, εξακολουθούν να αγωνίζονται για τα έργα τους μέχρι σήμερα.

"Υπερεκτίμησαν την ταχύτητα με την οποία θα μπορούσαν να γίνουν αυτές οι μεταρρυθμίσεις", λέει ο Παύλος Μυλωνάς, επικεφαλής οικονομολόγος στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας. Πάνω απ 'όλα, οι μεταρρυθμιστές υποτίμησαν, κατά πάσα πιθανότητα, τη δύναμη αντίστασης του παλαιού συστήματος.

Δεν υπάρχει καμία έλλειψη ιδεών σχετικά με το πώς να κινηθεί η χώρα προς τα εμπρός. Ο οικονομολόγος Μυλωνάς, για παράδειγμα, είναι πεπεισμένος ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για επέκταση στη ναυτιλία που σχετίζεται με τον τομέα των υπηρεσιών, ιδίως σε τομείς όπως "logistics, ασφάλιση και αποθήκευση". Ο εκπρόσωπος της ΕΕ Καρβούνης θέλει η τουριστική βιομηχανία να επικεντρωθεί περισσότερο σε επισκέπτες που ενδιαφέρονται για τον πολιτισμό και την ορεινή ποδηλασία. Η χώρα, λέει, είναι "σχεδόν άδεια για έξι μήνες" κάθε χρόνο.

Αλλά αυτά είναι σχέδια που απαιτούν μεγάλο χρονικό διάστημα για την εφαρμογή τους. "Το 90% των εταιρειών μας αποτελούνται μόνο από τρία έως πέντε άτομα", λέει ο Μυλωνάς. "Δεν μπορούμε να γίνουμε ανταγωνιστικοί σε αυτή τη βάση". 

Αυτές οι συνθήκες καθιστούν τις προβλέψεις της τρόικας για μελλοντική ανάπτυξη να φαίνονται ως παραισθήσεις. Αναμένεται η χώρα να παράγει 3,5% ανάπτυξη το 2017, ενώ το δημόσιο χρέος αναμένεται να μειωθεί από το 175 τοις εκατό του ΑΕΠ σήμερα σε "ουσιαστικά κάτω" από 110% από το 2022.

Ακόμη και ο επικεφαλής των ιδιωτικοποιήσεων και επαγγελματίας αισιόδοξος Σταυρίδης παραδέχεται ότι ο ίδιος και οι Έλληνες συμπατριώτες του έχουν "τεράστια προβλήματα". Αλλά, προσθέτει, "Είμαι εκατό τοις εκατό σίγουρος ότι θα κερδίσουμε".

Ο Πραγματικός Αντίπαλος

Ένας αξέχαστος γκάνγκστερ...

Της Αγγελικής Γαϊσίδη*

Πριν από τρία περίπου χρόνια και μετά από ανυπόφορες πιέσεις της κολλητής μου που είχε ενθουσιαστεί αποφάσισα να αρχίσω να παρακολουθώ μια σειρά του '99, το "The Sopranos". Είχα την περιέργεια να δω ποιος είναι αυτός ο "Σοπράνο" που η φίλη μου χαρακτήριζε ως τον πιο γοητευτικό τηλεοπτικό αρχηγό μαφίας που έχει δει.

Ξεκίνησα λοιπόν τη σειρά με σκοπό να βλέπω ένα επεισόδιο τη μέρα για να χαλαρώνω πριν κοιμηθώ. Το αποτέλεσμα ήταν βέβαια, για μία ακόμα φορά, να κολλήσω στην tv και να μην μπορώ να πέσω για ύπνο αν δεν δω 3-4 επεισόδια. Ναι, γκανγκστερικές ταινίες και σειρές έχω δει αρκετές. Όμως υπήρχε κάτι σε αυτή τη σειρά που την έκανε ξεχωριστή: Ο James Gandolfini.

Τρίτης γενιάς Ιταλός, ο οποίος όμως διατήρησε την ιταλική αγγλόφωνη προφορά του, ένα από τα μεγάλα του ατού. Τι ήταν αυτό που τον έκανε διαφορετικό ως αρχηγό Μαφίας; Δεν ξέρω ακριβώς, ξέρω όμως ότι υπήρχαν στιγμές στη σειρά που είπα: αχ, τι τραβάνε κι αυτοί οι άνθρωποι! Όλα τα προβλήματα στο κεφάλι τους: να προσπαθούν να ισορροπήσουν μεταξυ "φαμίλιας" και οικογένειας, να τους κυνηγάει η έννομη τάξη, να τους χτυπάνε αντίπαλες εγκληματικές οργανώσεις, να ανακαλύπτουν κάθε τρεις και λίγο κάποιο "καρφί" εκ των έσω, και να έχουν και τα ψυχολογικά τους προβλήματα, συνήθως προερχόμενα από τη μαμά.

Μετά από αυτή τη σειρά αγάπησα, λάτρεψα τους γάνγκστερς. Για την ακρίβεια λάτρεψα, όπως ολοι, τον Tonny Soprano. Βραβευμένος για αυτό το ρόλο του με 3 βραβεία Grammy, ο Gandolfini, μας έκανε να πιστέψουμε ότι οι γκάνγκστερς είναι άγγελοι. Τα καλύτερα και πιο τίμια παιδιά. Δεν ξέρω κατά πόσο αυτό ειναι καλό, όσον αφορά κοινωνικούς παράγοντες, δημιουργία προτύπων στα παιδιά κλπ και δεν θα επικεντρωθώ σε αυτό. Θα εστιάσω σε αυτόν τον άνθρωπο που ξεκίνησε στην κυριολεξία από το μηδέν και δεν απασχόλησε ποτέ τα μέσα με την προσωπική ή κοινωνική του ζωή, παρά μόνο με τη δουλειά του.

Με μητέρα καντινιέρισα σε σχολείο και πατέρα χτίστη βετεράνο του 2ου παγκοσμίου πολέμου, ο James κατάφερε να σπουδάσει, δουλεύοντας παράλληλα σε μία pub ως μπάρμαν, μέχρι που τα "λαγωνικά" της υποκριτικής μυρίστηκαν ένα πηγαίο ταλέντο. Ξεκινώντας, όπως οι περισσότεροι μεγάλοι ηθοποιοί, από παραστάσεις στο Broadway, σύντομα κατέληξε στο Hollywood πρωταγωνιστώντας σε διάφορες ταινίες μικρού και μεγαλύτερου badget. Και στη συνέχεια ήρθαν οι "Sopranos". Ο καθοριστικός ρόλος της καριέρας του, αυτός που τον απογίωσε και τον έκανε ιδιαίτερα συμπαθή στο κοινό.

Ο Gandolfini δεν είναι αυτό που λέμε "γόης", ούτε μπορεί κανείς να τον πει ωραίο άντρα. Μέσα από το ρόλο του, όμως, ως αρχηγός μαφίας γοήτευσε πολλές γυναίκες (κι εγώ μέσα σ´ αυτές). Καλός οικογενειάρχης, όπως άλλωστε και όλοι οι μαφιόζοι, ευγενικός και στοργικός με όσους αγαπούσε, αλλά σκληρός και εκδικητικός με όποιον τον πρόδιδε, γεμίζοντας μδ ακριβά δώρα γυναίκα και ερωμένες και περνώντας αρκετές ώρες στην ψυχίατρό του μιλώντας για τα παιδικά του τραύματα, κατάφερε να γίνει ερωτεύσιμος απο γυναίκες και συμπαθής από άντρες. 

Όντας ανήσυχο πνεύμα, επέκτεινε τις δραστηριότητές του και στην παραγωγή ντοκιμαντέρ σε συνεργασία με το αμερικανικό κανάλι HBO ιδρύοντας τη δική του εταιρεία παραγωγής. Τα θέματα που πραγματευόταν αφορούσαν, ως επί το πλείστον, τον πόλεμο στο Ιράκ, ένα γεγονός που φάνηκε να τον ευαισθητοποιεί ιδιαίτερα, κυρίως για τις συνέπειές του στην ψυχολογία των νεαρών

στρατιωτών που γύρισαν από το μέτωπο, το πώς άλλαξε τη ζωή τους κλπ.

Ένα αστέρι που έσβησε πρόωρα, μόλις στα 52 του. Ένας ταλαντούχος άνθρωπος που διατήρησε τη σεμνότητα και την ταπεινότητά του παρόλη την επιτυχία του. Ένας ηθοποιός που μπήκε στην καρδιά μας, που όμως η δική του καρδιά τον πρόδωσε στις 19 Ιουνίου του 2013 κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Ιταλία, όπου κατέφθασε για να μεταβεί στη Σικελία προκειμένου να λάβει ακόμα ένα βραβείο για τη συμβολή του στη "μεγάλη" αλλά και στη "μικρή" οθόνη. Η ζωή σαφώς συνεχίζεται, όμως από τις οθόνες μας θα λείψει ο πιο γλυκός "μαφιόζος". 

Καλό ταξίδι James...

