Αφάνισαν το ελληνικό στοιχείο και δη τον ποντιακό ελληνισμό. Ποτέ δεν είπαν συγγνώμη για το ανοσιούργημα τους. Όμως δυστυχώς η Ιστορία δεν μας αφήνει να επιλέγουμε γείτονες. Επομένως θα τους ανεχόμαστε, όποιοι κι αν είναι και θα προσπαθούμε να τα έχουμε καλά μαζί τους, χωρίς όμως να ξεχνάμε και την ιστορία μας, από την οποία, κάπου κάπου, πρέπει και να διδασκόμαστε.
Κι αυτά τα λέω γιατί είναι πράγματι εντυπωσιακό το γεγονός ότι επιτέλους μπορούν οι απανταχού Πόντιοι να προσκυνούν σ' ένα μέρος που έχει βαθιά ιστορική αξία γι αυτούς. Η Παναγία Σουμελά αποτελεί κυριολεκτικά - θα το πω κι ας κινδυνεύω να παρεξηγηθώ - τη Μέκκα των ποντίων. Γεννιόμαστε κι πεθαίνουμε με τον καημό να επισκεφτούμε το Ιερό μας τόπο στα χώματα των προγόνων μας. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, όταν σ' ένα μέρος ξέρεις ότι είναι θαμμένοι οι πρόγονοί σου εδώ και πολλούς αιώνες, ενώ εδώ που σήμερα ζεις οι παππούδες σου ήλθαν μόλις πριν από 90 χρόνια, δίκαια αισθάνεσαι πιο δεμένος με τα μέρη εκείνα.
Και εδώ, σε καμία περίπτωση δεν υπονοώ ότι πρέπει να έχουμε ίχνη αλυτρωτισμού επάνω μας. Μακρυά αυτά από κάθε Έλληνα, που έχει βαθιά επίγνωση της ιστορικής ευθύνης. Οι αλυτρωτισμοί καμία θέση δεν έχουν στη σημερινή εποχή, αλλά και ιστορικά, όταν εμφανίστηκαν τέτοια φαινόμενα μόνο δεινά επισώρευσαν στο λαό μας. Κι αν σήμερα το μυαλό μας τρέχει στη Χαμένη Πατρίδα και ζούμε μακρυά απ' αυτήν, σε έναν καταστροφικό αλυτρωτισμό οφείλεται.
Παραμονές της Παναγιάς όλοι οι δρόμοι οδηγούν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στον Ιερό μας Τόπο, στα βουνά της Τραπεζούντας.Κι αν δεν μπορούμε να έχουμε εκεί φυσική παρουσία (προσωπικώς έχω επισκεφτεί το ιστορικό μοναστήρι πριν από αρκετά χρόνια) το μυαλό μας ταξιδεύει εκεί. Και θα περιμένουμε με ανυπομονησία την 15η Αυγούστου για να παρακολουθήσουμε με συγκίνηση, έστω τηλεοπτικά, τη Θεία Λειτουργία από τον Οικουμενικό μας Πατριάρχη.
Αλλά, δε σας κρύβω ότι ταυτόχρονα σκέφτομαι και τα εξής: Η Τουρκία του Ερντογάν είναι μία άλλη Τουρκία. Πιο φιλική, πιο ανθρώπινη, πιο ευρωπαϊκή. Μια Τουρκία που αφήνει πίσω της, έστω και δειλά δειλά, το στείρο εθνικισμό και ανοίγεται στο σύγχρονο κόσμο αναζητώντας καλύτερες συνθήκες για τους πολίτες της.
Εμείς δεν έχουμε κανέναν λόγο να ανησυχούμε από αυτήν την μετεξέλιξη. Αντίθετα πρέπει να χαιρόμαστε και να αξιοποιούμε τις ευκαιρίες που μας δίνονται για αυσιαστικότερη προσέγγιση, χωρίς να σβήνουμε όμως τις ιστορικές μας μνήμες. Αλλά ζούμε στο σήμερα. Δε ζούμε ούτε στο παρελθόν ούτε στο μέλλον. Μια προσεκτικότερη μελέτη της τουρκικής πραγματικότητας μας αποκαλύπτει ότι και εκεί υπάρχουν ισχυρότατες κοινωνικές δυνάμεις που αναζητούν ειλικρινείς σχέσεις με μας και αναγνωρίζουν τα ολέθρια ιστορικά λάθη που έγιναν από μέρους τους στο παρελθόν. Υπάρχει δηλαδή ευρύ πεδίο συνεννόησης με τους γείτονές μας. Ακόμη και το γεγονός ότι αφήνουν πλέον στους πόντιους να κάνουν το προσκύνημά τους ελεύθερα στην Παναγία Σουμελά, δείχνει ότι κάτι έχει αλλάξει στους Τούρκους. Κάτι που μας κάνει να βλέπουμε με αισιοδοξία το μέλλον των σχέσεών μας.
