Διαλυμένο κράτος, οικονομική κακοδιαχείριση, κατεστραμμένες επιχειρήσεις
Εκτενές ρεπορτάζ στο εβδομαδιαίο περιοδικό STERN φέρει τον τίτλο «Η νέα DDR της Ευρώπης» και τον υπότιτλο «Ένα κράτος διαλυμένο από την οικονομική κακοδιαχείριση, οι επιχειρήσεις του είναι κατεστραμμένες. Η διάσωση: βαρέλι χωρίς πάτο. Ο λαός επιθυμεί διακαώς κάτι νέο κι ωστόσο το φοβάται. Όλα αυτά τα ξέρουμε: Η κατάσταση στην Ελλάδα θυμίζει μοιραία την Ανατολική Γερμανία πριν από 20 χρόνια».
Το ρεπορτάζ υπενθυμίζει αρχικά τη διαδικασία ίδρυσης του ιδρύματος ιδιωτικοποιήσεων της πρώην Ανατολικής Γερμανίας „Treuhandanstalt“, για να περάσει στο καλοκαίρι του 2011, όπου οι ευρωπαίοι Υπ. Οικονομικών στις Βρυξέλλες συσκέπτονται για την ίδρυση μιας εταιρείας ιδιωτικοποιήσεων για την Ελλάδα κατά το πρότυπο της „Treuhand“, προκειμένου να εισπραχθεί ζεστό χρήμα για την «παραπαίουσα» ελληνική οικονομία.
Στη συνέχεια παρατίθενται δηλώσεις του Διονύση Νικολόπουλου, τεχνικού στο εργοστάσιο της ΔΕΗ στο Κερατσίνι, που λέει ότι φοβάται την ιδιωτικοποίηση, τους Γερμανούς και προπάντων τη γερμανική εταιρεία RWE: «Η RWE περιμένει την ευκαιρία να τα βγάλει όλα στο σφυρί. Τούτο εδώ είναι ‘φιλέτο’», λέει για το εργοστάσιο.
Ακολουθεί αναφορά στο πανίσχυρο συνδικάτο της ΔΕΗ, τη ΓΕΝΟΠ και στον πρόεδρό της Νίκο Φωτόπουλο, που – όπως λένε οι συνάδελφοί του – έχει γίνει γνωστός σε όλο τον κόσμο μέσω εντός βίντεο στο YouTube, όπου μαινόμενος μπαίνει στο γραφείο του διευθύνοντος συμβούλου της ΔΕΗ, τον καθυβρίζει και τον απειλεί γιατί τόλμησε να αναζητήσει επενδυτές. Κι όμως, αναφέρει το STERN, στην πραγματικότητα μάλλον δεν υπάρχει ο αντίπαλος του Φωτόπουλου, γιατί το υποτιθέμενο ‘φιλέτο’ μοιάζει περισσότερο με «σάπιο κρέας» και θυμίζει το εργοστάσιο της DDR VEB Leuna-Werke Walter Ulbricht κατά τη δεκαετία του ’90.
«Η ΔΕΗ έχει τη φήμη του περιβαλλοντικού ρυπαντή. Τα πιο βρώμικα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας της Ευρώπης της ανήκουν». Πριν από 3 χρόνια περίπου, η RWE έστειλε εμπειρογνώμονες να εξετάσουν την επιχείρηση και έκτοτε ο όμιλος αρνείται οποιοδήποτε ενδιαφέρον επένδυσης στην Ελλάδα. Εκτός των άλλων, η ΓΕΝΟΠ επιμένει στα προνόμιά της, που περιλαμβάνουν από διακοπές σε πολυτελή ξενοδοχεία μέχρι κάλυψη των καυσίμων των παιδιών των εργαζομένων της.
Αλλά και ο διευθυντής του Γερμανο-Ελληνικού Βιομηχανικού και Εμπορικού Επιμελητηρίου Αθηνών Martin Knapp δηλώνει ότι δεν υπάρχουν μέχρι τώρα γερμανοί επενδυτές, που να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα: «Σε μας τουλάχιστον δεν εμφανίστηκε κανείς να ρωτήσει», λέει.
«Η ΔΕΗ είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα για την κατάσταση της ελληνικής κρατικής οικονομίας. Τα τρένα, τα ΜΜΜ της Αθήνας, η ΕΥΔΑΠ, τα σκουπίδια – παντού η κατάσταση μοιάζει με αυτήν που επικρατεί στο εργοστάσιο του Κερατσινίου στον Πειραιά. Κι όμως, τα έσοδα από την ιδιωτικοποίηση αυτών των ΔΕΚΟ αποτελούν κομμάτι του πακέτου εξυγίανσης, χωρίς το οποίο η ΕΕ και το ΔΝΤ δεν θα είχαν εγκρίνει τα νέα δάνεια. ‘Τα έσοδα των ιδιωτικοποιήσεων θα είναι οι επόμενες επιταγές χωρίς αντίκρισμα’», λέει ο M. Knapp».