*Το άρθρο της Αγγελικής Γαϊσίδη είναι αναδημοσίευση από του blog τέχνης "Rainy Day---μια λέξη χίλιες εικόνες"

Το περίγραμμα μιας νέας δημοκρατίας και σήματα από το παρελθόν: Πώς να κατανοήσετε την πλατεία Ταξίμ

Του Kerem Öktem*

Ο πρωθυπουργός έχει παρερμηνεύσει σαφώς το 50% που έλαβε στις εκλογές ως εντολή για απεριόριστη εξουσία. Όχι μόνο είναι τώρα σε μεγάλο βαθμό χωρίς περιορισμούς από το δικαστικό σώμα, το οποίο έχει επανδρωθεί με φιλοκυβερνητικούς δικαστές και εισαγγελείς, ή από τη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ, η οποία έχει εξ ολοκλήρου εκτροχιαστεί. Έχει επίσης συγκεντρώσει την εξουσία του κόμματος στα χέρια του και τη χρησιμοποιεί για να ωθήσει τα φιλελεύθερα και κεντροδεξιά στοιχεία έξω από τις θέσεις εξουσίας. 

Πολλά έχουν γραφτεί για τις διαδηλώσεις που ξέσπασαν στην Κωνσταντινούπολη και την Τουρκία μετά την πρώτη κατάληψη στο πάρκο Gezi από περιβαλλοντικούς ακτιβιστές στις 28 Μαΐου. Στην προσπάθεια να βγει κάποιο νόημα από τη μαζικές διαμαρτυρίες που ακολούθησαν έχουν δοθεί πολλές εξηγήσεις: Πρώτα το είδαν υπό το πρίσμα της "Δημοκρατίας της πλατείας Ταχρίρ" και της "Αραβικής Άνοιξης", το ίδιο και οι αναφορές στους «Αγανακτισμένους» της Ισπανίας της Ελλάδας και όλο και περισσότεροι ως κίνημα Occupy. Η εξέγερση στην Τουρκία έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τις κινήσεις αυτές, πάνω απ' όλα μια ανησυχία με τις υπερβολές της νεοφιλελεύθερης αναδιάρθρωσης και τη δυναμική των ad-hoc ακτιβισμών σε επίπεδο βάσης. Ωστόσο, κανένα από αυτά τα πλαίσια δεν εξηγεί γιατί θα μπορούσαν να εκραγούν τέτοιας μεγάλης κλίμακας διαμαρτυρίες ή το ευρύ φάσμα των διαδηλωτών, υπό τους όρους της ταχείας οικονομικής ανάπτυξης, της μείωσης της ανεργίας και του ποσοστού φτώχειας στις αστικές περιοχές. Ούτε μας βοηθάει να καταλάβουμε γιατί οι εύποροι της μεσαίας τάξης αναδύθηκαν και παρέμεινουν ως η κύρια κινητήρια δύναμη των διαδηλώσεων. Καθώς η πλατεία Ταξίμ έχει καταληφθεί από τους διαδηλωτές και ενώ μένονται οι συγκρούσεις στην υπόλοιπη χώρα, είναι μια καλή στιγμή για να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να στραφούμε στο βασανισμένο παρελθόν της Τουρκίας, την ιστορία των κοινωνικών αγώνων και τον πολιτικό συμβολισμό τους για τις απαντήσεις. Το κείμενο αυτό βασίζεται σε ιδέες που παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στο βιβλίο μου, Angry Nation: Turkey since 1989 (Zed Books, London 2011), καθώς και μια σειρά από άρθρα που δημοσιεύονται στο OpenDemocracy ("From Tahrir στο Taksim" και and “End of Islamism With a Human Face”) και MERIP (“Return of the Turkish State of Exception”).

Η πλατεία Ταξίμ δεν είναι απλώς ένα πολυσύχναστο εμπορικό κέντρο. Συνδέεται με ιστορικούς αγώνες και τραγικές στιγμές

Το ιστορικό σκηνικό της σύγχρονης Τουρκίας

Αναδυόμενο μέσα από τα ερείπια μιας αυτοκρατορίας, το πολιτικό και ηθικό τοπίο της Τουρκίας έχει διαμορφωθεί από τη βία και τη δυστυχία, από τη γενοκτονία των Αρμενίων, τον ξεριζωμό των μουσουλμανικών κοινοτήτων στα Βαλκάνια και της μετακίνησης τους προς την Τουρκία, μέχρι την καταστροφή των μη μουσουλμάνων της. Η Δημοκρατία του 1923 ήταν μια προσπάθεια να αποκοπεί από αυτό το παρελθόν και να δημιουργήσει μια αφήγηση ταυτότητας και ιστορίας που αρνείται όλα αυτά τα γεγονότα. Ήταν μια δημοκρατία που βασίστηκε σε μια εθνικιστική και αποκλειστική άποψη για τον κόσμο, αλλά αυτό που δημιούργησε ήταν μια κοσμική τουρκική-μουσουλμανική μεσαία τάξη, που διαμορφώθηκε από τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πολιτιστική εικόνα και σφυρηλάτησε μια ισχυρή εθνική ταυτότητα βασισμένη στη λατρεία της προσωπικότητας της ηγετικής φυσιογνωμία της, του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.

Ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας της χώρας υπήρξε η καταπίεση και η εκμετάλλευση. Η θέση της Τουρκίας στη διεθνή τάξη πραγμάτων βοήθησε τους ηγέτες της να διατηρήσουν την κυριαρχία τους στην εξουσία. Ως χώρα της πρώτης γραμμής κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, εξελίχθηκε ως πρότυπο στρατιωτικο-γραφειοκρατικής κηδεμονίας, η οποία εξασφάλιζε ότι παρέμενε ένα υβριδικό πολιτικό σύστημα όπου τακτικές εκλογές λάμβαναν χώρα, αλλά έφερναν στην εξουσία πολιτικούς, οι οποίοι είχαν τελικά μόνο περιορισμένη ισχύ εκτός της οικονομικής σφαίρας. Το σύστημα αυτό επέτρεψε τη σταδιακή οικονομική ενσωμάτωση όχι μόνο της αστικής ελίτ, αλλά και των αγροτών μεταναστών, οι οποίοι άρχισαν να μεταναστεύουν στις πιο αναπτυγμένες πόλεις της δυτικής Τουρκίας, από τη δεκαετία του 1950. Η πολιτιστική ηγεμονία των ελίτ που ίδρυσαν το κράτος, όμως, σπάνια αμφισβητούνταν. Παρά το γεγονός του κλειστού χαρακτήρα του τουρκικού πολιτικού συστήματος, οι εθνο-θρησκευτικές κοινότητες, από τους Κούρδους στις ετερόδοξες κοινότητες των Αλεβιτών και των μη-Μουσουλμάνων, υποβλήθηκαν σε αφομοίωση, σε συνδυασμό με πολιτικές στέρησης και κρατικού πογκρόμ. Ολόκληρες γειτονιές της Κωνσταντινούπολης εκκαθαρίστηκαν βίαια από τους Έλληνες και τους Αρμενίους κατοίκους τους κατά κύματα βίας, εκ των οποίων τα γεγονότα της 6-7 Σεπ 1955, επίσης γνωστά ως Σεπτεμβριανά στην ελληνική γλώσσα, ήταν τα πιο επαίσχυντα. Πράγματι, σχεδόν όλες οι περιοχές γύρω από την Τακσίμ, που σήμερα είναι πλέον πλακόστρωτες για "αστική αναγέννηση" και ανακαίνιση των πολυτελών αστικών κατοικιών, είχαν ήδη διευθετηθεί μία φορά στη δεκαετία του 1950 και του 1960 από τους αρχικούς κατόχους τους. Είναι μία από αυτές τα ειρωνικές ανατροπές της ιστορίας το γεγονός ότι ορισμένα μέλη της ανθούσας μεσαίας τάξης, που αγοράζουν τώρα αυτά τα πολυτελή διαμερίσματα μπορεί να ανακαλύψουν ότι οι παππούδες τους ήταν μεταξύ εκείνων που επωφελήθηκαν από αυτή την αρχική εκδίωξη των μη μουσουλμανικών κοινοτήτων.

Παρά την ηγεμονική λαβή της κοινωνίας από αυτό το πολιτικο-οικονομικό σύστημα, υπήρξε αντίσταση. Καθ' όλη τη δεκαετία του 1960 και του 1970, πήρε μια επαναστατική σοσιαλιστική κατεύθυνση. Τα γεγονότα της "Ματωμένης Πρωτομαγιάς" του 1977 ήταν ένα συμβολικό σημείο καμπής. Την πρώτη του Μαΐου, άγνωστοι ελεύθεροι σκοπευτές πυροβόλησαν και σκότωσαν τριάντα τέσσερις διαδηλωτές στην πλατεία Ταξίμ. Η πολιτική βία μεταξύ των σοσιαλιστικών και φιλοκυβερνητικών φασιστικών ομάδων κλιμακώθηκαν εκτός ελέγχου και η Τουρκία ήρθε τόσο κοντά σε έναν εμφύλιο πόλεμο όσο ποτέ. Στα χρόνια που ακολούθησαν μέχρι το στρατιωτικό πραξικόπημα της 12ης Σεπτεμβρίου 1980, χιλιάδες ακτιβιστές, δημόσια πρόσωπα και πολίτες δολοφονήθηκαν από αντίπαλες φατρίες, οι οποίες οδηγήθηκαν η μία εναντίον της άλλης από αυτό που σήμερα γνωρίζουμε ότι ήταν το βαθύ κράτος, το πραγματικό κέντρο εξουσίας στην Τουρκία εκείνη την εποχή. Αυτή ήταν η πολιτική του διαίρει και βασίλευε που έστρεφαν τη μια ομάδα εναντίον της άλλης και τις χρησιμοποιούσαν έτσι στην υπηρεσία της διατήρησης της εξουσίας του καθεστώτος. Παρ' όλα αυτά και παρά τη βία, ήταν σε αυτά τα χρόνια που προέκυψε η κοινωνία των πολιτών της Τουρκίας, που ο συνδικαλισμός έγινε το μέσο για την εμφάνιση της αυτοπεποίθησης της εργατικής τάξης, που οι Κούρδοι άρχισαν να οργανώνονται δημοκρατικά και να διεκδικούν τα δικαιώματά τους και που η κοινωνία έγινε, αν και πολωμένη, επίσης, άκρως πολιτικοποιημένη και με επίγνωση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.