Υπό αυτήν την έννοια, ενδιαφέρον θα είχε να αναπτυχθεί και από μέρους μας ένα κλίμα φιλοξενίας και υποδοχής Τούρκων επισκεπτών στην Ελλάδα, τώρα που η Τουρκία βρίσκεται σε ραγδαία οικονομική άνοδο και διαμορφώνεται μία ισχυρή μεσαία τάξη. Αλήθεια τι έγιναν εκείνες οι ιδέες του Μπουτάρη για τη Θεσσαλονίκη, που θα την έκανε τόπο προορισμού για τους Τούρκους, επειδή, ως γνωστόν, είναι η πόλη όπου γεννήθηκε ο ιδρυτής του σύγχρονου τουρκικού κράτους Κεμάλ Ατατούρκ; Δε φαίνεται να έχει κάνει τίποτα προς αυτήν την κατεύθυνση.
Παρακαλώ ας αφήσουμε τις φωνές και τους στείρους εθνικισμούς. Δεν μας ωφελούν σε τίποτα. Μπορούμε να δούμε την Ελλάδα και την Τουρκία ως δύο χώρες στα πρότυπα Γερμανίας Γαλλίας; Σας πληροφορώ, άλλωστε το γνωρίζετε οι περισσότεροι, ότι το αίμα που χύθηκε σε πολέμους μεταξύ των Γάλλων, Γερμανών και Άγγλων είναι πολύ περισσότερο από αυτό που χύθηκε μεταξύ των Ελλήνων και Τούρκων. Τους εμποδίζει σήμερα να βρίσκονται σε πλήρη συνεργασία σε όλα τα επίπεδα; Ασφαλώς όχι. Ε, ας ακολουθήσουμε επιτέλους το παράδειγμά τους.
Κι αυτά τα λέω γιατί είναι πράγματι εντυπωσιακό το γεγονός ότι επιτέλους μπορούν οι απανταχού Πόντιοι να προσκυνούν σ' ένα μέρος που έχει βαθιά ιστορική αξία γι αυτούς. Η Παναγία Σουμελά αποτελεί κυριολεκτικά - θα το πω κι ας κινδυνεύω να παρεξηγηθώ - τη Μέκκα των ποντίων. Γεννιόμαστε κι πεθαίνουμε με τον καημό να επισκεφτούμε το Ιερό μας τόπο στα χώματα των προγόνων μας. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, όταν σ' ένα μέρος ξέρεις ότι είναι θαμμένοι οι πρόγονοί σου εδώ και πολλούς αιώνες, ενώ εδώ που σήμερα ζεις οι παππούδες σου ήλθαν μόλις πριν από 90 χρόνια, δίκαια αισθάνεσαι πιο δεμένος με τα μέρη εκείνα.
Και εδώ, σε καμία περίπτωση δεν υπονοώ ότι πρέπει να έχουμε ίχνη αλυτρωτισμού επάνω μας. Μακρυά αυτά από κάθε Έλληνα, που έχει βαθιά επίγνωση της ιστορικής ευθύνης. Οι αλυτρωτισμοί καμία θέση δεν έχουν στη σημερινή εποχή, αλλά και ιστορικά, όταν εμφανίστηκαν τέτοια φαινόμενα μόνο δεινά επισώρευσαν στο λαό μας. Κι αν σήμερα το μυαλό μας τρέχει στη Χαμένη Πατρίδα και ζούμε μακρυά απ' αυτήν, σε έναν καταστροφικό αλυτρωτισμό οφείλεται.
