- The New York Times
- By Alexis Papahelas
Αλλά ακόμα και εκείνοι οι Έλληνες που αναγνωρίζουν την ανάγκη για θυσίες και σκληρές αποφάσεις καθίστανται πλέον δύσπιστοι για το αν αυτό θα οδηγήσει σε ανάπτυξη ή αν οι προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης θα καταπνίγονται από την ύφεση. Η κόπωση των μεταρρυθμίσεων απειλεί τώρα την πολιτική σταθερότητα και ενισχύει τους λαϊκιστές και ευρωσκεπτικιστές, των οποίων η ρητορική κερδίζει σε αξιοπιστία, όταν κάποιοι από τους εταίρους μας συμπεριφέρονται ως μεσαιωνικοί δεσπότες.
ΑΘΗΝΑ - Την περασμένη Κυριακή, καθώς το ελληνικό Κοινοβούλιο ενέκρινε τις τελευταίες μεταρρυθμίσεις και τα μέτρα λιτότητας, κουκουλοφόροι εμπρηστές έτρεχαν αφηνιασμένοι στο κέντρο της Αθήνας και διμοιρίες ΜΑΤ απωθούσαν τους διαδηλωτές με δακρυγόνα.
Τα μέτρα ήταν τόσο σκληρά ώστε πάνω από 20 βουλευτές σε κάθε ένα από τα δύο κόμματα της κυβέρνησης συνασπισμού αγνόησαν τα κόμματά τους και ψήφισαν εναντίον τους.
Παρ' όλα αυτά, οι πολιτικοί, που είχαν στηλώσει τα πόδια για τις μεταρρυθμίσεις κατά τα δύο τελευταία χρόνια, πήραν τις δύσκολες αποφάσεις που απαιτούνταν από αυτούς, αντιμετωπίζοντας τη μήνιν ενός πληθυσμού οργισμένου και εξαντλημένου από το πέμπτο έτος της ύφεσης, τη μείωση των εισοδημάτων, την αύξηση των φόρων, την κατάρρευση των υπηρεσιών, την 20 % ανεργία και δεν φαίνεται τέλος στην ταλαιπωρία.
 |
Η Ελλάδα περνάει μια πολύπλευρη κρίση που θυμίζει την περίοδο της Βαϊμάρης, που οδήγησε στο Μεσοπόλεμο στην κατάρρευση των δημοκρατικών θεσμών στη Γερμανία |
Κάποιος θα περίμενε ότι οι εταίροι της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι πιστωτές της στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα κινηθούν γρήγορα για να δυναμώσουν τα χέρια των βαλλόμενων μεταρρυθμιστών της χώρας και τον αρχηγός τους, τον πρωθυπουργό κ. Λουκά Παπαδήμο, έναν σεβαστό πρώην αντιπρόεδρο του ΕΚΤ.
Αντ 'αυτού, η ψήφιση έγινε δεκτή με περισσότερο σκεπτικισμό, περισσότερες απαιτήσεις, καθώς και δηλώσεις που θεωρήθηκαν ως άμεση παρέμβαση στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας, υπονομεύοντας τη μετριοπαθή, φιλο-Ευρωπαϊκή μεταρρυθμιστική κυβέρνηση ενισχύοντας το προφίλ της παθογενούς αντιπολίτευσης από τα αριστερά και δεξιά.
Είναι κατανοητό το γεγονός ότι ορισμένοι από τους εταίρους της Ελλάδας έχουν χάσει την υπομονή τους με την πολιτική ηγεσία της χώρας, η οποία επανειλημμένα έχει αποτύχει να εκπληρώσει τις υποσχέσεις της για μεταρρύθμιση ως αντάλλαγμα για τα δάνεια.