Το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1980 και ο κουρδικός πόλεμος

Η στρατιωτική επέμβαση του 1980 κατέστρεψε όλα αυτά, ενώ δημιούργησε τα θεμέλια της νεοφιλελεύθερης αναγέννησης της Τουρκίας. Η σχεδόν πλήρης διάλυση των συνδικάτων και η μαζική περικοπή των δικαιωμάτων των εργαζομένων δημιούργησαν συνθήκες ώστε η οργανωμένη εργασία να μην αποτελεί πολιτικό παράγοντα. Όλα τα πρώην κόμματα απαγορεύτηκαν και το πολιτικό σύστημα αναδιοργανώθηκε γύρω από άδεια κόμματα που επιλέχθηκαν από τους στρατιωτικούς κυβερνήτες. Ένα νέο σύνταγμα, που εκπονήθηκε από φιλοστρατιωτικούς νομικούς μελετητές εξασφάλιζε ότι τα ατομικά και τα ανθρώπινα δικαιώματα σε μεγάλο βαθμό θα περιορίζονταν. Και για να συντρίψουν κάθε σοσιαλιστική κινητοποίηση, οι στρατιωτικοί ευνόησαν μια στροφή στο θρησκευτικό συντηρητισμό. Η τουρκική ισλαμική σύνθεση, μια δύσκολη ιδεολογική ισορροπία μεταξύ του σχεδόν ρατσιστικού εθνικισμού και τον ισλαμικού συντηρητισμού, αντικατέστησε τον κοσμικό εθνικισμό της κεμαλικής Δημοκρατίας. Η αργή άνοδος του πολιτικού Ισλάμ και η νέα συντηρητική μεσαία τάξη στη δεκαετία του 1980 οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε αυτή την αρχική έγκριση από το στρατό. Μια άλλη πολιτική του στρατού, η βάναυση καταπίεση κάθε αιτήματος για τα δικαιώματα των Κούρδων, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για την εμφάνιση του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) και τον κουρδικό πόλεμο, όπου η πολιτιστική γεωγραφία των κουρδικών επαρχιών και η ιστορική κληρονομιά των πόλεών τους σχεδόν καταστράφηκαν.

Τούρκοι πολίτες παρακολουθούν τη στρατιωτική μπάντα να παιανίζει εμβατήρια κατά τη διάρκεια επετείου για την ίδρυση του Τούρκικου κράτους

Ο πιο σημαντικός πολιτικός ηγέτης της Τουρκίας αυτά τα χρόνια, πρωθυπουργός και αργότερα πρόεδρος, Τουργκούτ Οζάλ, ήταν πιο πολύ ένα προϊόν αυτού του ιδεολογικού περιβάλλοντος, αλλά ήταν σε θέση να προχωρήσει προς μια πιο σφαιρική άποψη των φιλελεύθερων αξιών και ο ίδιος προσωπικά προσπάθησε να διαπραγματευτεί με τους Κούρδους ηγέτες για τον τερματισμό του πολέμου στο Κουρδιστάν. Οι αιτίες για το θάνατό του το 1993 δεν έχουν ποτέ τεκμηριωθεί πλήρως. Με τον Οζάλ έξω, τη δεκαετία του 1990 η Τουρκία γνώρισε έναν βίαιο πόλεμο φθοράς στις κουρδικές επαρχίες. Σκοτώθηκαν πάνω από 40.000, οδηγήθηκαν στο κάψιμο και την εκκένωση περισσότερα από χίλια χωριά, και προκλήθηκε ένα τεράστιο κύμα προσφύγων από τις κουρδικές επαρχίες, στις πόλεις και στα δυτικά της χώρας. Αυτό το δεύτερο κύμα της (αναγκαστικής) μετανάστευσης άλλαξε σημαντικά την εθνική δομή της δυτικής Τουρκίας. Ενώ οι περισσότεροι από τους πρόσφυγες κουρδικής καταγωγής κατέληξαν σε παραγκουπόλεις γύρω από τις πόλεις, όπως στη Κωνσταντινούπολη, στην Άγκυρα, στη Σμύρνη, στα Άδανα και τη Μερσίνα, πολλοί από αυτούς άρχισαν να ακμάζουν οικονομικά, και όλο και περισσότερο και ακαδημαϊκά και δημιουργήθηκε μια κουρδική μεσαία τάξη και  διανοούμενοι οι οποίοι  διαμορφώθηκαν κάτω από αυτή την εμπειρία της κρατικής τρομοκρατίας και βαρβαρότητας. Οικογένειες στην υπόλοιπη χώρα είδαν τον ίδιο τον πόλεμο μέσα από το φακό των νεκρών και παράνομων παιδιών τους, πολλά από τα οποία επέστρεψαν με βαθιά ψυχολογικά τραύματα και συντριμένα. Τη θλίψη τους την εκμεταλλεύτηκαν ακροδεξιές ομάδες για να δημιουργήσουν ευρύ αντι-κουρδικο συναίσθημα, ιδιαίτερα στη Δύση και τις επαρχίες του Αιγαίου.

Η χαμένη δεκαετία του 1990 και ο σεισμός του Μαρμαρά

Αδύναμες κυβερνήσεις συνασπισμού, μια σοβαρή οικονομική κατάρρευση, η σύλληψη του ηγέτη του ΡΚΚ Αμπντουλάχ Οτσαλάν και ένας καταστροφικός σεισμός στην Κωνσταντινούπολη και στην περιοχή του Μαρμαρά οριοθέτησαν τη βία που κυριάρχησε στα χρόνια της δεκαετίας του 1990. Μια μη-βίαιη στρατιωτική επέμβαση το 1997 οδήγησε στον αποκλεισμό των συντηρητικών μουσουλμάνων από τις θέσεις εξουσίας και κήρυξε τους φοιτητές με μαντίλα ως συμβολικούς εχθρούς. Χιλιάδες από αυτούς υποβλήθηκαν σε ψυχολογικά βασανιστήρια και αποκλείστηκαν από την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ωστόσο, ακριβώς τη στιγμή, όταν το πολιτικό σύστημα της Τουρκίας ήταν έτοιμο να χαθεί στο τέλμα της διαφθοράς, στη βαθιά κρατική πολιτική, στον κοσμικό αποκλεισμό και την ασύδοτη βία, μια φυσική καταστροφή  στην πολυπληθέστερη και βαριά βιομηχανοποιημένη περιοχή της χώρας, στο Μαρμαρά, συγκλόνισε την Τουρκία. Σκοτώνοντας ίσως περισσότερους από 30.000, ο σεισμός πυροδότησε ένα άνευ προηγουμένου ξέσπασμα συμπάθειας, αλληλεγγύης και συλλογικής κοινωνικής δράσης προκειμένου να βοηθηθούν οι επιζώντες. Με την καταστροφή δεκάδων χιλιάδων κατοικιών, ένα μοντέλο αστικής ανάπτυξης βασισμένο αποκλειστικά στην ενοικίαση βρέθηκε υπό κατάρρευση και το ίδιο έγινε με την πολιτική τάξη που είχε επιτρέψει να εφαρμοστεί. Η διεθνής απάντηση έκανε την αφήγηση ότι η Τουρκία ήταν περικυκλωμένη από εχθρούς και ότι οι Τούρκοι είχαν μόνο τον εαυτό τους να εμπιστεύονται, παρωχημένη. Οι σπόροι της αλληλεγγύης και της αυθόρμητης συλλογικής δράσης είχαν τεθεί και οι δεκάδες χιλιάδες που έσπευσαν στην περιοχή για να βοηθήσουν, δεν έχουν ξεχάσει τη υπεροχή τους απέναντι στην ανικανότητα των παραπαιουσών κρατικών υπηρεσιών και των πολιτικών που τσακώνονταν μεταξύ τους.

Η εμφάνιση του ΑΚΡ στη σκηνή

Το γεγονός ότι το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) αναδείχθηκε ως το μεγαλύτερο κόμμα των εκλογών του 2002  ήταν επακόλουθο αυτών των σοβαρών ανωμαλιών στο σύστημα και της πλήρους απώλειας νομιμοποίησης των καθιερωμένων πολιτικών κομμάτων. Ήταν ένας συνασπισμός αναμορφωμένων ισλαμιστών, πρώην κεντροδεξιών πολιτικών και πολιτικά φιλελευθέρων. Βασιζόμενο στις καλές επιδόσεις των πολιτικών σε αυτοδιοικητικό επίπεδο του προκατόχου του, του ισλαμικού κόμματος Refah του Νετσμετίν Ερμπακάν, το ΑΚΡ ξεκίνησε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα για ένα λιγότερο διεφθαρμένο, λιγότερο ιδεολογικό και πιο αποτελεσματικό κράτος σε μια πιο δημοκρατική Τουρκία. Μια σειρά από σημαντικές νομοθετικές μεταρρυθμίσεις άνοιξαν το δρόμο για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, για εκείνη την εποχή ένα πολύτιμο σημείο αναφοράς για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τον εκδημοκρατισμό. Καθώς η οικονομία άρχισε να αναπτύσσεται, η βιομηχανική εργατική τάξη των ευσεβών, κοινωνικά ευαισθητοποιημένων και παγκοσμίως δρώντων "Ισλαμιστών Καλβινιστών"  βρέθηκαν στο επίκεντρο ως μηχανή ανάπτυξης της οικονομίας και ως η ισχυρότερη πολιτική βάση υποστήριξης του ΑΚΡ. Για πρώτη φορά φάνηκε στον ορίζοντα μια πιο ευημερούσα και δημοκρατική Τουρκία.

Ο ισλαμικός συντηρητισμός του Ερντογάν και η οικοδόμηση ενός αυτοκρατορικού και αυταρχικού προφίλ δημιουργεί συνθήκες ακραίας πόλωσης και σύγκρουσης

Η κυβέρνηση του ΑΚΡ υπό τον πρωθυπουργό Ερντογάν αναγκάστηκε να αποκρούσει αρκετές προσπάθειες από τα υπολείμματα του βαθέος κράτους και των κεμαλιστών μέσα στον κρατικό μηχανισμό και το στρατό για να ξαναπάρουν την εξουσία. Στην προσπάθεια για την απομάκρυνση της κυβέρνησης ο στρατός κατόρθωσε να στρατολογήσει τμήματα των κοσμικών μεσαίων τάξεων στα αποκαλούμενα Ρεμπουμπλικανικά Εμβατήρια και αρθρογράφους για να δημιουργήσον ατμόσφαιρα επικείμενης στρατιωτικής επέμβασης. Το δικαστικό σύστημα χρησιμοποιήθηκε για να εμποδίσει την εκλογή του Αμπντουλάχ Γκιουλ ως Προέδρου το 2007. Το Συνταγματικό Δικαστήριο το 2008, προχωρώντας ακόμη πιο πολύ, προσπάθησε να θέσει εκτός νόμου το κυβερνών AKP, ένα βήμα ανήκουστο ακόμα και σε μια χώρα, η οποία κατέχει μοναδικό ρεκόρ απαγορεύσεων πολιτικών κομμάτων της Αριστεράς και της Δεξιάς του πολιτικού φάσματος. Το κλείσιμο αποφεύχθηκε με μόνο μία ψήφο.

Την ίδια περίπου ώρα, ένα κύμα δολοφονιών χριστιανών ιεραποστολών και ιερέων συνέβαλαν στην αύξηση των εθνικιστικών εξάρσεων στοχεύοντας ευθέως στην υπονόμευση των μεταρρυθμίσεων για την ΕΕ και στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας φόβου και τρόμου. Πέτυχαν και στα δύο. Γνωρίζουμε τώρα ότι διαπράχθηκαν από κακοποιά στοιχεία εντός της αστυνομίας και του στρατού. Το πιο εμβληματικό πρόσωπο, που θυσιάστηκε λόγω των πολιτειακών αντιθέσεων, ήταν ο Τουρκοαρμένιος δημοσιογράφος και ακτιβιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Χραντ Ντινκ, ο οποίος αφιέρωσε τη ζωή του για να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των Τούρκων, των Κούρδων και των Αρμενίων και στην υπόσχεση ενός μέλλοντος όπου οι πληγές του παρελθόντος θα ελχουν θεραπευτεί μέσω της αναγνώρισης και της συμφιλίωσης. Η εικόνα του νεκρού σώματός του μπροστά στν εφημερίδα Agos, μόλις μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά από την πλατεία Ταξίμ, έχει γίνει ένα ακόμη σύμβολο της ζοφερής πολιτικής ιστορίας της Τουρκίας, που ξεπεράστηκε μόνο από το γεγονός ότι 200.000 χιλιάδες πενθούντες στην κηδεία περπάτησαν πίσω από το φέρετρό του , φωνάζοντας το σύνθημα "Είμαστε όλοι Αρμένιοι".

Ενώ όλες αυτές οι απόπειρες χειραγώγησης και όλες οι εκστρατείες βίας ήταν τελικά ανεπιτυχείς στο να εκτροχιάσουν τη δημοκρατική διαδικασία, ώθησαν τους εκλογείς σε περισσότερη και όχι λιγότερη υποστήριξη προς το AKP και αύξησαν την εγχώρια και διεθνή νομιμοποίηση της κυβέρνησης. Τρανταγμένη η κυβέρνηση προώθησε νομικές αλλαγές για να αποκτήσει τον έλεγχο των δικαστηρίων και των ανεξάρτητων ρυθμιστικών οργάνων και ξεκίνησε μια σειρά από νομικές αγωγές εναντίον των μελών των παλιάς άρχουσας ελίτ, το βαθύ κράτος και ιδιαίτερα το στρατό. Χειροκροτούμενη η κυβέρνηση από τους υποστηρικτές του ΑΚΡ, πολλούς φιλελεύθερους και δημοκράτες και ξεσκεπάζοντας μια σειρά σχεδίων που υπονόμευαν τη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, σύντομα όλα αυτά μετουσιώθηκαν σε μαζικές δίκες, όπου ούτε πρόοδος επιτεύχθηκε, ούτε η αναζήτηση της αλήθειας εμφανίστηκε ως ο κύριος στόχος .

Παρά τις συστηματικές προκλήσεις, το AKP κατάφερε να εξισορροπήσει το πακέτο μιας νεοφιλελεύθερης έκδοσης ανάπτυξης με την επέκταση σε ένα μεγαλύτερο τμήμα της κοινωνίας καλύτερων δημόσιων υπηρεσιών, υγείας και εκπαίδευσης. Σε σύντομο χρονικό διάστημα οι υποδομές της χώρας, στις πόλεις και στην ύπαιθρο γνώρισαν εντυπωσιακό εκσυγχρονισμό.  Αυτό το μοντέλο ανάπτυξης, που ήταν προσανατολισμένο όλο και πολύ σε μια νεοφιλελεύθερη αναπτυξιολαγνεία, που αφορούσε στην αστική κληρονομιά και στους φυσικούς πόρους, μόνο μέσα από το πρίσμα της γενιάς του ενοικίου και της μεγιστοποίησης του κέρδους για τις εταιρείες με διασυνδέσεις με την κυβέρνηση, ήταν αποδεκτό μέχρι το σημείο που διατηρείτο η νέα πολιτική ισορροπία.

Η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, ειδικά κάτω από τον υπουργό Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου εμφανίστηκε οραματική και ρεαλιστική ταυτόχρονα, χύτευσε την Τουρκία ως πόλο σταθερότητας και καλής γειτονίας χωρίς εμπλοκές με τους γείτονές της. Ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αντιμετωπίζαν τις πιέσεις της λογοκρισίας και δεκάδες δημοσιογράφοι κατέληξαν στη φυλακή για την ερευνητική εργασία τους ήταν ένα πρόβλημα, αλλά αυτό που δεν ήταν ανήκουστο στην Τουρκία και δεν είναι κάτι που γίνεται άμεσα αισθητό από την πλειοψηφία του πληθυσμού. Σε συνδυασμό με την οικονομική επιτυχία της Τουρκίας αυτά τα χρόνια σε μακροοικονομικό επίπεδο-στη δεκαετία της διακυβέρνησης του ΑΚΡ, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ τριπλασιάστηκε, και τόσο η ανεργία όσο και η αστική φτώχεια μειώθηκε σημαντικά - οι εκλογές του 2011 έδωσαν νίκη στο ΑΚΡ σχεδόν με 50%.