Παραμονές της Παναγιάς όλοι οι δρόμοι οδηγούν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στον Ιερό μας Τόπο, στα βουνά της Τραπεζούντας.Κι αν δεν μπορούμε να έχουμε εκεί φυσική παρουσία (προσωπικώς έχω επισκεφτεί το ιστορικό μοναστήρι πριν από αρκετά χρόνια) το μυαλό μας ταξιδεύει εκεί. Και θα περιμένουμε με ανυπομονησία την 15η Αυγούστου για να παρακολουθήσουμε με συγκίνηση, έστω τηλεοπτικά, τη Θεία Λειτουργία από τον Οικουμενικό μας Πατριάρχη.
Αλλά, δε σας κρύβω ότι ταυτόχρονα σκέφτομαι και τα εξής: Η Τουρκία του Ερντογάν είναι μία άλλη Τουρκία. Πιο φιλική, πιο ανθρώπινη, πιο ευρωπαϊκή. Μια Τουρκία που αφήνει πίσω της, έστω και δειλά δειλά, το στείρο εθνικισμό και ανοίγεται στο σύγχρονο κόσμο αναζητώντας καλύτερες συνθήκες για τους πολίτες της.
Εμείς δεν έχουμε κανέναν λόγο να ανησυχούμε από αυτήν την μετεξέλιξη. Αντίθετα πρέπει να χαιρόμαστε και να αξιοποιούμε τις ευκαιρίες που μας δίνονται για αυσιαστικότερη προσέγγιση, χωρίς να σβήνουμε όμως τις ιστορικές μας μνήμες. Αλλά ζούμε στο σήμερα. Δε ζούμε ούτε στο παρελθόν ούτε στο μέλλον. Μια προσεκτικότερη μελέτη της τουρκικής πραγματικότητας μας αποκαλύπτει ότι και εκεί υπάρχουν ισχυρότατες κοινωνικές δυνάμεις που αναζητούν ειλικρινείς σχέσεις με μας και αναγνωρίζουν τα ολέθρια ιστορικά λάθη που έγιναν από μέρους τους στο παρελθόν. Υπάρχει δηλαδή ευρύ πεδίο συνεννόησης με τους γείτονές μας. Ακόμη και το γεγονός ότι αφήνουν πλέον στους πόντιους να κάνουν το προσκύνημά τους ελεύθερα στην Παναγία Σουμελά, δείχνει ότι κάτι έχει αλλάξει στους Τούρκους. Κάτι που μας κάνει να βλέπουμε με αισιοδοξία το μέλλον των σχέσεών μας.
Υπό αυτήν την έννοια, ενδιαφέρον θα είχε να αναπτυχθεί και από μέρους μας ένα κλίμα φιλοξενίας και υποδοχής Τούρκων επισκεπτών στην Ελλάδα, τώρα που η Τουρκία βρίσκεται σε ραγδαία οικονομική άνοδο και διαμορφώνεται μία ισχυρή μεσαία τάξη. Αλήθεια τι έγιναν εκείνες οι ιδέες του Μπουτάρη για τη Θεσσαλονίκη, που θα την έκανε τόπο προορισμού για τους Τούρκους, επειδή, ως γνωστόν, είναι η πόλη όπου γεννήθηκε ο ιδρυτής του σύγχρονου τουρκικού κράτους Κεμάλ Ατατούρκ; Δε φαίνεται να έχει κάνει τίποτα προς αυτήν την κατεύθυνση.
Παρακαλώ ας αφήσουμε τις φωνές και τους στείρους εθνικισμούς. Δεν μας ωφελούν σε τίποτα. Μπορούμε να δούμε την Ελλάδα και την Τουρκία ως δύο χώρες στα πρότυπα Γερμανίας Γαλλίας; Σας πληροφορώ, άλλωστε το γνωρίζετε οι περισσότεροι, ότι το αίμα που χύθηκε σε πολέμους μεταξύ των Γάλλων, Γερμανών και Άγγλων είναι πολύ περισσότερο από αυτό που χύθηκε μεταξύ των Ελλήνων και Τούρκων. Τους εμποδίζει σήμερα να βρίσκονται σε πλήρη συνεργασία σε όλα τα επίπεδα; Ασφαλώς όχι. Ε, ας ακολουθήσουμε επιτέλους το παράδειγμά τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου