Φόβοι για κατάρρευση του ευρώ καθώς η G20 κάνει σχέδια για τη χρεοκοπία της Αθήνας

• The Independent on Sunday
• By Ben Chu in Washington & Margareta Pagano in London 

Ο υπουργός Οικονομικών της Βρετανίας αφήνει να εννοηθεί ότι η Ελλάδα μπορεί να επιλέξει 50 % κούρεμα των ομολόγων της, ενώ κορυφαίος οικονομολόγος προειδοποιεί ότι η Ισπανία και η Ιταλία θα αναγκαστούν να βγουν από το ενιαίο νόμισμα

Οι ηγετικές οικονομικές δυνάμεις του κόσμου κινούνται προς την αποδοχή ότι η Ελλάδα θα αθετήσει μέχρι και το ήμισυ των € 350 δις των χρέη της, σύμφωνα με αναφορές από συναντήσεις στην Ουάσινγκτον χθες. Πιστεύεται ότι εργάζονται σε συγκεκριμένα σχέδια για να αντιμετωπίσουν αυτές τις τεράστιες απώλειες και τις επιπτώσεις τους.

Ο Jean-Claude Trichet (αριστερά) με τον Timothy Geithner (υπουργό οικονομικών των ΗΠΑ). Σε καλή κατάσταση τους βλέπω. (γιατί να μην είναι; Ποιος πάει για χρεοκοπία, αυτοί;)

Αυτή η είδηση ​​- σχεδόν ανεξάρτητα από τις λέξεις των τίτλων που προέκυψαν αυτό το Σαββατοκύριακο - θα έχει μια ηχηρή επίδραση στην εμπύρετες αγορές όταν ανοίξουν τη Δευτέρα.
 
Ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες ανέφεραν χθες ότι οι ηγέτες της G20 έχουν αναγνωρίσει ότι η κυβέρνηση της Αθήνας δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το μέγεθος της επιβάρυνσης του χρέους της και ότι θα πρέπει τελικά να γίνει μια σημαντική μείωση της ονομαστικής αξίας του ελληνικού χρέους. Ο υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, φέρεται, σύμφωνα με δύο ελληνικές εφημερίδες, να πρότεινε ότι ένα 50% κούρεμα για τους κατόχους των ελληνικών ομολόγων θα ήταν η "καλύτερη επιλογή".

Η προτεραιότητα για τους υπεύθυνους χάραξης των εθνικών πολιτικών τώρα προφανώς περιλαμβάνει τις επιπτώσεις από την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του ευρωπαϊκού ταμείου διάσωσης από τη στιγμή της επόμενης συνόδου της G20 τον Νοέμβριο.

 

Χθες το βράδυ, ο υπουργός οικονομικών της Βρετανίας, George Osborne, δήλωσε: «Υπάρχει μια αποδοχή εδώ ότι η παγκόσμια κρίση του χρέους έχει εισέλθει σε μια επικίνδυνη φάση." Ερωτηθείς κατά πόσον η G20 ετοιμάζεται για μια ελληνική πτώχευση, προσπάθησε να χαμηλώσει τους τόνους λέγοντας: "Κανείς δεν έχει υποβάλει σχέδιο για μια ελληνική πτώχευση"

 

Οι πληροφορίες ότι οι υπεύθυνοι προγραμματίζουν πτώχευση συνέπεσε με μια προειδοποίηση από τον Δρ Nouriel Roubini, οικονομολόγο γνωστό και ως "Dr Doom", ο οποίος είχε προβλέψει το 2008 την πιστωτική κατάρρευση, ότι η Ιταλία και η Ισπανία θα αναγκαστούν να βγουν από το ευρώ πανικοβάλλοντας τις αγορές, εκτός κι αν οι ηγέτες της ζώνης του ευρώ αυξήσουν τους πόρους του ταμείου διάσωσης.

 

Ο Αμερικανός οικονομολόγος δήλωσε σε συνέντευξή του: «Η Ιταλία και η Ισπανία θα καούν, εκτός και αν τριπλασιάσουν ή τετραπλασιάσουν τους επίσημους πόρους για την υποστήριξή τους". Στη συνέντευξη με το περιοδικό Emerging Markets, είπε ότι μια ακόμη παγκόσμια ύφεση είναι πλέον αναπόφευκτη και ότι το μόνο ανοιχτό ερώτημα είναι πόσο σοβαρή θα είναι. "Σε αυτό το σημείο η συζήτηση δεν είναι αν θα πάμε σε διπλή ύφεση ή όχι. Η διπλή ύφεση έχει αρχίσει. Το μόνο ερώτημα είναι αν θέλουμε να έχουμε μια ήπια ύφεση στις αναπτυγμένες οικονομίες ή αν πρόκειται να έχουμε μια σοβαρή ύφεση ... Η απάντηση εξαρτάται από το αν μπορείτε να στηρίξετε την Ιταλία και την Ισπανία. "

 

Οι ηγέτες της G20, που συνήλθαν χθες στην Ουάσινγκτον, δεσμεύτηκεαν να αναλάβουν αποφασιστική δράση για να σταματήσει η κρίση σχετικά με τα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης, η οποία έχει προκαλέσει αναταραχή στη χρηματοοικονομική αγορά μετά την καθυστέρηση στην έγκριση του ελληνικού πακέτου διάσωσης που συμφωνήθηκε τον Ιούλιο.