Οι εκλογές του 2011 και η ηγεμονία του ΑΚΡ

Ενώ τα σημάδια της υπέρβασης τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό υπέβοσκαν, φιλελεύθεροι και ρεαλιστές πολιτικοί εντός του ΑΚΡ ήταν σε θέση να περιορίσουν τις υπερβολές και να προσχωρήσουν σε πιο ριζοσπαστικές απόψεις για την κοινωνία και την εξωτερική πολιτική, κάτι το οποίο δεν είναι πολύ περίεργο για ένα κόμμα με ρίζες στο πολιτικό Ισλάμ. Ωστόσο, το 2011 ήταν μια διπλή καμπή: Με τις αραβικές επαναστάσεις, η πολιτική της κυβέρνησης για οριακές αλλαγές μέσω της οικονομικής συνεργασίας δέχτηκε βαρύ πλήγμα, ενώ δημιουργήθηκε η βάση για την αναμόρφωση του Ερντογάν ως πρότυπο ηγέτη για τις νεαρές δημοκρατίες του αραβικού κόσμου. Ήταν σε αυτό το σημείο, που η συντηρητική ρητορική του πρωθυπουργού άρχισε να ξεφεύγει από κάθε έλεγχο και όλο και περισσότερο έμοιαζε με εκείνη ενός αυτοκράτορα, ο οποίος μιλούσε προς τους εγχώριους και διεθνείς συνομιλητές του για ευθεία πορεία προς τα μπρος, καταφεύγοντας όλο και περισσότερο στη θρησκευτική ρητορική και συμβολισμό. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της λογικής ήταν η ομιλία του τον Φεβρουάριο του 2011, με την οποία ζητούσε από το Χόσνι Μουμπάρακ της Αιγύπτου να λάβει σοβαρά υπόψη τη βούληση του λαού να παραιτηθεί: "Όταν πεθαίνουμε ο ιμάμης δεν θα προσεύχεται για τον πρωθυπουργό ή τον πρόεδρο, αλλά θα προσεύχεται για ένα ανθρώπινο ον. Είναι στο χέρι σου να αξίζεις καλές προσευχές ή κατάρες. Θα πρέπει να ακούσεις τα αιτήματα του λαού και να έχεις επίγνωση των δίκαιων αιτημάτων του λαού". Ωστόσο, η εμπλοκή της Τουρκίας στη Συρία συνέτριψε κάθε πρόσχημα του Νταβούτογλου για πολιτική "μηδενικών προβλημάτων με τις γειτονικές χώρες". Όχι μόνο η Τουρκία έγινε προμηθευτής προς τους μαχητές της τζιχάντ όπως και αγωγός όπλων της Σαουδικής Αραβίας και του Κατάρ προς ομάδες όπως της Jabhat al-Nusra, αλλά έθεσε την εσωτερική ασφάλεια  σε σοβαρό κίνδυνο ιδίως στην επαρχία Χατάι (Αντιόχεια), της οποίας η εθνο-θρησκευτική σύνθεση αντικατοπτρίζει αυτήν της Συρίας. Η μυστηριώδης μέχρι σήμερα βομβιστική επίθεση του Reyhanli, στην οποία σκοτώθηκαν τουλάχιστον πενήντα ένα ως επί το πλείστον κάτοικοι και μερικοί Σύριοι πρόσφυγες, είναι ένα παράδειγμα.

Το δεύτερο σημείο καμπής είναι ακόμη πιο σοβαρής φύσης. Ο πρωθυπουργός έχει παρερμηνεύσει σαφώς το 50% που έλαβε στις εκλογές ως εντολή για απεριόριστη εξουσία. Όχι μόνο είναι τώρα σε μεγάλο βαθμό χωρίς περιορισμούς από το δικαστικό σώμα, το οποίο έχει επανδρωθεί με φιλοκυβερνητικούς δικαστές και εισαγγελείς, ή από τη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ, η οποία έχει εξ ολοκλήρου εκτροχιαστεί. Έχει επίσης συγκεντρώσει την εξουσία του κόμματος στα χέρια του και τη χρησιμοποιεί για να ωθήσει τα φιλελεύθερα και κεντροδεξιά στοιχεία έξω από τις θέσεις εξουσίας. Τώρα είναι περικυκλωμένος από μια ομάδα συμβούλων κυρίως δεύτερης κατηγορίας, οι οποίοι τον προστατεύουν από τη δυσαρέσκεια και την κριτική τόσο στο ΑΚΡ όσο και στο κοινό. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης έχουν σιγήσει τα τελευταία χρόνια, με την οικονομική πίεση προς τους βαρόνους των μέσων, που έχουν οικονομικά συμφέροντα εκτός του τομέα των μέσων ενημέρωσης και είναι εύκολα εξαγοράσιμοι χάρη στην υπόσχεση των δημόσιων διαγωνισμών. Πιο πρόσφατα, το Γραφείο του Πρωθυπουργού έχει επανειλημμένα παρέμβει άμεσα στους αρχισυντάκτες των εφημερίδων και των τηλεοπτικών καναλιών υπαγορεύοντας αποφάσεις στην εκδοτική πολιτική.

Και τώρα Ταξίμ

Αυτό είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο πρέπει να διαβάσουμε τις τρέχουσες εξελίξεις. Υπάρχει μια κυβέρνηση που μόλις πρόσφατα επανεξελέγη με το 50% της λαϊκής ψήφου. Υπάρχει ένας πρωθυπουργός, ο οποίος ήταν κάποτε ο σημαιοφόρος των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και κυβέρνησης με ανθρώπινο πρόσωπο, αλλά έχει χάσει την επαφή με τις εξελίξεις και είναι έτοιμος να πνιγεί στις δικές του αυταπάτες μεγαλείου. Μιλάει αποσπασματικά για τις γυναίκες που θα πρέπει να έχουν τουλάχιστον τρία παιδιά, για την άμβλωση ως φόνο, για τους ανθρώπους που πίνουν μπύρα ως αλκοολικούς και για τους διαδηλωτές ως ανήθικο συνοθύλλευμα πλιατσικολόγων. Απορρίπτει όποιους διαφωνούν με τις απόψεις του και προσπαθεί να τους κολλήσει το σήμα των εχθρών του κράτους.  Δεν είναι σε θέση να κατανοήσει ότι οι νέοι ακτιβιστές, οι οποίοι ξεκίνησαν την κατάληψη του πάρκου Gezi στην πλατεία Ταξίμ, δεν ήταν μέρος μιας βαθιάς συνωμοσίας στο στιλ  των Ρεπουμπλικανικών Εμβατηρίων του 2007. Ήταν οικολόγοι και μαθητές που προσπαθούσαν να αποτρέψουν την καταστροφή ενός από τα λίγα στο εσωτερικό της πόλης πάρκα προκειμένου να κατασκευαστεί ένα ακόμη εμπορικό κέντρο και η πλατεία Ταξίμ να μετατραπεί σε χώρο κατανάλωσης και όχι σε τόπο συνάντησης για το  δημοκρατικό κοινό.

Αν ο Ερντογάν δε διάταζε την ακραία αστυνομική βία, με την οποία οι απολύτως ειρηνικοί αρχικοί διαδηλωτές απομακρύνθηκαν από το πάρκο, οι πανεθνικές διαμαρτυρίες δεν θα είχαν αρχίσει. Αν η αστυνομία της Κωνσταντινούπολης δε  στόχευε βάναυσα τους διαδηλωτές με δακρυγόνα και κανόνια νερού, αν δεν είχαν κτυπηθεί όλοι αυτοί οι νέοι, οι οποίοι συνελήφθησαν κατά τις τελευταίες μέρες, αν δεν είχε μετατραπεί μεγάλο μέρος της κεντρικής Κωνσταντινούπολης σε ένα πεδίο μάχης, η αντιπαράθεση θα μπορούσε να είχε αποκλιμακωθεί και η απώλεια ανθρώπινων ζωών να αποφευχθεί. Αν ο Ερντογάν δεν έκανε μια τελική ομιλία του, πριν από την αναχώρησή του για την επίσκεψη στη Βόρεια Αφρική, με την οποία υποδαύλισε την κατάσταση ακόμη περισσότερο, ανακοινώνοντας ότι δεν είναι μόνο το εμπορικό κέντρο που θα κατασκευαστεί, αλλά ότι θα κατεδαφίσει και το Πολιτιστικό Κέντρο Ατατούρκ στην πλατεία για να οικοδομήσουν ένα τζαμί, αν δεν είχε απειλήσει τους διαδηλωτές αναφέροντας ότι "δύσκολα μπορεί να συγκρατήσει το 50% που περιμένει στα σπίτια του για να δράσει" οι περισσότεροι από αυτούς θα είχαν πάει στο σπίτι από τώρα. Αλλά δεν έγινε έτσι. Αυτό που έχει καταφέρει όμως είναι να φέρει τους ανθρώπους κοντά, που έχουν αρχίσει να πιστεύουν ότι στη νεοφιλελεύθερη μηχανή ανάπτυξης του AKP δεν υπάρχει χώρος για αλληλεγγύη και συλλογική δράση. Έχει ξυπνήσει έτσι τις μνήμες των κοινωνικών και πολιτικών αγώνων, καθώς και την εμπειρία της βαρβαρότητας του κράτους και της αδικίας, της οποίας την ιστορία έχω προσπαθήσει να χαράξω σε αυτό το δοκίμιο. Στοχοποιώντας το σύμβολο της αντίστασης στην αδικία, την πλατεία Ταξίμ, προσπάθησε να μειώσει τις αναμνήσεις εκείνων που ξεσηκώθηκαν για τα δικαιώματά τους πιο πριν. Ωστόσο έχει αποτύχει.

Η υπερβολική βία που επέδειξαν οι δυνάμεις καταστολής οδήγησε σε γενικότερη εξέγερση σε όλη την Τουρκία

Σήμερα, φοιτητές, επαγγελματίες της μεσαίας τάξης, Κούρδοι ακτιβιστές, LGBT οργανώσεις, συνδικάτα, ομάδες οπαδών ποδοσφαίρου, πολλοί συντηρητικοί μουσουλμάνοι, καθώς και Κεμαλικοί εθνικιστές και μικρές αριστερές οργανώσεις διαδηλώνουν σε όλη τη χώρα. Είναι εμπνευσμένοι από διαφορετικές στιγμές της ιστορίας της χώρας: Ορισμένοι θεωρούν τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ως πρότυπο τους, άλλοι θυμούνται τα σοσιαλιστικά κινήματα και το Ταξίμ του 1977, ορισμένοι υπενθυμίζουν τον ξεριζωμό τους από τα κουρδικά χωριά και τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν όταν αναγκάστηκαν να ξεκινήσουν μια νέα ζωή χωρίς τα μέσα σε ένα ξένο τόπο και ακόμα άλλοι θρηνούν τους μάρτυρες τους, είτε πρόκειται για τις οικογένειες στρατιωτών είτε ανταρτών. Πολλοί συντηρητικοί μουσουλμάνοι μαθητές, οι οποίοι υποβλήθηκαν στα λεγόμενα "δωμάτια πειθούς", όπου αναγκάστηκαν να πετάξουν το χιτζάμπ τους, θυμούνται την αλληλεγγύη των  συμμαθητών τους.