Αλλά οι άνθρωποι είναι όλο και πιο απελπισμένοι. Το μέλλον μας βρίσκεται στις δικές μας αποφάσεις, αλλά αν η υπόλοιπη Ευρώπη δεν μπορέσει να καταλήξει πάνω σε έναν πιο εποικοδομητικό τρόπο συμμετοχής του ελληνικού λαού, η κατάσταση θα μπορούσε να ξεφύγει από τον έλεγχο. Η Ελλάδα δε θα αναγκαζόταν απλώς να εγκαταλείψει ζώνη του ευρώ, αλλά θα μπορούσε εύκολα να μετατραπεί σε ένα αποτυχημένο κράτος.
Η Ελλάδα χρειάζεται λίγη πίστωση και λίγη κατανόηση. Μέσα από σοβαρές περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων, το πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού μειώθηκε από € 24,7 δις το 2009 σε μόλις € 5,2 δις. Δυστυχώς, όμως, τα στερεότυπα των μη παραγωγικών και τεμπέληδων Ελλήνων έχουν κατακλείσει το δημόσιο λόγο στην Ευρώπη.
Αυτό είναι άδικο για τα εκατομμύρια των Ελλήνων που πληρώνουν τους φόρους τους, εργάζονται σκληρά και πιστεύουν ότι η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει. Οι πολιτικοί μας, ή τουλάχιστον οι σημαντικότεροι πολιτικοί μας, φαίνονται έτοιμοι να αντιμετωπίσουν γενναία την κατάσταση και να εφαρμόσουν πλήρως τις δεσμεύσεις της χώρας προς τους ξένους εταίρους και τους δανειστές της.
Αλλά ακόμα και εκείνοι οι Έλληνες που αναγνωρίζουν την ανάγκη για θυσίες και σκληρές αποφάσεις καθίστανται πλέον δύσπιστοι για το αν αυτό θα οδηγήσει σε ανάπτυξη ή αν οι προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης θα καταπνίγονται από την ύφεση. Η κόπωση των μεταρρυθμίσεων απειλεί τώρα την πολιτική σταθερότητα και ενισχύει τους λαϊκιστές και ευρωσκεπτικιστές, των οποίων η ρητορική κερδίζει σε αξιοπιστία, όταν κάποιοι από τους εταίρους μας συμπεριφέρονται ως μεσαιωνικοί δεσπότες.
Επιτρέψτε μου να το θέσω διαφορετικά: η Ελλάδα έχει χάσει τον πόλεμο της οικονομικής επιβίωσης και τώρα πρέπει να βασίζεται σε δάνεια και οικονομική βοήθεια από τους εταίρους της. Οι περισσότεροι Έλληνες συνειδητοποιούν ότι η χώρα δεν θα είναι σε θέση να έχει πρόσβαση στις διεθνείς αγορές για πολλά χρόνια και εκτιμούν τη βοήθεια που λαμβάνουν σε ώρα ανάγκης. Μπορούν επίσης να αντιλαμβάνονται ότι αυτή η βοήθεια έρχεται με ένα οικονομικό κλοιό που δεν πρόκειται να απομακρυνθεί σύντομα.
Αυτό που δεν μπορεί να χωνέψει είναι το είδος των υπαγορεύσεων που φαίνεται να προέρχονται από τη Γερμανία και ορισμένους από τους βορειο-Ευρωπαίους εταίρους της. Αυτό πλήττει την υπερηφάνεια ενός ολόκληρου λαού και καθιστά αδύνατο για τις δυνάμεις της μεταρρύθμισης να πείσουν οποιονδήποτε για την ανάγκη για αλλαγή.
Γνωρίζουμε πού οδήγησαν οι υπαγορεύσεις των δυτικών δυνάμεων προς τη Γερμανία μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Ελλάδα είναι στα πρόθυρα μιας τέτοιας κατάρρευσης. Οι εξτρεμιστές, τόσο στην Αριστερά όσο και στη Δεξιά, βρίσκονται σε άνοδο, και η πολιτική βία εξαπλώνεται. Βλέπω τον ερχομό μιας περιόδου της Βαϊμάρης στην Ελλάδα, όταν συμμορίες αρχίζουν να καταστρέφουν πολιτικά γραφεία σε καθημερινή βάση και ακροδεξιοί εξτρεμιστές γίνονται δημοφιλείς μεταξύ των μη προνομιούχων.