 

Αυτό ακολούθησε μια προηγούμενη δέσμευση των Υπουργών Οικονομικών της G20 την Παρασκευή για τη «μεγιστοποίηση» της επίδρασης του ταμείου διάσωσης, αν και δεν έδωσαν λεπτομέρειες.

 

Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Timothy Geithner, τόνισε σε συνέντευξή του στο BBC ότι το κόστος της κρίσης αυξάνεται κάθε ημέρα όσο οι ηγέτες της ευρωζώνης αποτυγχάνουν να αναλάβουν αποφασιστική δράση. "Αυτά τα πράγματα έχουν την κλασική δυναμική που όσο περισσότερο περιμένεις, τόσο πιο δύσκολο είναι να τα λύσεις, τόσο πιο ακριβή είναι η λύση τους. Υπάρχει  τεράστιο όφελος από την έγκαιρη δράση." Αλλά ο ίδιος ισχυρίστηκε επίσης ότι το νόμισμα τελικά έχει στριφθεί για τους ευρωπαίους πολιτικούς. «Πιστεύω, με βάση όλες τις ιδιωτικές συζητήσεις μου, ότι η ηγεσία της Ευρώπης πρόκειται να κινηθεί πιο δυναμικά και να κάνει ό, τι είναι απαραίτητο για να αντιστραφεί αυτός ο κλονισμός της εμπιστοσύνης"

 

Η άποψή του αυτή επαναλήφθηκε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα από τον κ. Osborne, ο οποίος είπε: ".. Η ευρωζώνη είναι το επίκεντρο των παγκόσμιων προβλημάτων. Αυτό αναγνωρίζεται από τους ίδιους της ευρωζώνης". Ωστόσο, ο υπουργός οικονομικών απέρριψε την πρόταση, με την οποία κάλεσε αυτή την εβδομάδα η επικεφαλής του ΔΝΤ, Christine Lagarde,  ορισμένες χώρες, να "κάνουν περισσότερα" για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη σε σύντομο χρονικό διάστημα, ότι πρέπει να οδηγήσει σε αλλαγή πορείας από τη Βρετανία στο πρόγραμμα μείωσης του ελλείμματος της. Είπε: "Είμαι πολύ σαφής ότι έχουμε ένα σχέδιο και είμαστε προσκολλημένοι σ' αυτό".

 

Ο κ. Osborne πρόσθεσε ότι τα υψηλά επίπεδα δανεισμού οδήγησαν στην τρέχουσα κρίση. "Όλα πηγάζουν από τη δυνατότητα των χωρών αυτών να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα χρέους τους, ένα πρόβλημα που αρθρώθηκε στη Βρετανία πριν από 18 μήνες. Εχουμε υπερβεί την καμπύλη".

 

Σε συνάντηση στο περιθώριο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ο Jean-Claude Trichet, επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, παραδέχτηκε ότι η σημερινή κατάσταση είναι πιο επισφαλής από ό, τι όταν η Lehman Brothers κατέρρευσε. Δεν υπάρχει πλέον η πεποίθηση στις αγορές ότι χώρες όπως η Ελλάδα δεν θα αθετήσουν τα χρέη τους, είπε.

 

Ένα από τα σχέδια που συζητούνται είναι να ενισχυθεί το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), ενδεχομένως για να προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε μεγαλύτερες αγορές ισπανικών και ιταλικών κρατικών ομολόγων σε μια προσπάθεια να απομονωθεί η ελληνική κρίση.

 

Η κ. Lagarde έριξε επίσης την ιδέα ότι τόσο η ΕΚΤ όσο και ο ευρωπαϊκός μηχανισμός θα πρέπει να αγοράσουν ομόλογα ώστε να δείξουν μεγαλύτερη αποφασιστικότητα για να ηρεμήσουν τις αγορές.

 

Υποστηρίχθηκε χθες ότι το πακέτο διάσωσης θα ερχόταν σε μεγάλο βαθμό από το EFSF, που συστάθηκε πέρυσι - και του οποίου η Βρετανία δεν είναι μέλος. Αυτό μπορεί να σημαίνει κάποια ανακούφιση για τους βρετανούς φορολογούμενους, αλλά όχι για τις βρετανικές τράπεζες.

 

Η εφημερίδα Sunday Telegraph ισχυρίστηκε ότι η συνολική διάσωση θα μπορούσε να έχει κόστος £ 1.75 τρις. και περιλαμβάνει σχέδια που επινοήθηκαν από Γερμανούς και Γάλλους αξιωματούχους για να "περιφράξουν την κρίση"   γύρω από τις χώρες της ευρωζώνης που πλήττονται περισσότερο από την ύφεση.

Το τουρκοαιγυπτιακό 'φλέρτ', ο κυπριακός βασιλικός και η ελληνική..γλάστρα!