Αυτό μπορεί πράγματι να είναι μόνο ένα μικρό παράθυρο αλληλεγγύης παρόμοια με τις ένδοξες ημέρες της "Δημοκρατίας της πλατείας Ταχρίρ", αλλά έχει αποδείξει τη δυνατότητα της υπέρβασης της διαίρεσης, που η διακυβέρνηση της χώρας έχει διασπείρει μεταξύ διαφόρων κοινωνικών, θρησκευτικών και πολιτικών κοινοτήτων. Εχουν ενωθεί στην προσπάθειά τους για μια ζωή που υπόσχεται κάτι περισσότερο από αυτοκινητόδρομους, εμπορικά κέντρα, πολυτελείς κατοικίες, έργα κοινωνικής στέγασης σε απομακρυσμένα προάστια, συντηρητικές αξίες της οικογένειας και περιορισμένα εργασιακά δικαιώματα. Με αυτή την έννοια, οι διαμαρτυρίες έχουν τοποθετηθεί με σαφήνεια απέναντι στα όρια της νεοφιλελεύθερης ανάπτυξης και της αυταρχικής συντηρητικής πολιτικής στην Τουρκία.

Εάν η πλατεία Ταξίμ θα περάσει ως τόπος για το μακροχρόνιο αγώνα της Τουρκίας για την ελευθερία, τη δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη, όπου θα γίνει ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, αυτό πλέον εξαρτάται, πρωτίστως, από την κυβέρνηση. Αυτή τη φορά η Ταξίμ δεν είναι για την επανάσταση, αλλά για τη δυνατότητα μιας ώριμης δημοκρατίας να συγκρατεί τις ακρότητες της νεοφιλελεύθερης μηχανής ανάπτυξης και να περιορίζει την συγκέντρωση της εξουσίας στα χέρια ενός απατηλού πρωθυπουργού. Είναι, επίσης, για τη δυνατότητα να γεφυρωθούν τα πολλά ρήγματα από σύνθετη κοινωνία της Τουρκίας. Στο πάρκο και την πλατεία, οι Κούροι ακτιβιστές, οι κεμαλιστές, οι Τούρκοι εθνικιστές, οι σοσιαλιστές, και οι "αντικαπιταλιστές μουσουλμάνοι" ήταν σε θέση να πολεμήσουν και να γιορτάσουν μαζί, παρά τις ευκαιριακές αντιπαραθέσεις, οι οποίες επιλύθηκαν με άμεση παρέμβαση των παρευρισκομένων.

Υπάρχουν λόγοι να πιστεύουμε ότι τα μέλη της κυβέρνησης και ο έμπειρος παλαίμαχος πολιτικός όπως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Αμπντουλάχ Γκιουλ, θα βρουν μια διέξοδο από το σημερινό αδιέξοδο, μαζί με τους εκπροσώπους των διαδηλωτών στην πλατεία Ταξίμ. Γνωρίζουν καλά ότι η παρατεταμένη αναταραχή θα βλάψει σε μεγάλο βαθμό την παγκοσμιοποιημένη οικονομία της χώρας και τη φήμη της κυβέρνησής της. Αν αποτύχουν, και εάν ο πρωθυπουργός επιστρέψει   στην πολιτική του, των ύβρεων, η Τουρκία θα εισέλθει και πάλι σε μια περίοδο θλίψης, από τις οποίες έχει βιώσει ήδη τόσες πολλές. Ωστόσο, τα γεγονότα σήμερα στην Κωνσταντινούπολη και σε όλη την Τουρκία και το ξέσπασμα της διεθνούς αλληλεγγύης δεν θα μείνουν ανεκμετάλλευτα ούτε επίσης και το αίσθημα της κοινωνικής αλληλεγγύης και η στιγμή της ενδυνάμωσης, που έχουν αλλάξει τον καθένα που έχει ενταχθεί στις διαδηλώσεις.

Ο Kerem Oktem είναι ερευνητής στο Κέντρο Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Κολέγιο του St. Antony. Η έρευνά του επικεντρώνεται στην πολιτική της Τουρκίας και τις διεθνείς σχέσεις, με ιδιαίτερη έμφαση στις μειονότητες και τον εθνικισμό, και σχετικά με τις μουσουλμανικές πολιτικές και δίκτυα στα Βαλκάνια και τη Δυτική Ευρώπη. 

Το πρωτότυπο κείμενο είναι εδώ

Η ανάπτυξη δεν εξασφαλίζει τη δημοκρατία στην Τουρκία

• The New York Times
• By Daron Acemoglu *

Ξαφνικά, υπάρχει μια διαφορετική ομάδα ανθρώπων που ρίχνεται στους δρόμους όχι για να απαιτήσουν προνόμια ή πολιτικές παραχωρήσεις, αλλά φωνή στην τουρκική πολιτική σκηνή. Οι διαδηλωτές δεν είναι ο σκληρός πυρήνας των οπαδών της αντιπολίτευσης που επιθυμούν να γυρίσει το ρολόι πίσω στην κοσμική ορθοδοξία του παρελθόντος αλλά οι νέοι κάτοικοι των πόλεων απογοητευμένοι από   τη συνεχώς αυξανόμενη ανευθυνότητα του μονοπώλιου του ΑΚΡ στην εξουσία.

Τα τελευταία χρόνια στις δυτικές πρωτεύουσες και ιδίως στην Ουάσιγκτον, έχει υπάρξει μια γενική αισιοδοξία για την τουρκική δημοκρατία, χάρη στην οικονομική πρόοδο που πέτυχε ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, γνωστό ως Α.Κ.Ρ.

Οι αισιόδοξοι, ακόμη και εκείνοι που παραδέχονται ότι η τουρκική δημοκρατία έχει τις ελλείψεις της, έχουν την τάση να προσχωρήσουν στην διάσημη Θεωρία του Εκσυγχρονισμού του πολιτικού επιστήμονα Σίμουρ Μάρτιν Λίπσετ - η ιδέα ότι ο μεγαλύτερος εκδημοκρατισμός ακολουθεί αυτόματα σε μια χώρα που γίνεται όλο και πιο ευημερούσα. Η Τουρκία αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς και σταθερά τα τελευταία 11 χρόνια, η θεωρία, έτσι ίσως το μόνο που χρειάζεται είναι υπομονή. Με αυτή τη λογική, η οικονομική επιτυχία του κ. Ερντογάν θα φέρει αναπόφευκτα ένα τέλος στο αυταρχικό ύφος της κυβέρνησης.

Αλλά η Θεωρία του Εκσυγχρονισμού είχε μικρή επιτυχία στο να εξηγήσει την άνοδο της δημοκρατίας σε όλο τον κόσμο. Η έρευνά μου με τον Simon Johnson, James A. Robinson και Pierre Yared έχει δείξει, για παράδειγμα, ότι οι χώρες που έχουν αναπτυχθεί ταχύτερα δε δείχνουν καμία μεγαλύτερη τάση να γίνουν δημοκρατικές, ούτε να εδραιώσουν τους ήδη υπάρχοντες δημοκρατικούς θεσμούς. Μερικές περιπτώσεις όπου η δημοκρατία έχει ακολουθήσει ταχεία ανάπτυξη, όπως στη Νότια Κορέα και την Ταϊβάν, δεν συμβαίνουν αυτόματα, αλλά ως αποτέλεσμα μιας μαχητικής πολιτικής διαδικασίας - και μιας πολύ πιο βίαιης συνολικής σύγκρουσης μεταξύ του στρατού και διαδηλωτών, συνδικαλιστών και φοιτητών.

Και αυτό έχει μικρή σημασία στις διαμαρτυρίες αυτής της εβδομάδας στην Τουρκία.

Ακόμη και πριν από τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων, η πεποίθηση ότι η Τουρκία ήταν στο δρόμο για να γίνει μια ώριμη δημοκρατία - ένα πρότυπο για το υπόλοιπο της Μέσης Ανατολής - είχε ήδη καταστεί μη βιώσιμη.

Η πλατεία Ταξίμ φέρνει στο φως μια άλλη Τουρκία που αναζητά τρόπο έκφρασης
που δεν έχει σχέση με τον θρησκευτικό συντηρητισμό του Ερντογάν

Καθώς το A.K.P. εδραίωνε την εξουσία του, η. διαφωνία ήταν όλο και λιγότερο ανεκτή. Η δικαστική εξουσία έχασε τη μικρή ανεξαρτησία που είχε, και μια σειρά από επικριτές της κυβέρνησης, από τους πρώην υψηλόβαθμους αξιωματικούς μέχρι τους δημοσιογράφους, βρίσκονται τώρα στη φυλακή, στις περισσότερες περιπτώσεις χωρίς να υπάρξει μια δίκαιη δίκη (Σύμφωνα με την Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων, η Τουρκία έχει ξεπεράσει πλέον την Κίνα στον αριθμό των φυλακισμένων δημοσιογράφων.)