Η σημερινή κατάσταση της οικονομίας στην Ελλάδα μοιάζει πολύ με την οικονομική κατάσταση της πρώην Ανατολικής Γερμανίας – γράφει το STERN:
Οι βασικοί θεσμοί του κράτους έχουν αποτύχει, η φοροδιαφυγή είναι παροιμιώδης, τα πρόστιμα για φόρους ή κλήσεις δεν πληρώνονται και οι οφειλέτες ποντάρουν στην κωλυσιεργία των δικαστηρίων, ενώ κτηματολόγιο δεν υπάρχει. Το ίδρυμα για τις ιδιωτικοποιήσεις θα χρειαστεί – όπως λέει ο ειδικός του CDU Markus Grübel, που συνετέλεσε στην οργάνωση της „Treuhand“ – πολλά χρόνια. Ο υπεύθυνος οργανισμός για τα δημόσια ακίνητα στην Ελλάδα, η ΚΕΔ, «είναι ένας οργανισμός φάντασμα», λέει ο Παναγιώτης Γεννηματάς, που ξέρει καλά τους ελληνικούς θεσμούς και από το 1994 έως το 2000 διετέλεσε αντιπρόεδρος της ευρωπαϊκής επενδυτικής τράπεζας στο Λουξεμβούργο. «Η ΚΕΔ δεν έχει αρμοδιότητα για τίποτα. Κανείς δεν την διευθύνει. Δεν είναι Υπηρεσία, είναι ένα ψέμα».
Στη συνέχεια γίνεται λόγος για το «πολύφερνο» πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού. «Το πολυτιμότερο ελληνικό ακίνητο σαπίζει, εδώ και 10 χρόνια», γράφει το STERN. Αρχικά επρόκειτο να γίνει το μεγαλύτερο πάρκο αναψυχής του κόσμου. Αλλά γεωλογικά δεν ευνοείται εκεί η δενδροφύτευση. «Το πάρκο δεν ήταν καλή ιδέα», λέει ο Σπύρος Πολλάλης, ο ελληνοαμερικανός καθηγητής πολεοδομικής ανάπτυξης του Χάρβαρντ, που είναι επικεφαλής από τον Ιούνιο για την ανάπτυξη του Ελληνικού. Το Ελληνικό είναι ο κατάλληλος χώρος για το «πρότζεκτ του αιώνα»: κατασκευή γραφείων και κατοικιών. Αλλά αυτό για να γίνει, θα χρειαστεί δεκαετίες, όχι χρόνια, λέει ο Πολλάλης. Υποτίθεται ότι ενδιαφέρονται σεϊχηδες από το Κατάρ να επενδύσουν εκεί, αλλά ο Πολλάλης δεν θέλει να τους πουλήσει την έκταση, αλλά να την μισθώσει. «Αν πουλήσουμε, θα εκχωρήσουμε τον έλεγχο. Για ένα εγχείρημα αυτού του μεγέθους το κράτος δεν επιτρέπεται να πουλήσει. Δεν ψάχνουμε αγοραστές, αλλά επενδυτές», τονίζει ο Πολλάλης. Κι όμως, στα σχέδια διάσωσης της ΕΕ η πώληση του Ελληνικού έχει συμπεριληφθεί με έσοδα 5 δις. ευρώ.
Ο Πολλάλης λέει ότι η Ελλάδα χρειάζεται ανθρώπους σαν κι αυτόν, με ειδική εκπαίδευση, που θα σταλούν στις εφορίες, στη Διοίκηση και στα δικαστήρια, για να βοηθήσουν στην ανοικοδόμηση της χώρας. Αλλά και ο Παναγιώτης Γεννηματάς τονίζει ότι «η Ελλάδα δεν έχει την τεχνογνωσία για να λύσει μόνη της τα προβλήματά της». «Χρειαζόμαστε μια τελείως καινούργια ελίτ», λέει. «Αλλά δεν έχουμε καν την πρώτη ύλη γι’ αυτό»..
Κατά τον Γεννηματά, η εικόνα ερήμωσης και εγκατάλειψης των ολυμπιακών εγκαταστάσεων μαρτυρεί την παρακμή της χώρας. Και αυτές οι εγκαταστάσεις είναι στη λίστα των ιδιωτικοποιήσεων. Αλλά: «Όποιος πιστεύει ότι θα πάρει απ’ αυτές πολλά λεφτά, πλανάται», λέει η Αυγή Μαρκοπούλου, πρόεδρος της εταιρείας Ολυμπιακών Ακινήτων.
Η Γερμανία ξέρει καλά από την εμπειρία της DDR ότι η ανασυγκρότηση μιας χώρας παίρνει πολύ καιρό και κοστίζει πολύ ακριβότερα απ’ ό,τι αρχικά υπολογιζόταν – παρατηρεί το STERN. Η ευνοιοκρατία, που καλλιεργήθηκε στην Ελλάδα, δεν επέτρεψε την ανάδειξη άξιων στελεχών, ενώ διόγκωσε τον δημόσιο τομέα, ιδίως με συμβασιούχους στους Δήμους. Σύμφωνα με δηλώσεις του δημάρχου Καισαριανής Αντώνη Καμπακά, δεν ανανεώθηκαν οι συμβάσεις εργαζομένων, παρά τις διαμαρτυρίες και τις προσφυγές τους. Αλλά και ο αντιδήμαρχος της Αθήνας Ανδρέας Βαρελάς διαμαρτύρεται για την πληθώρα συμβασιούχων, που δεν έχουν καν συγκεκριμένα καθήκοντα, αφού διορίστηκαν με προεκλογικά ρουσφέτια. «Μου λείπουν εξειδικευμένα στελέχη, που γνωρίζουν από οικονομία αποκομιδής απορριμμάτων», λέει. «Προς το παρόν θάβουμε τα σκουπίδια, κάτι που είναι καταστροφικό. Στείλτε μου, σας παρακαλώ, δέκα ειδικούς από το εξωτερικό, που ξέρουν από αποκομιδή σκουπιδιών». Ο Βαρελάς αναγνωρίζει ότι τότε τα συνδικάτα θα αντιδράσουν. «Είδατε το βίντεο με τον Φωτόπουλο;», ρωτά και η συζήτηση τελειώνει εκεί.