Ορισμένοι από τους εταίρους μας, φαίνεται να επικεντρώνονται περισσότερο στους τρόπους με τους οποίους θα ταπεινώνουν τους πολιτικούς ηγέτες μας ή το μέσο Έλληνα και λιγότερο στο να διεκπαιραίωσουν τη δουλειά. Αν πιστεύουν ότι με κάποιο τρόπο θα επιβάλλουν την αλλαγή του πολιτικού πολιτισμού και του προσωπικού μέσω του εκφοβισμού, είναι εντελώς λάθος. Καμία χώρα δεν μπορεί να λειτουργήσει κάτω από τέτοια πίεση, χωρίς να υπάρξει κάποια ενθάρρυνση και κίνητρα.
Δεν θέλουμε η Ελλάδα να πάρει έναν δικό της δρόμο: Πρέπει να αλλάξουμε, να μεταρρυθμίσουμε την οικονομία μας και τις δημόσιες υπηρεσίες, να βεβαιωθούμε ότι ο καθένας πληρώνει τους φόρους τους, κλπ. Οι πολιτικοί μας φαίνονται έτοιμοι να εφαρμόσουν βαθιές αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις. Η κυβέρνηση συνασπισμού έχει συσταθεί για το σκοπό αυτό και είναι πολύ πιθανό να συνεχίσει σε άλλη μορφή μετά τις επόμενες εκλογές.
Τώρα είναι η στιγμή για προθεσμίες και πίεση. Αλλά δεν είναι ώρα για υπαγόρευση. Η Γερμανία θα πρέπει να έχει διδαχθεί από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο: Υπήρχε πίεση για αλλαγή και μεταρρύθμιση, αλλά χωρίς την ταπείνωση που ακολούθησε τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Υποθέτω ότι ούτε η Γερμανία ούτε οποιαδήποτε άλλη μεγάλη Δυτική Δύναμη θέλει η Ελλάδα να γίνει ένα αποτυχημένο κράτος σε μια πολύ ασταθή και απρόβλεπτη γειτονιά. Προσεύχομαι ότι αυτό πρέπει να συμβαίνει και ότι οι εταίροι μας θα επιδείξουν σύνεση και λίγη υπομονή με μια χώρα που αγωνίζεται να σταθεί στα πόδια της.
Έχουμε ορθοποδήσει πολλές φορές στο παρελθόν, μερικές φορές μετά από αυτοπροκληθείσες εθνικές καταστροφές. Θα το κάνουμε και πάλι. Αλλά χρειαζόμαστε ενθάρρυνση και πεφωτισμένη ηγεσία από τους ισχυρούς εταίρους, όχι διαπλοκές ή περαιτέρω ταπείνωση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται σε μια υγιή ισορροπία εθνικής ευθύνης και ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Θα πρέπει να το ξαναβρούμε αυτό.
* Ο Αλέξης Παπαχελάς είναι διευθυντής της αθηναϊκής ημερήσιας εφημερίδας " Η Καθημερινή"
Αντ 'αυτού, η ψήφιση έγινε δεκτή με περισσότερο σκεπτικισμό, περισσότερες απαιτήσεις, καθώς και δηλώσεις που θεωρήθηκαν ως άμεση παρέμβαση στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας, υπονομεύοντας τη μετριοπαθή, φιλο-Ευρωπαϊκή μεταρρυθμιστική κυβέρνηση ενισχύοντας το προφίλ της παθογενούς αντιπολίτευσης από τα αριστερά και δεξιά.