Συρία: θέατρο του πολέμου δια πληρεξουσίων

• Le Monde Diplomatique

Όταν ήρθε η επανάσταση της Συρίας, γρήγορα ξεπεράστηκε από το διεθνές παιχνίδι εξουσίας και το έδαφός της αποτέλεσε θέατρο πολέμων δια πληρεξουσίων. Οι αντίπαλες εκδοχές - της λαϊκής εξέγερσης από τη μία και της περιφερειακής και διεθνούς γεωπολιτικής σύγκρουσης από την άλλη - δεν αλληλοαποκλείονται: οι εκδοχές συνυπάρχουν, ακόμη και αν η πρώτη επικράτησε από το Μάρτιο μέχρι τον Οκτώβριο του 2011 και η δεύτερη από τον Ιούλιο του 2012 και μετά.

Αν υπάρχει μια σταθερά στην ιστορία των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, είναι η σύγκρουση μεταξύ των προσδοκιών των κατοίκων τους για την ελευθερία και την realpolitik που οδήγησε στη θυσία αυτών των προσδοκιών για τα γεωστρατηγικά συμφέροντα των ξένων δυνάμεων. Η αιγυπτιακή εκστρατεία του Ναπολέοντα του 1798-1801 ξεκίνησε ένα μακρύ αγώνα μεταξύ της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Γερμανίας πάνω από το έδαφος της φθίνουσας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το μεγαλύτερο τραύμα, όμως, ήρθε στο τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου. Οι Άραβες υποκινήθηκαν σε εξέγερση κατά των Τούρκων από T.E. Lawrence (Λόρενς της Αραβίας) - και ιδιαίτερα από μια επιστολή από το Βρετανό Ύπατο Αρμοστή στην Αίγυπτο, τον Σερ Χένρι Μακ Μάχον προς τον Σαρίφ Χουσεΐν μπεν Αλί της Μέκκας, όπου υποσχόταν τη δημιουργία ενός ενιαίου αραβικού βασίλειου. Παρακολούθησαν όμως ανίσχυροι την υπόσχεση να αθετείται και να προδίδονται ακόμη και από τη συμφωνία του Sykes-Picot  του 1916, με την οποία η περιοχή μοιράστηκε μεταξύ της Γαλλίας και της Βρετανίας, καθώς και από τη Διακήρυξη του Μπαλφούρ του 1917, με την οποία διακηρύχθηκε η δημιουργία μιας "εθνικής εστίας για τον εβραϊκό λαό" στην Παλαιστίνη.

Αρχικά η Συρία χωρίστηκε σε τέσσερα κράτη υπό γαλλική διοίκηση. Μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, η Συρία κέρδισε την ανεξαρτησία, αλλά η νέα κοινοβουλευτική δημοκρατία δεν κράτησε: το 1949 ο συνταγματάρχης Husni al-Zaim κατέλαβε την εξουσία στο πρώτο στρατιωτικό πραξικόπημα του αραβικού κόσμου, επικουρούμενος από την πρεσβεία των ΗΠΑ και της CIA.

Αυτό βοηθά να εξηγήσουμε τον εθνικισμό των Σύρων και τη βαθιά ριζωμένη καχυποψία τους  για τους χειρισμούς των ξένων δυνάμεων. Εξηγεί επίσης γιατί το καθεστώς Μπασάρ αλ-Άσαντ, που ήταν αντιμέτωπο με μια τεράστια λαϊκή εξέγερση (αρχικά ειρηνική και αυθόρμητη, όπως αυτές στην Τυνησία και την Αίγυπτο), προσπάθησε να δικαιολογήσει τη βαρβαρότητα της καταστολής της εξέγερσης με τη προσφυγή στο αντι-ιμπεριαλιστικό συναίσθημα. Η στρατηγική επέτρεψε στο καθεστώς να διατηρήσει την υποστήριξη ορισμένων (αυταρχικών) εθνικιστικών κινημάτων και ένα μικρό τμήμα της Αραβικής Αριστεράς.

Η Συρία ισοπεδώνεται και χιλιαδες ζωές έχουν ήδη χαθεί. τα γεωστρατηγικά
συμφέροντα είναι πιο ισχυρά από την ελπίδα για δημοκρατία και ελευθερία

Παρ' όλα αυτά, τα υψώματα του Γκολάν (που κατέχει το Ισραήλ από τον Ιούνιο του 1967) ήταν μια όαση σταθερότητας και οι σχέσεις Ισραήλ-Συρίας έχουν παραμείνει αξιοσημείωτα ήρεμες για τέσσερις δεκαετίες. Η Συρία επενέβη στο Λίβανο το 1976 - με την έγκριση των ΗΠΑ και τη σιωπηρή συμφωνία του Ισραήλ - να αποτρέψει μια νίκη από το λεγόμενο "ισλαμο-προοδευτικό" συνασπισμό. Κατά τη διάρκεια του παγκόσμιου "πολέμου κατά της τρομοκρατίας" της δεκαετίας του 2000, η ​​Συρία ήταν εργολάβος στο πρόγραμμα "έκτακτων παραδόσεων" της κυβέρνησης Μπους. Και όταν οι αραβικές επαναστάσεις ξεκίνησαν, υποστήριξε τη Σαουδική Αραβία στη συντριβή της επανάστασης στο Μπαχρέιν.

Ανοδικά, αλλά ακόμη όχι εκτός κινδύνου

• The Economist

Τι διαφορά μέσα σε ένα χρόνο. Τον περασμένο Μάιο η Ελλάδα φαινόταν ότι θα έβγαινε από το ευρώ. Οι μεταρρυθμίσεις δεν προχωρούσαν ενώ πολιτικές συγκρούσεις και βίαιες διαδηλώσεις είχαν εξαντλήσει την υπομονή των πιστωτών. Μια εκλογική μάχη απέτυχε να καταλήξει σε ξεκάθαρο νικητή. Οι Αθηναίοι έκρυβαν τα ευρώ στα σεντούκια και κάτω από τα στρώματά τους εν μέσω φόβων αστάθειας και χαοτικής επιστροφής στη δραχμή.

Η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται σε ύφεση, αλλά η ανάκαμψη μπορεί να είναι κάπου τη γωνία. Η απειλή της «Grexit» από το ευρώ έχει υποχωρήσει. Τα hedge funds προσκολλώνται στα κρατικά ομόλογα και τις τραπεζικές μετοχές. Κάποιος έχει δώσει σάρκα και οστά σε μια επένδυση στην ελληνική εταιρεία ενέργειας. Τα κονδύλια της διάσωσης ρέουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη μεταρρυθμίσεις "ορόσημα". Η Ελλάδα αναμένεται να καταγράψει ένα μικρό πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού (δηλαδή, προ τόκων) της τάξης του 0,5% του ΑΕΠ. Η οικονομία πρέπει να αναπτυχθεί λίγο το 2014 και περισσότερο από 2% το 2015.

Αυτό το καλοκαίρι μπορεί να δούμε ένα ρεκόρ 17 εκατ. τουριστών να συνωστίζονται στις ελληνικές παραλίες. Οι κρατήσεις από τη Γερμανία και τη Ρωσία είναι στα ύψη, λένε οι ταξιδιωτικοί πράκτορες. Μια αναμενόμενη αύξηση ύψους €1,5-2 δις στα έσοδα από τον τουρισμό θα δώσει στον προϋπολογισμό μια ώθηση, έστω κι αν πολλοί ξενοδόχοι αγωνίζονται για την εξυπηρέτηση των τραπεζικών τους χρεών. Οι Ελληνες εργολάβοι αναμένεται να επαναλάβουν τις εργασίες τους το φθινόπωρο στα ύψους €6 δις χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα αυτοκινητοδρόμων που βρίσκονται σε στασιμότητα λόγω της κρίσης. Αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει 30.000 θέσεις εργασίας.

Τα Ελληνικά νησιά αναμένεται να αποτελέσουν σημαντικό πόλο 

έλξης εκατομμυρίων τουριστών φέτος το καλοκαίρι

Οι ιδιωτικοποιήσεις βρίσκεται σε εξέλιξη μετά από αρκετές λανθασμένες εκκινήσεις. Ο ΟΠΑΠ, το μονοπώλιο τυχερών παιχνιδιών του κράτους, πωλήθηκε για € 712 εκατ. σε κοινοπραξία Ελλήνων και της Ανατολικοευρωπαίων επενδυτών. Η Gazprom αναμένεται να υποβάλει προσφορά για τη ΔΕΠΑ, το μονοπώλιο φυσικού αερίου. Η Sintez, ιδιωτική ρωσική εταιρεία ενέργειας, και η Socar, κρατική επιχείρηση παραγωγής φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν, συναγωνίζονται για το ΔΕΣΦΑ, διανομέα φυσικού αερίου.