• Του Γιώργου Κοκκόλη, πολιτικού επιστήμονα *

Στροφή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής με φλέρτ προς την Αίγυπτο και παράλληλη αποκοπή από Συρία και Ισραήλ παρουσίασε ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών κ. Αχμέτ Νταβούτογλου, λίγο πριν την αναχώρησή του για τον ΟΗΕ.

Ο κ. Νταβούτογλου θεωρείται ο ‘αρχιτέκτονας’ του νέου δόγματος της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, άξονας του οποίου είναι η ισχυρή επιρροή στον πρώην οθωμανικό χώρο.
Αφού κατακεραύνωσε το Ισραήλ και τη Συρία, ο Τούρκος υπουργός έτεινε χείρα φιλίας προς την Αίγυπτο, ζητώντας στρατιωτική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών με στόχο τη δημιουργία ενός άξονα από βορράν προς νότο. Είναι άραγε αυτό η τουρκική απάντηση στον άξονα Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ;

Σαφώς η Τουρκία είναι ενοχλημένη με τις ενέργειες που συμβαίνουν στο μαλακό υπογάστριο της και για αυτό το λόγο προσπαθεί να προωθήσει εαυτόν σαν πρότυπο δημοκρατικής μετάβασης και οικονομικής ανάπτυξης. Η προσέγγιση με την Αίγυπτο μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα σε ότι αφορά την ΑΟΖ Κύπρου-Αιγύπτου ενώ παράλληλα η Τουρκία προσπαθεί μέσω του καθορισμού ΑΟΖ με την Αίγυπτο να δημιουργήσει τετελεσμένα στην Ανατολική Μεσόγειο και παράλληλα να ανακόψει κάθε προσπάθεια της Ελληνικής και Κυπριακής πλευράς για καθορισμό της μεταξύ τους ΑΟΖ, που θα την απέκλειε από το γεωφυσικό πλούτο της περιοχής.

Προβάλλοντας το ιδεολόγημα της ‘πολιτισμικής συγγένειας’’ μεταξύ Τουρκίας και αραβικών κρατών, το οποίο βασίζει στην πρώην οθωμανική εμπειρία (sic), η Τουρκία επιδιώκει αφενός να ανατρέψει τον άξονα Ελλάδας-Κύπρου- Ισραήλ και αφετέρου να παίξει ρόλο ρυθμιστή στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ωστόσο, παρά το γεγονός οτι στην Ελλάδα ο Νταβούτογλου θεωρείται πατριάρχης της νέας εξωτερικής πολιτικής των ‘ μηδενικών προβλημάτων’, καλό θα ήταν να μην προεξοφλούμε την επιτυχία του καθώς τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι πενιχρά. Τα προβλήματα με την Αρμενία συνεχίζονται, το Κυπριακό είναι στάσιμο ενώ η πρόσφατη απόφαση της Άγκυρας να τοποθετήσει σύστημα ραντάρ στα πλαίσια του ΝΑΤΟ δυσχεραίνει τις σχέσεις με την Τεχεράνη, τις οποίες με τόση σπουδή προσπαθεί να καλλιεργήσει η κυβέρνηση Ερντογάν.

Ιδίως δε σε ότι αφορά το Ισραήλ και τη Συρία δεν χρειάζονται συστάσεις. Οι πρώην εταίροι έχουν διακόψει κάθε είδους συνεργασία και αυτή τη στιγμή η Τουρκία ποντάρει τα χαρτιά της στις αναδυόμενες δυνάμεις της Αραβικής Άνοιξης, μια κίνηση υψηλού γεωπολιτικού ρίσκου με αποτελέσματα προς στιγμήν αμφίβολα.

Μη βιαζόμαστε λοιπόν να προεξοφλήσουμε την τουρκική επιτυχία. Παρά τους λεονταρισμούς της Άγκυρας και τις μεγαλοστομίες του Ερντογάν, βλέπουμε οτι τελικά αυτοί που 'δεν φαίνονται παράγουν έργο. Εδώ λοιπόν έγκειται η διαφορά. Η μικρή Κύπρος μετά από μια σειρά εύστοχων ενεργειών χωρίς διθυράμβους και ιαχές, κατάφερε να ανατρέψει παραδοσιακές συμμαχίες στην περιοχή και να μετατοπίσει τον άξονα των περιφερειακών σχέσεων. Η Ελλάδα, ακολουθώντας τα παραδοσιακά της συμφέροντα είναι προσδεδεμένη στον άξονα Κύπρου- Ισραήλ, ωστόσο συτό που μένει να δούμε είναι κατά πόσον η χώρα μας θα επιδείξει δυναμισμό στην εξωτερική της πολιτική ή απλά θα αποδε(ι)χθεί οτι κοντά στον 'κυπριακό βασιλικό ποτίζεται και η ελληνική γλάστρα.

* Το άρθρο του Γιώργου Κοκκόλη δημοσιεύτηκε στο cafebabel.com , ένα site που το επιμελείται μια ομάδα νέων πολιτικών επιστημόνων, με καλές σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και με το οποίο το Τοπίο Πέρα από την Ομίχλη συνεργάζεται.