Είναι κατανοητό το γεγονός ότι ορισμένοι από τους εταίρους της Ελλάδας έχουν χάσει την υπομονή τους με την πολιτική ηγεσία της χώρας, η οποία επανειλημμένα έχει αποτύχει να εκπληρώσει τις υποσχέσεις της για μεταρρύθμιση ως αντάλλαγμα για τα δάνεια.
Αλλά οι άνθρωποι είναι όλο και πιο απελπισμένοι. Το μέλλον μας βρίσκεται στις δικές μας αποφάσεις, αλλά αν η υπόλοιπη Ευρώπη δεν μπορέσει να καταλήξει πάνω σε έναν πιο εποικοδομητικό τρόπο συμμετοχής του ελληνικού λαού, η κατάσταση θα μπορούσε να ξεφύγει από τον έλεγχο. Η Ελλάδα δε θα αναγκαζόταν απλώς να εγκαταλείψει ζώνη του ευρώ, αλλά θα μπορούσε εύκολα να μετατραπεί σε ένα αποτυχημένο κράτος.
Η Ελλάδα χρειάζεται λίγη πίστωση και λίγη κατανόηση. Μέσα από σοβαρές περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων, το πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού μειώθηκε από € 24,7 δις το 2009 σε μόλις € 5,2 δις. Δυστυχώς, όμως, τα στερεότυπα των μη παραγωγικών και τεμπέληδων Ελλήνων έχουν κατακλείσει το δημόσιο λόγο στην Ευρώπη.
Αυτό είναι άδικο για τα εκατομμύρια των Ελλήνων που πληρώνουν τους φόρους τους, εργάζονται σκληρά και πιστεύουν ότι η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει. Οι πολιτικοί μας, ή τουλάχιστον οι σημαντικότεροι πολιτικοί μας, φαίνονται έτοιμοι να αντιμετωπίσουν γενναία την κατάσταση και να εφαρμόσουν πλήρως τις δεσμεύσεις της χώρας προς τους ξένους εταίρους και τους δανειστές της.
Αλλά ακόμα και εκείνοι οι Έλληνες που αναγνωρίζουν την ανάγκη για θυσίες και σκληρές αποφάσεις καθίστανται πλέον δύσπιστοι για το αν αυτό θα οδηγήσει σε ανάπτυξη ή αν οι προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης θα καταπνίγονται από την ύφεση. Η κόπωση των μεταρρυθμίσεων απειλεί τώρα την πολιτική σταθερότητα και ενισχύει τους λαϊκιστές και ευρωσκεπτικιστές, των οποίων η ρητορική κερδίζει σε αξιοπιστία, όταν κάποιοι από τους εταίρους μας συμπεριφέρονται ως μεσαιωνικοί δεσπότες.
Επιτρέψτε μου να το θέσω διαφορετικά: η Ελλάδα έχει χάσει τον πόλεμο της οικονομικής επιβίωσης και τώρα πρέπει να βασίζεται σε δάνεια και οικονομική βοήθεια από τους εταίρους της. Οι περισσότεροι Έλληνες συνειδητοποιούν ότι η χώρα δεν θα είναι σε θέση να έχει πρόσβαση στις διεθνείς αγορές για πολλά χρόνια και εκτιμούν τη βοήθεια που λαμβάνουν σε ώρα ανάγκης. Μπορούν επίσης να αντιλαμβάνονται ότι αυτή η βοήθεια έρχεται με ένα οικονομικό κλοιό που δεν πρόκειται να απομακρυνθεί σύντομα.
Αυτό που δεν μπορεί να χωνέψει είναι το είδος των υπαγορεύσεων που φαίνεται να προέρχονται από τη Γερμανία και ορισμένους από τους βορειο-Ευρωπαίους εταίρους της. Αυτό πλήττει την υπερηφάνεια ενός ολόκληρου λαού και καθιστά αδύνατο για τις δυνάμεις της μεταρρύθμισης να πείσουν οποιονδήποτε για την ανάγκη για αλλαγή.