Ο Αντώνης Σαμαράς, ο κεντροδεξιός πρωθυπουργός, ακούστηκε σίγουρος κατά την επίσκεψή του στο Πεκίνο, ότι οι κινεζικές επενδύσεις έρχονται. Η Cosco, η υπό κρατικό έλεγχο ναυτιλιακή εταιρία που μισθώνει τον τερματικό σταθμό κοντέϊνερς στο λιμένα της Αθήνας τον Πειραιά, θέλει να αγοράσει τον ΟΛΠ, ιδιοκτήτη του λιμανιού του Πειραιά. Ορισμένοι σύμβουλοι λυπούνται για την έλλειψη ενδιαφέροντος από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά κάποιοι λένε ότι, λόγω της μερικής πτώχευσης του τελευταίου έτους, "η Ελλάδα έχει γίνει μια περιφερειακή αγορά πάρα πολύ επικίνδυνη για τις δυτικές εταιρείες."

Ο κ. Σαμαράς έχει καταφέρει να διατηρήσει τον ετερόκλητο κυβερνητικό συνασπισμό υπό έλεγχο. Το ΠΑΣΟΚ και η Δημοκρατική Αριστερά έχουν αποδεχθεί ακόμη και βαθιές περικοπές στις δαπάνες για την υγεία και την διαβίωση και τώρα απώλειες θέσεων εργασίας για τους δημοσίους υπαλλήλους. Κατηγορούν γι αυτά την ΕΕ και το ΔΝΤ. "Η τρόικα (ΕΕ, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το ΔΝΤ) κρατάει στα χέρια της όλα τα χαρτιά-δεν μπορείς να διαπραγματευτείς μαζί τους", δήλωσε ο Αντώνης Μανιτάκης, υπουργός Δημόσιας Διοίκησης, που εκπροσωπεί τη Δημοκρατική Αριστερά, αφού συμφώνησε να περικόψει 25.000 θέσεις στο δημόσιο τομέα μέχρι το τέλος του έτους. Οι διαδηλώσεις στους δρόμους έχουν ξεθωριάσει.

Ωστόσο, η κρίση έχει αφήσει μια φοβερή κληρονομιά. Πεντέμιση χρόνια ύφεσης έχουν εξαφανίσει πάνω από το 25% της παραγωγής και περισσότερο από ένα εκατομμύριο θέσεις στον ιδιωτικό τομέα. Δεκάδες χιλιάδες εμπόρων λιανικής πώλησης και μικρών κατασκευαστών έχουν πέσει έξω. Η ανεργία βρίσκεται πάνω από 27%, ύψος ρεκόρ. Για τους νέους πάνω από 60%. Με τις θέσεις εργασίας να εξαφανίζονται, η μετανάστευση από ειδικευμένους νέους Έλληνες αυξάνεται. Πάνω από 34.000 έφυγαν για τη Γερμανία το περασμένο έτος, 43% πιο πολλοί σε σχέση με το 2011. Η φτώχεια έχει διευρυνθεί, ιδιαίτερα στις αστικές περιοχές. Το ποσοστό αυτοκτονιών έχει διπλασιαστεί μέσα σε τρία χρόνια.

Ο Γιάννης Στουρνάρας, ο υπουργός Οικονομικών, αναφέρει ότι η Ελλάδα έχει καλύψει τα δύο τρίτα του €13,5 δις προγράμματος περικοπών των δαπανών και αυξήσεων φόρων, αλλά και το υπόλοιπο ένα τρίτο θα είναι σκληρό. "Είναι σαν να τρέχεις έναν μαραθώνιο: έχεις ολοκληρώσει το μεγαλύτερο μέρος της απόστασης, αλλά συγχρόνως άρχισες να κουράζεσαι".

Καλή Ψυχή

Μια επίσκεψη στην Παναγία Σουμελά στη Βέροια θα σας λύσει την απορία με ποιον τρόπο μερικοί εξασφαλίζουν περίοπτη θέση στον άλλο κόσμο...γιατί σ' αυτόν τον κόσμο προς το παρόν έχουν εξασφαλίσει θέση πίσω από τα κάγκελα.

Ο επιβλητικός και φιλοτεχνημένος τρούλος αναγράφει με ανεξίτηλα
γράμματα - μαύρο βελάκι - τους μεγάλους "δωρητές"

Μεγέθυνση της λεπτομέρειας: Παπαγεωργόπουλος-Τσοχατζόπουλος.
Όχι, δεν είναι βίοι παράλληλοι. Είναι βίοι που κάπου τέμνονται

Tsipras for President

     Γιάννης Γαϊσίδης

    giangais@aol.com

Χαμένη ευκαιρία; Οι ελπίδες που στηρίζονται στη δίκη του NSU μπορεί να διαλυθούν

• Spiegel Online

Το άνοιγμα της δίκης των νεοναζί του NSU τη Δευτέρα προσφέρει μια ευκαιρία στη Γερμανία να αντιμετωπίσει την παρουσία των βίαιων ακροδεξιών και το ρατσισμό στα θεσμικά της όργανα. Δεδομένου ότι η υπόθεση ήρθε στο φως το 2011, οι αντι-ναζιστικές ομάδες προειδοποιούν ότι η έλλειψη πραγματικών αλλαγών σημαίνει ότι η χώρα κινδυνεύει να χάσει αυτή την ευκαιρία.

Η μεγαλύτερη δίκη νεοναζί της Γερμανίας αρχίζει τη Δευτέρα κάτω από το έντονο φως των εγχώριων και διεθνών μέσων ενημέρωσης, όταν η ακροδεξιά Μπεάτε Τσέπε, 38, που πιστεύεται ότι είναι το μοναδικό επιζών μέλος της τρομοκρατικής ομάδας του Εθνικού Σοσιαλιστικού Άντεργκράουντ (NCU), θα αντιμετωπίσει κατηγορίες για συμμετοχή στη δολοφονία 10 ανθρώπων, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν μετανάστες.

Τέσσερις φερόμενοι συνεργοί θα είναι δίπλα της στο εδώλιο του κατηγορουμένου στη δίκη μαμούθ, στην οποία θα κληθούν να καταθέσουν πάνω από 600 μάρτυρες. Υπολογίζεται ότι η δίκη θα διαρκέσει συνολικά  84 μέρες, αλλά μπορεί να μην είναι αρκετές. Υπάρχουν 80 συν-ενάγοντες από τις οικογένειες των θυμάτων - οκτώ άνδρες τουρκικής καταγωγής, ένας άνδρας ελληνικής καταγωγής, και ένας Γερμανός αστυνομικός.

Η υπόθεση έχει θορυβήσει 3 εκατομμύρια κατοίκους της χώρας, τουρκικής καταγωγής και έφερε σε τεράστια αμηχανία τη Γερμανία, λόγω σειράς λαθών που έγιναν από την αστυνομία και τις αρχές ασφαλείας, που είναι εκτεθειμένες σε κατηγορίες για θεσμικό ρατσισμό και ότι αρνούνταν να δουν την απειλή του ακροδεξιού εξτρεμισμού.

Την περασμένη εβδομάδα, η Γερμανία ζήτησε συγγνώμη για τα λάθη αυτά στο πλαίσιο του Συμβουλίου των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στη Γενεύη, περιγράφοντας τις δολοφονίες ως  "χωρίς αμφιβολία μία από τις χειρότερες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Γερμανία την τελευταία δεκαετία."

Η Καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ ζήτησε συγγνώμη από τα θύματα, σε επίσημη τελετή στο Βερολίνο το περασμένο έτος.

Η έναρξη της δίκης καθυστέρησε κατά τρεις περίπου εβδομάδες, λόγω της διαμάχης για την κατανομή των θέσεων για τα μέσα ενημέρωσης. Σε πρώτη φάση σε κανέναν  Τούρκικο ειδησεογραφικό οργανισμό δε δόθηκε άδεια εισόδου, πράγμα που προκάλεσε σάλο, που απείλησε να αμαυρώσει περαιτέρω τη φήμη της Γερμανίας.

"Φωτογράφιζαν τον πατέρα μου καθώς πέθαινε"

Η δολοφονίες-εκτελέσεις, όλες με το ίδιο πιστόλι Τσέσκα Μπράουνιγκ, διεξήχθησαν σε διάφορες πόλεις σε όλη τη Γερμανία μεταξύ του 2000 και 2007. Η αστυνομία ποτέ δεν εξέτασε σοβαρά ότι το κίνητρο μπορεί να ήταν ο ρατσισμός, ενώ αντίθετα υπήρχαν υπόνοιες ότι τα θύματα, στα οποία περιλαμβάνονται ένας πωλητής λουλουδιών, ένας παντοπώλης και ένας μερικής απασχόλησης ράφτης, είχαν δεσμούς με τις εγκληματικές συμμορίες.

"Το πρόβλημα ονομάζεται ρατσισμός" έγραφε το πανό στη διαδήλωση 
του περασμένου Νοεμβρίου για τα θύματα του NSU

"Αφού οι δολοφόνοι πυροβόλησαν τον πατέρα μου στο πρόσωπο τον φωτογράφησαν καθώς ο ίδιος πέθαινε," είπε η Σεμίγια Σιμσέκ στην εφημερίδα Die Welt τον περασμένο μήνα, κόρη του Ενβέρ Σιμσέκ, χονδρέμπορου λουλουδιών, ο οποίος πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε στις 9 Σεπτέμβρη του 2000 στον πάγκο του με τα λουλούδια στην άκρη του δρόμου στη Νυρεμβέργη. Ήταν το πρώτο θύμα. Η αστυνομία πίστευε ότι η Μαφία βρισκόταν πίσω από τη δολοφονία, και, επίσης είχε υποψίες, ότι έκανε λαθρεμπόριο ναρκωτικών από την Ολλανδία.