Γνωρίζουμε πού οδήγησαν οι υπαγορεύσεις των δυτικών δυνάμεων προς τη Γερμανία μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Ελλάδα είναι στα πρόθυρα μιας τέτοιας κατάρρευσης. Οι εξτρεμιστές, τόσο στην Αριστερά όσο και στη Δεξιά, βρίσκονται σε άνοδο, και η πολιτική βία εξαπλώνεται. Βλέπω τον ερχομό μιας περιόδου της Βαϊμάρης στην Ελλάδα, όταν συμμορίες αρχίζουν να καταστρέφουν πολιτικά γραφεία σε καθημερινή βάση και ακροδεξιοί εξτρεμιστές γίνονται δημοφιλείς μεταξύ των μη προνομιούχων.
Ορισμένοι από τους εταίρους μας, φαίνεται να επικεντρώνονται περισσότερο στους τρόπους με τους οποίους θα ταπεινώνουν τους πολιτικούς ηγέτες μας ή το μέσο Έλληνα και λιγότερο στο να διεκπαιραίωσουν τη δουλειά. Αν πιστεύουν ότι με κάποιο τρόπο θα επιβάλλουν την αλλαγή του πολιτικού πολιτισμού και του προσωπικού μέσω του εκφοβισμού, είναι εντελώς λάθος. Καμία χώρα δεν μπορεί να λειτουργήσει κάτω από τέτοια πίεση, χωρίς να υπάρξει κάποια ενθάρρυνση και κίνητρα.
Δεν θέλουμε η Ελλάδα να πάρει έναν δικό της δρόμο: Πρέπει να αλλάξουμε, να μεταρρυθμίσουμε την οικονομία μας και τις δημόσιες υπηρεσίες, να βεβαιωθούμε ότι ο καθένας πληρώνει τους φόρους τους, κλπ. Οι πολιτικοί μας φαίνονται έτοιμοι να εφαρμόσουν βαθιές αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις. Η κυβέρνηση συνασπισμού έχει συσταθεί για το σκοπό αυτό και είναι πολύ πιθανό να συνεχίσει σε άλλη μορφή μετά τις επόμενες εκλογές.
Τώρα είναι η στιγμή για προθεσμίες και πίεση. Αλλά δεν είναι ώρα για υπαγόρευση. Η Γερμανία θα πρέπει να έχει διδαχθεί από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο: Υπήρχε πίεση για αλλαγή και μεταρρύθμιση, αλλά χωρίς την ταπείνωση που ακολούθησε τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Υποθέτω ότι ούτε η Γερμανία ούτε οποιαδήποτε άλλη μεγάλη Δυτική Δύναμη θέλει η Ελλάδα να γίνει ένα αποτυχημένο κράτος σε μια πολύ ασταθή και απρόβλεπτη γειτονιά. Προσεύχομαι ότι αυτό πρέπει να συμβαίνει και ότι οι εταίροι μας θα επιδείξουν σύνεση και λίγη υπομονή με μια χώρα που αγωνίζεται να σταθεί στα πόδια της.
Έχουμε ορθοποδήσει πολλές φορές στο παρελθόν, μερικές φορές μετά από αυτοπροκληθείσες εθνικές καταστροφές. Θα το κάνουμε και πάλι. Αλλά χρειαζόμαστε ενθάρρυνση και πεφωτισμένη ηγεσία από τους ισχυρούς εταίρους, όχι διαπλοκές ή περαιτέρω ταπείνωση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται σε μια υγιή ισορροπία εθνικής ευθύνης και ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Θα πρέπει να το ξαναβρούμε αυτό.
* Ο Αλέξης Παπαχελάς είναι διευθυντής της αθηναϊκής ημερήσιας εφημερίδας " Η Καθημερινή"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου